ΕΝΦΙΑ: Οι τυχεροί και οι άτυχοι – Αναλυτικά παραδείγματα

Tι ισχύει για τα οικόπεδα, τον συμπληρωματικό φόρο, τις εκπτώσεις και τις απαλλαγές

Ο «λογαριασμός» του νέου ΕΝΦΙΑ θα «χτυπήσει την πόρτα» περίπου 6,3 εκατ. ιδιοκτητών ακινήτων στα τέλη Απριλίου. Μετά το Πάσχα, πέντε εκατομμύρια φορολογούμενοι θα δουν το «ραβασάκι» του ΕΝΦΙΑ να είναι μειωμένο ακόμη και πάνω από 30% σε σχέση με φέτος.

Περίπου 900.000 ιδιοκτήτες θα διαπιστώσουν ότι δεν θα έχουν καμία αλλαγή στο φόρο. Περίπου 320.000 ιδιοκτήτες θα δουν επιβαρύνσεις και για περισσότερους από 150.000 εξ αυτών οι αυξήσεις θα είναι μεγάλες ενώ για τους άλλους τόσους και περισσότερους οι επιβαρύνσεις δεν θα ξεπερνούν τα 50 ευρώ.

Η νέα μείωση κατά 13% του ΕΝΦΙΑ για το 2022 που ανακοίνωσε χθες η κυβέρνηση έχει τυχερούς και άτυχους. Στους κερδισμένους των ανατροπών του φόρου ακινήτων είναι οι ιδιοκτήτες μικρής και μεσαίας περιουσίας και οι κάτοχοι πολλών ακινήτων οι οποίοι επιβαρύνονταν έως τώρα με συμπληρωματικό φόρο, οι ιδιοκτήτες οικοπέδων αλλά και οι ευπαθείς κοινωνικά ομάδες για τις οποίες διατηρείται η μείωση του φόρου αλλά και οι ιδιοκτήτες οικοπέδων, οι οποίοι θα έχουν σημαντική ελάφρυνση. Στον αντίποδα, στους χαμένους των αλλαγών του νέου ΕΝΦΙΑ περιλαμβάνονται 6 στους 100 ιδιοκτήτες οι οποίοι είδαν και μεγάλη αύξηση στην περιουσία τους λόγω της ενεργοποίησης των νέων αντικειμενικών αξιών και θα κληθούν να πληρώσουν υψηλό λογαριασμό, τα νομικά πρόσωπα για τα οποία παραμένει ο συμπληρωματικός φόρος ως έχει αλλά και ιδιοκτήτες παλαιών ακινήτων καθώς δεν θα υπάρξουν σε αυτή τη φάση αλλαγές στους συντελεστές παλαιότητας με συνέπεια να μην έχουν επιπλέον ελάφρυνση.

Το νομοσχέδιο με τις ανατροπές στον ΕΝΦΙΑ θα κατατεθεί στη Βουλή στο τελευταίο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου ενώ οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα δουν τα νέα εκκαθαριστικά του φόρου ακινήτων έως τα τέλη Απριλίου.

Με την συνολική ακίνητη περιουσία των φυσικών και νομικών προσώπων να φθάνει τα 750 δις. ευρώ μετά την αναπροσαρμογή και επέκταση των αντικειμενικών αξιών, ο φόρος που θα βεβαιωθεί φέτος εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 2,233 δις. ευρώ από 2,587 δις. ευρώ που βεβαιώθηκε το 2021 με το «ψαλίδι» στο φετινό ΕΝΦΙΑ να φθάνει τα 354 εκατ. ευρώ, από 70 εκατ. ευρώ που προβλέπει ο προϋπολογισμός.

Τα «κλειδιά» του νέου ΕΝΦΙΑ είναι τα εξής:
1. Νέα κλίμακα
Εφαρμόζεται μια νέα κλίμακα υπολογισμού του βασικού φόρου τόσο για τα κτίσματα όσο και για τα οικόπεδα με νέα κλιμάκια και νέους συντελεστές. Τα αποκαλυπτήρια της νέας κλίμακας αναμένονται με την κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή. Με βάση τις χθεσινές ανακοινώσεις του οικονομικού επιτελείου.

