Nίκος Φερεντίνος: Ο Πατρινός γιατρός που μας στέλνει "Μηνύματα από τα Ηλύσια πεδία"- Γράφοντας επιστημονική φαντασία, στο πλευρό του ανθρώπου

Τον Νίκο Φερεντίνο, τον γνώρισα το 2019, όταν ήρθε στο γραφείο να μου δώσει το πρώτο του βιβλίο  με τίτλο  «Όνομα χρήστη: οι λαοί της θάλασσας», μια δυστοπία από τις εκδόσεις «Συμπαντικές διαδρομές» που απαντά σε όσους πιστεύουν ότι η τεχνολογία από μόνη της της αρκεί για να λύσει τα προβλήματα των ανθρώπων. Από εκείνη τη στιγμή μου έδωσε την εντύπωση ότι το πρώτο του αυτό εγχείρημα θα έχει και συνέχεια. Η αγάπη για το βιβλίο είναι ευκόλως «αναγνώσιμη» όπως και το ταλέντο στο να κάνεις τις σκέψεις σου λέξεις.

Η συνέχεια, ήρθε στα χέρια μου, σε ένα άλλο γραφείο αυτή  τη φορά, αλλά και πάλι από το Νίκο. Έχει τίτλο «Μηνύματα από τα Ηλύσια πεδία» και έρχεται από τις εκδόσεις «Πηγή».

Ένα ογκώδες βιβλίο 776 λέξεων που διεισδύσει σε έναν τόπο σκοτεινό, στη ζωή μετά το θάνατο, πάλι με τη βοήθεια της τεχνολογίας, διαπραγματευόμενο τα όρια της επιστήμης και τα όρια της ανθρώπινης ψυχής, τα όρια του κόσμου όπως τον γνωρίζουμε και τα όρια του νέου κόσμου που ίσως κάποτε έρθει και δεν ξέρουμε πόσο θα αλλάξει το ανθρώπινο είδος.

Τα «Ηλύσια Πεδία» είναι ένας ψηφιακός παράδεισος. Είναι ένα πείραμα που λαμβάνει χώρα σε ένα ιδιωτικό εργαστήριο στην Ελλάδα του μέλλοντος. Εθελοντές που πάσχουν από ανίατες ασθένειες επιθυμούν, πριν πεθάνουν, να περάσει η συνείδησή τους στην πραγματικότητα αυτή. Εκτός από αυτούς στον κόσμο μπαίνουν και χαρακτήρες τεχνητής νοημοσύνης, προκειμένου να τους υπηρετούν και να συμπληρωθούν τα διάφορα κενά. Οι άνθρωποι που περνούν μέσα ξεκινούν μια νέα ζωή. Σε αυτή δεν αργούν να κάνουν πράξη πάθη που είχαν για χρόνια καταχωνιασμένα μέσα τους, να ακολουθούν ακόμα και σκέψεις που δεν τολμούσαν στη ζωή τους να ομολογήσουν ούτε στον εαυτό τους.

Τι θα γίνει όταν το πείραμα για οικονομικούς λόγους διακοπεί; Ποια θα είναι η τύχη των ανθρώπων μέσα στο σύστημα; Ποια θα είναι η αλληλεπίδρασή τους με τους χαρακτήρες τεχνητής νοημοσύνης; Και το κυριότερο, πού θα τους οδηγήσουν τα πάθη τους;

Μια περιπέτεια γεμάτη ανατροπές έρχεται να βάλει προβληματισμούς γύρω από το θέμα της τεχνητής νοημοσύνης και, κυρίως, να θέσει αντιλήψεις που είναι εδραιωμένες στο μυαλό μας σε μια εντελώς καινούργια βάση.

Με όλα αυτά καταπιάνεται  ένας γιατρός γεννημένος το 1978 που ζει και εργάζεται στην Πάτρα.

Ένας γιατρός που όταν ήταν μικρός αγαπούσε τα βιβλία του Ιουλίου Βερν και τις βιογραφίες μεγάλων επιστημόνων και εφευρετών  και ως φοιτητής έλαβε ενεργό  μέρος στα κινήματα κατά της παγκοσμιοποίησης και στα κινήματα των πλατειών, ενάντια στα μνημόνια που έφερε η ελληνική κρίση.

Σήμερα γράφει τα δικά του βιβλία με μια καλπάζουσα φαντασία η οποία θα σας εκπλήξει και με μια τρυφερότητα απέναντι στον άνθρωπο που είναι διάχυτη, όσο και αν τα θέματά του είναι εμπνευσμένα από τις δυνατότητες των μηχανών και της τεχνολογίας που έχει δύο πρόσωπα και πολλές.. .αμαρτίες.

