Σία Αναγνωστοπούλου – Κ. Μάρκου: Ρωτούν τον Β. Κικίλια για την σαφή εγκατάλειψη του ιατροκεντρικού συστήματος ψυχικής υγείας

Είναι σύμφωνη η άρση του ενδιαφέροντος του Κράτους για τον τομέα ψυχικής υγείας με τις διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας μας; Αυτό αναρωτιούνται 31 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ των οποίων και οι δύο βουλευτές του κόμματος στην Αχαΐα, Κώστας Μάρκου και Σία Αναγνωστοπούλου.

Σαν πολλές να μαζεύτηκαν οι επιστροφές των ενεργειών της Νέας Δημοκρατίας. Η αναζήτηση νέων μέτρων (νέο μνημόνιο), από την ήδη συντηρητική Ευρωπαϊκή Ένωση και η άτακτη υποχώρηση από το σχέδιο ιδιωτικοποίησης της επικουρικής ασφάλισης, στην οποία συνέβαλε και η γενική κατακραυγή. Το αρχικό στραπάτσο του ελληνικού σχεδίου για την αξιοποίηση των πόρων του ταμείου ανάκαμψης.

Ήδη, 31 βουλευτές και βουλεύτριες του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με πρωτοβουλία των βουλευτών Αχαΐας, Κώστα Μάρκου και Σίας Αναγνωστοπούλου, ασκούν κοινοβουλευτικό έλεγχο σε σχέση με το «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Δημόσια Υγεία 2021-2025», που παρουσιάστηκε επισήμως από την κυβέρνηση στις 15 Απριλίου του 2021 και αφορά, ειδικότερα στον τομέα της ψυχικής υγείας.

Πιο συγκεκριμένα, ρωτούν και ζητούν να κατατεθούν εγγράφως με Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων, δύο ρηθείσες από την ίδια δεσμεύσεις: 1) Η αξιολόγηση του «Εθνικού Σχεδίου Δράσης» από εξωτερικό ανεξάρτητο αξιολογητή, και 2) η αξιολόγηση του προαναφερόμενου σχεδίου ως προς την συμφωνία του με τους 10 βασικούς τομείς δράσεις δημόσιας υγείας του ΠΟΥ από την Ειδική Ομάδα Εργασίας του ΠΟΥ καθ’ υπόδειξη του Οργανισμού.

Το σχέδιο φέρεται να βρίσκεται σε αντίθεση με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, τους οποίους έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και με αυτές των τομέων δράσης δημόσιας υγείας του ΠΟΥ. Με άλλα λόγια, ο τομέας ψυχικής υγείας στην Ελλάδα, φέρεται να βρίσκεται εντελώς εκτός δημοσίου ενδιαφέροντος, κατά το σχέδιο δράσης της Νέας Δημοκρατίας.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης και ΑΚΕ προς τον Υπουργό Υγείας Βασίλη Κικίλια με θέμα: «Αξιολόγηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τη Δημόσια Υγεία 2021-2025 από τον ΠΟΥ και ανεξάρτητο αξιολογητή».

Στις 15 Απριλίου του 2021 παρουσιάστηκε στη Διαρκή Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων, το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Δημόσια Υγεία 2021-2025, όπως προβλέπει το Άρθρο 3 του Ν.4675/2020, από τον Υπουργό Υγείας Βασίλη Κικίλια και τον Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Υγείας Καθηγητή Παναγιώτη Πρεζεράκο.

Σύμφωνα με το προαναφερόμενο Εθνικό Σχέδιο (σελ. 81): «μετά την παρουσίαση του Σχεδίου Δράσης για την Δημόσια Υγεία στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής αυτό θα αξιολογηθεί ως προς την συμφωνία του με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, τους οποίους έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βάσει του Κανονιστικού της Πλαισίου της για τον σχεδιασμό στρατηγικών και επιχειρησιακών προγραμμάτων. Η αξιολόγηση του Σχεδίου θα πραγματοποιηθεί από εξωτερικό ανεξάρτητο αξιολογητή ενώ ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη πιλοτική εφαρμογή για την ενσωμάτωση των στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης σε Εθνικές Στρατηγικές και Πολιτικής της Ειδικής Γραμματείας Ολοκληρωμένων Πληροφοριακών Συστημάτων (ΟΠΣ) Παρακολούθησης και Αξιολόγησης του κυβερνητικού έργου της Προεδρίας της Κυβέρνησης».

Επιπλέον στο ίδιο σημείο προβλέπεται ότι, «κατά ανάλογο τρόπο και μετά την παρουσίαση του Σχεδίου Δράσης για την Δημόσια Υγεία στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής αυτό θα αξιολογηθεί ως προς την συμφωνία του με 10 βασικούς τομείς δράσεις δημόσιας υγείας του ΠΟΥ (EssentialPublic Health Operation – EPHOs). Η αξιολόγηση του Σχεδίου θα πραγματοποιηθεί από Ειδική Ομάδα Εργασίας του ΠΟΥ καθ’ υπόδειξη του Οργανισμού».