– Μειώνονται σημαντικά οι συντελεστές βασικού φόρου κτισμάτων, με έμφαση στις ζώνες χαμηλότερης και μεσαίας αξίας, έτσι ώστε το 65% των παλαιών ζωνών να έχει μείωση, το 34% να μείνει σταθερό και μόλις το 1% να δει αύξηση. Οι μειώσεις είναι σημαντικές κυρίως στις περιοχές με τιμή ζώνης από 1.000 έως 2.500 ευρώ. Ο συντελεστής του βασικού φόρου κτισμάτων για τιμή ζώνης από 1.051 έως 1.500 ευρώ/τ.μ. διαμορφώνεται σε 2,80 ευρώ/τ.μ. αντί 3,70 που ισχύει σήμερα, δηλαδή μείωση 27%. Για τιμή ζώνης από 1.501 έως 2.500 ευρώ ο συντελεστής διαμορφώνεται σε 3,70 ευρώ/τ.μ., ενώ με το ισχύον καθεστώς για τιμή ζώνης από 1.501 έως 2.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 4,5 ευρώ/τ.μ. και από 2.001 έως 2.500 είναι 6.

– Αρκετές κλίμακες χαμηλών και μεσαίων ζωνών ενοποιούνται στα επίπεδα της χαμηλότερης κλίμακας.

2. Οικόπεδα
Μειώνονται σημαντικά οι συντελεστές του βασικού φόρου οικοπέδων, έτσι ώστε το 91% των παλαιών ζωνών να έχει μείωση, το 7% να μείνει σταθερό και μόλις το 2% να δει αύξηση. Η βεβαίωση επί του βασικού φόρου οικοπέδων μειώνεται, πλέον, μεσοσταθμικά περίπου κατά 50%. Ενδεικτικά, για αξία οικοπέδου από 75 έως 100 ευρώ ανά τ.μ. ο συντελεστής διαμορφώνεται σε 0,0375 αντί για 0,1850, δηλαδή μειώνεται κατά 80%.

3. Συμπληρωματικός φόρος
Ενσωματώνεται στον κύριο φόρο για τα φυσικά πρόσωπα και διατηρείται αμετάβλητος για τα νομικά πρόσωπα. Για τα φυσικά πρόσωπα ο συμπληρωματικός φόρος υπολογίζεται σήμερα στη συνολική αξία της περιουσίας, εφόσον αυτή υπερβαίνει τα 250.000 ευρώ. Με τις αλλαγές που επέρχονται:

α) Ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ για τα φυσικά πρόσωπα καταργείται. Επιβάλλεται, πλέον ένας φόρος επί της αξίας του ακινήτου. Στην περίπτωση που η αντικειμενική αξία του ακινήτου υπερβαίνει τις 400.000 ευρώ τότε ο φόρος που θα προκύπτει με βάση την κλίμακα του κύριου φόρου θα προσαυξάνεται με συγκεκριμένους συντελεστές. Οσο πιο μεγάλη είναι η αξία του ακινήτου τόσο πιο υψηλός θα είναι ο φόρος.

4. Εκπτώσεις
Με νέα κλίμακα θα υπολογίζονται οι εκπτώσεις στον ΕΝΦΙΑ για τα φυσικά πρόσωπα. Το πρώτο κλιμάκιο της έκπτωσης του 30% διευρύνεται και θα καλύπτει την περιουσία έως τις 100.000 ευρώ αντί για 60.000 ευρώ που ισχύει μέχρι σήμερα. Για 733.000 φυσικά πρόσωπα, αυξάνεται το ποσοστό της έκπτωσης κατά 10%. Επίσης αυξάνεται από το 20% στο 25% η έκπτωση για περιουσίες από 101.000 ευρώ έως 150.000 ευρώ.

5. Φοροαπαλλαγές
Διατηρούνται οι εκπτώσεις 50% και 100% στον ΕΝΦΙΑ για τις ευπαθείς κοινωνικά ομάδες. Ο υπολογισμός των εκπτώσεων θα γίνει με βάση τα εισοδήματα του 2020 που δήλωσαν οι φορολογούμενοι στη φορολογική δήλωση που υπέβαλαν το 2021.