Ένα δεύτερο βιβλίο βασισμένο σε μια χρονική προβολή σε ένα κόσμο που κοιτάει στο μέλλον. Επιστημονική φαντασία… Γιατί αυτό το είδος; Ποια είναι η πρόκληση;

Δεν είναι θέμα πρόκλησης. Είναι για εμένα ο καλύτερος τρόπος έκφρασης. Σαν αναγνώστης προτιμώ να διαβάζω πολλά είδη λογοτεχνίας, ο κύριος όγκος των βιβλίων που έχω διαβάσει είναι κλασική λογοτεχνία. Στην επιστημονική φαντασία έχω βρει το καλύτερο μέσο να εκφράσω αυτά που σκέφτομαι, να προβληματίσω αλλά και να προβληματιστώ ο ίδιος. Δεν κρύβω ότι μέσα από τα μυθιστορήματά μου και την έρευνα που απαιτούν κάνω κι εγώ το δικό μου ταξίδι. Τέλος, το βρίσκω ως τον καλύτερο τρόπο να ξεδιπλώσω τη φαντασία μου.

Πoια ήταν η αφετηρία της σκέψης σου για αυτό το βιβλίο; Πώς γεννήθηκε η ιδέα;

 Η ιδέα γεννήθηκε απλά. Κάπου διάβαζα ένα άρθρο για το θέμα της μεταφοράς συνείδησης στον υπολογιστή και πόσο κοντά είμαστε και σκέφτηκα ότι θα γινόταν ωραίο βιβλίο. Από εκεί και μετά χρειάστηκε επανειλημμένα να σκεφτώ την εξέλιξη της υπόθεσής του, να κάνω εκτεταμένη έρευνα η οποία με τη σειρά της έφερνε νέες ιδέες. Μπορώ να πω ότι σε όλες τις στιγμές χρειάστηκε μια καινούρια έμπνευση.

Επί της ουσίας πραγματεύεσαι ένα θέμα που απασχολεί αιώνες την ανθρωπότητα. Η ζωή μετά. Εν προκειμένω, η ζωή μετά, μέσα από το διάδρομο της τεχνολογίας. Σε τρομάζει ένα τέτοιο ενδεχόμενο;

 Καταρχάς, θέλω να υπογραμμίσω ότι το βιβλίο αυτό το έγραψα χωρίς να έχω διάθεση να πάρω θέση στο θέμα της ζωής μετά ή γενικά στο θέμα της ύπαρξης του Θεού, του πόσο επηρεάζει τη ζωή μας, την ύπαρξη της ψυχής κτλ. Η δουλειά του συγγραφέα είναι να προβληματίζει, όχι να υποστηρίζει τη δική του άποψη, που είναι υποκειμενική. Από εκεί και μετά, ο τεχνητός παράδεισος είναι ένα ενδεχόμενο που πιθανό να το δούμε μπροστά μας όσο η τεχνολογία προχωράει, οπότε και πηγή έμπνευσης για ένα δημιουργό.

Το πόσο με τρομάζει το ενδεχόμενο του θανάτου: θεωρώ ότι είμαι αρκετά νέος και υγιής για να προβληματίζομαι. Το κυριότερο κίνητρο ήταν οι δικοί μου άνθρωποι που πλέον δεν είναι στη ζωή, ένιωσα την ανάγκη να μιλήσω εκ μέρους τους.

Η πορεία της ιστορίας του βιβλίου δεν δικαιώνει το εγχείρημα της δημιουργίας ενός τεχνητού παραδείσου. Ποιο είναι το μήνυμα που θέλεις να στείλεις; Το μυστικό ή ο προβληματισμός που επιδιώκεις να μοιραστείς με τον αναγνώστη; Τελικά μπορεί να  υπάρχει τεχνητός παράδεισος;

 Περισσότερο ήθελα να επικεντρωθώ στο λόγο που δεν προχωράει ο τεχνητός παράδεισος στο βιβλίο, όχι στον ίδιο τον παράδεισο. Γενικά, η άποψη που υποστηρίζω είναι ότι δεν είμαστε αρκετά σοφοί για να διαχειριστούμε μια τεχνολογία που καλπάζει. Ότι σαν είδος έχουμε τις αδυναμίες μας (καθένας έχει τις δικές του, χωρίς να είναι αυτό απαραίτητα κακό), που σε ένα περιβάλλον με τεχνολογία τόσο προηγμένη που πολλές φορές δεν κατανοούμε, μπορεί να αποβούν καταστροφικές.