Ακολούθως, στο ίδιο προαναφερόμενο σχέδιο, στον πίνακα 15 περιλαμβάνεται ένας πίνακας συνάφειας των στόχων του Σχεδίου με τη Στρατηγική του Υπουργείου Υγείας. Εκεί, οι σχετικοί στόχοι κατηγοριοποιούνται ως προς την συμβολή του Υπουργείου Υγείας σε ‘Έμμεση, Αθροιστική/Διατομεακή και άμεση και ως προς την συνάφειά τους με το Υπουργείο Υγείας σε Ελάχιστη, Μέση και Μέγιστη.

Κάνοντας επισκόπηση του πίνακα 15, εκεί όπου περιλαμβάνονται οι στόχοι που σχετίζονται με την ψυχική υγεία, διαπιστώνει κανείς, ότι είτε δεν τοποθετούνται σε καμία κατηγορία, είτε η συμβολή του Υπουργείου Υγείας είναι Έμμεση ή Διατομεακή και σε καμία περίπτωση Άμεση, πλην του τομέα των εξαρτήσεων, είτε η συνάφειά τους με το Υπουργείο είναι Ελάχιστη. Εμβληματικό παράδειγμα ο στόχος για την «Ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης», ο οποίος καθορίζεται ως έχοντας έμμεση συμβολή από το Υπουργείο Υγείας και ελάχιστη συνάφεια με αυτό.

Αντίθετα, σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες προγραμματικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. για την ψυχική υγεία απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση των στρατηγικών για την ψυχική υγεία και τις εξαρτήσεις, είναι η αύξηση της χρηματοδότησης, τόσο μέσω της αύξησης του κρατικού προϋπολογισμού για την Υγεία -με το μερίδιο του προϋπολογισμού για την ΨΥ να ξεπερνά το 5% του συνόλου της δημόσιας υγειονομικής δαπάνης, όσο και μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων.

Επιπλέον, στις ίδιες θέσεις περιλαμβάνεται η κατάρτιση και υλοποίηση ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την ψυχική υγεία και ορίζεται με κεντρικό στόχο την αποκατάσταση της προσβασιμότητας στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας για ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων με ψυχικές διαταραχές, που σήμερα δεν έρχονται σε επαφή με το σύστημα ή υποθεραπεύονται.

Όμως, η αποιατρικοποίηση της προσέγγισης της ψυχικής υγείας στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Δημόσια Υγεία 2021-2025 είναι πρωτοφανής και για την ίδια την Νέα Δημοκρατία. Στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου του 2014 και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο 7.2. με τίτλο «ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ», η προάσπιση των δικαιωμάτων των ψυχικά ασθενών μέσα από την ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης με το Σύμφωνο Andor-Λυκουρέντζου, που επικαιροποιούσε το Σύμφωνο Spidla-Αβραμόπουλου, υπάγεται ευθέως στην μέριμνα του Υπουργείου Υγείας.

Κατόπιν τούτων ερωτάται ο Υπουργός:

1)Έχει λάβει υπόψη κάποιες συγκεκριμένες επιστημονικές παραδοχές για την υποφαινόμενη αλλά σαφή εγκατάλειψη του ιατροκεντρικού συστήματος ψυχικής υγείας στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Δημόσια Υγεία 2021-2025 ή αποδέχεται ανορθολογικές και μεταφυσικές ερμηνείες της ψυχικής διαταραχής;

2)Έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση του προαναφερόμενου Σχεδίου ως προς την συμφωνία του με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, τους οποίους έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βάσει του Κανονιστικού της Πλαισίου της για τον σχεδιασμό στρατηγικών και επιχειρησιακών προγραμμάτων, από τον εξωτερικό ανεξάρτητο αξιολογητή, ποιος είναι αυτός και ποιά ήταν τα πορίσματα της αξιολόγησης του;

3)Έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση του προαναφερόμενου Σχεδίου ως προς την συμφωνία του με 10 βασικούς τομείς δράσεις δημόσιας υγείας του ΠΟΥ (EssentialPublic Health Operation –EPHOs) από την Ειδική Ομάδα Εργασίας του ΠΟΥ καθ’ υπόδειξη του Οργανισμού και ποιά ήταν τα πορίσματα της αξιολόγησης αυτής;

4)Σε όσους στόχους προβλέπει το προαναφερόμενο Σχέδιο Διατομεακή συμβολή του Υπουργείου Υγείας, ποιά είναι τα υπόλοιπα συμβαλλόμενα Υπουργεία και ποιά θα είναι συγκεκριμένα η συμβολή τους;

Ζητούμε να κατατεθούν:

1)Η αξιολόγηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τη Δημόσια Υγεία 2021-2025,ως προς την συμφωνία του με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, τους οποίους έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βάσει του Κανονιστικού της Πλαισίου της για τον σχεδιασμό στρατηγικών και επιχειρησιακών προγραμμάτων, από τον εξωτερικό ανεξάρτητο αξιολογητή.

2)Η αξιολόγηση του προαναφερόμενου Σχεδίου ως προς την συμφωνία του με τους 10 βασικούς τομείς δράσεις δημόσιας υγείας του ΠΟΥ (EssentialPublic Health Operation –EPHOs) από την Ειδική Ομάδα Εργασίας του ΠΟΥ καθ’ υπόδειξη του Οργανισμού.