6. Εκκαθαριστικά – δόσεις
Τα εκκαθαριστικά του νέου ΕΝΦΙΑ θα αναρτηθούν μέχρι τα τέλη Απριλίου. Ο φόρος που θα προκύψει για τους φορολογούμενους θα μπορεί να καταβληθεί σε έως 10 ίσες μηνιαίες δόσεις με την πρώτη να καταβάλλεται έως το τέλος Μαϊου και την τελευταία έως το τέλος Φεβρουαρίου του 2023.

Παραδείγματα νέου ΕΝΦΙΑ
1. Διαμέρισμα στη Νέα Φιλαδέλφεια, 1ου ορόφου 120 τ.μ., εικοσαετίας. Η τιμή ζώνης από 1.200 ευρώ/τμ το 2021 αυξήθηκε στα 1.500 ευρώ/τμ το 2022:

ΕΝΦΙΑ 2021: 372,96 ευρώ

ΕΝΦΙΑ 2022: 282,24 ευρώ

Αύξηση αντικειμενικής αξίας: 25%

Μείωση φόρου: 24,32%

2. Διαμέρισμα στην Ξάνθη, 1ου ορόφου 100 τ.μ., εικοσαετίας με τιμή ζώνης αμετάβλητη στα 750 ευρώ.

ΕΝΦΙΑ 2021: 220,50 ευρώ

ΕΝΦΙΑ 2022: 147 ευρώ

Μείωση φόρου: 33,33%.

3. Διαμέρισμα στην Καισαριανή, 1ου ορόφου 100 τ.μ., εικοσαετίας. Η τιμή ζώνης από 1.100 ευρώ/τμ το 2021 αυξήθηκε σε 1.350 ευρώ/τμ το 2022.

ΕΝΦΙΑ 2021: 310 ευρώ

ΕΝΦΙΑ 2022: 220,50 ευρώ

Αύξηση αντικειμενικής αξίας: 22,73%

Μείωση φόρου: 29,05%

4. Διαμέρισμα στο Αιγάλεω, 1ου ορόφου 100 τ.μ., εικοσαετίας. Η τιμή ζώνης από 1.100 ευρώ/τμ το 2021 αυξήθηκε στα 1.300 ευρώ/τμ το 2022.

ΕΝΦΙΑ 2021: 310,80 ευρώ.

ΕΝΦΙΑ 2022: 220,50 ευρώ.

Αύξηση αντικειμενικής αξίας: 18%

Μείωση φόρου: 29%.

5. Διαμέρισμα στη Θεσσαλονίκη επί της οδού Νέας Εγνατίας, 1ου ορόφου 150 τ.μ., εικοσαετίας. Η τιμή ζώνης από 1.100 ευρώ αυξήθηκε στα 1.350 ευρώ το 2022.

ΕΝΦΙΑ 2021: 466,20 ευρώ

ΕΝΦΙΑ 2022: 352,80 ευρώ

Αύξηση αντικειμενικής αξίας: 22,73%

Μείωση φόρου: 25%

6. Διαμέρισμα στην Αγία Παρασκευή 300 τ.μ. 20ετίας. Η τιμή ζώνης από 1.250 ευρώ/τμ το 2021 αυξήθηκε στα 1.500 ευρώ το τετραγωνικό το 2022.

ΕΝΦΙΑ 2021 (κύριος + συμπληρωματικός): 1.217,40 ευρώ

ΕΝΦΙΑ 2022: 1.027 ευρώ

Αύξηση αντικειμενικής αξίας:20%

Μείωση φόρου: 15,64%

7. Διαμέρισμα στη Σαντορίνη, 1ου ορόφου, 100 τ.μ., εικοσαετίας. Η τιμή ζώνης από 4.950 ευρώ το 2021 αυξήθηκε στις 5.050 ευρώ το τετραγωνικό το 2022.

ΕΝΦΙΑ 2021: 1.744 ευρώ.

ΕΝΦΙΑ 2022: 1.991,75 ευρώ