 Ποιος είναι ο αγαπημένος σου ήρωας; Και για ποιο λόγο;

 Στο βιβλίο μου αυτό προσπάθησα να δώσω ζωή σε πολλούς και διαφορετικούς χαρακτήρες και να περιγράψω καταστάσεις με μόνο γνώμονα τίποτα να μη θυμίζει εμένα και τη δική μου ζωή. Το τελικό αποτέλεσμα θεωρώ ότι με δικαίωσε. Οι ήρωές μου είναι ρεαλιστικοί σε βαθμό που το ποιον θα συμπαθήσει ή αντιπαθήσει ο αναγνώστης να βρίσκεται στη δική του ευχέρεια. Όσον αφορά σε εμένα, επειδή το βλέπω από τη σκοπιά του δημιουργού, η αγαπημένη μου ηρωίδα ήταν η Άρτεμη, επειδή συγκέντρωνε σαν χαρακτήρας πολλές αντιφάσεις.  

 Ποια είναι η σχέση σου με την τεχνολογία; Χρειάστηκαν εξειδικευμένες γνώσεις για να καταθέσεις την ιδέα σου στο χαρτί;

 Η τεχνολογία είναι ένα κεφάλαιο με άπειρη γνώση, τόση που ακόμα και άνθρωποι που είναι η δουλειά τους γνωρίζουν ελάχιστο μέρος της. Οπότε, η απάντηση είναι ότι στην έρευνά μου κάνω το καλύτερο που μπορώ.

 Μιλάμε για ένα ογκώδες βιβλίο. Πόσο καιρό σου πήρε για να το ολοκληρώσεις;

 Ένα χρόνο. Συγγραφή και επεξεργασία μαζί. Δε θεωρώ ότι στη συγγραφή το βασικό είναι ο χρόνος που αφιερώνεις στο να γράψεις ένα βιβλίο, μπορεί να σου πάρει άπειρο ή τον ελάχιστο χρόνο το ίδιο εγχείρημα. Το σημαντικό είναι κάθε φορά που κάθεσαι να γράψεις να έχεις στο μυαλό σου μια φρέσκια ιδέα, αλλιώς, αν γράψεις αυτό που σου έρχεται αυθόρμητα μάλλον θα είναι κάτι κοινότυπο και ο αναγνώστης θα βαρεθεί και θα έχει δίκιο να βαρεθεί!

Να υποθέσω ότι γράφεις τις νύχτες;

 Σπάνια ως ποτέ. Η συγγραφή θέλει πολλή αυτοσυγκέντρωση και οι πιο κατάλληλες ώρες είναι οι πρωινές. Απλά ξεκλέβω κάποια λεπτά ανάμεσα στα ραντεβού του ιατρείου για να γράψω. Παρόλα αυτά το πως θα το προχωρήσω είναι αποτέλεσμα σκέψης που μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε ώρα της ημέρας.

Ένας γιατρός που γίνεται συγγραφέας. Είναι όνειρο η συγγραφή; Ανάγκη έκφρασης; Πώς έφτασες σε αυτή;

 Η συγγραφή ξεκίνησε σαν όνειρο, από μικρός ήθελα να ασχοληθώ. Τώρα πια είναι τρόπος έκφρασης. Σε μια ζωή όλο υποχρεώσεις και πίεση είναι το γιατρικό μου. Επίσης, μέσα από τη συγγραφή και την έρευνα ανακαλύπτω πολλές πτυχές του εαυτού μου, τον μαθαίνω και το κυριότερο, επικοινωνώ με όλο και περισσότερους και ενδιαφέροντες ανθρώπους.

Να υποθέσω ότι θα επιμείνεις στο ίδιο ύφος και είδος και στο επόμενο βιβλίο σου;

 Έχω κάτι στα σκαριά, είναι ακόμα πολύ νωρίς να πω. Δε θέλω να δεσμευτώ ότι ό,τι κάνω από εδώ και πέρα θα είναι επιστημονική φαντασία, κάποια στιγμή ίσως ασχοληθώ και με κάτι άλλο. Το σίγουρο είναι ότι θα προσπαθήσω να δώσω κάτι διαφορετικό από τα προηγούμενα και στο βαθμό που είναι αυτό εφικτό, κάτι καλύτερο από αυτά.