«Ένα κουτί που πετάει»- Η απίστευτη μεταμόρφωση ενός παλιού σπιτιού από την Πατρινή Μυρτώ Κιούρτη

Ποια είναι η ιστορία αυτού του σπιτιού;

Η οικογένεια έχτισε ένα ισόγειο σπίτι στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Ήταν ένα ζευγάρι που απέκτησε δύο γιους, ο ένας ‘έμεινε σε μία άλλη γειτονία και οι γονείς επέλεξαν να φτιάξουν για το δεύτερο γιο τους, ένα σπίτι πάνω από το δικό τους, με σκοπό να μείνει εκεί μετά το γάμο του. Το παλιό σπίτι ήταν κατασκευασμένο με τέτοιο τρόπο που δεν ήταν εφικτό να μπει από πάνω καινούργιος σκελετός από μπετόν κι έτσι έπρεπε να πορευτούν με μία μεταλλική κατασκευή. Ψάχνοντας λοιπόν κάποιον αρχιτέκτονα να τους φτιάξει ένα μεταλλικό σπίτι που είναι ελαφρύ, κατέληξαν σε εμένα, αφού πρώτα είχαν δει μία άλλη δουλειά μου, ένα σπίτι στην Πάτρα.

Μου ανέθεσαν λοιπόν την κατασκευή του δικού τους σπιτιού που είναι μεταλλικό. Κατά τη γνώμη μου έχει ενδιαφέρον το γεγονός ότι με έναν μεταλλικό σκελετό (που συνήθως δεν σκεφτόμαστε ότι μπορούμε να φτιάξουμε σύγχρονα σπίτια με αυτό το υλικό γιατί συνδέουμε το μέταλλο με βιομηχανικά κτίρια), φτιάχτηκε ένα σπίτι. Μάλιστα ο σκελετός δεν είναι κρυμμένος. Μπορείς λοιπόν να χρησιμοποιήσεις και να αναδείξεις ένα νέο υλικό μέσα από το οποίο προκύπτει κάτι όμορφο.

Τι σας δυσκόλεψε και τι σε ιντρίγκαρε σε αυτό το εγχείρημα;

Η δουλειά των αρχιτεκτόνων είναι να σκέφτονται λύσεις που κάθε φορά είναι διαφορετικές γιατί κάθε περίπτωση που έχουν να αντιμετωπίσουν είναι διαφορετική. Το ζητούμενο είναι να δημιουργήσεις κάτι που είναι πραγματικά απολαυστικό και για τους ιδιοκτήτες, αλλά και για τους περαστικούς, για την πόλη. Αυτό όμως είναι κάτι που δεν το έχει εμπεδώσει η ελληνική κοινωνία. Δεν συνεργάζεται ακόμα συστηματικά με αρχιτέκτονες. Πολλοί μπερδεύουν στο μυαλό τους τη δουλειά του αρχιτέκτονα και του πολιτικού μηχανικού. Ο αρχιτέκτονας είναι ειδικευμένος να κάνει πράγματα που είναι λειτουργικά, απολαυστικά, όμορφα για την πόλη.

Αυτά που έχουμε συνηθίσει να φτιάχνουμε δεν έχουν τέτοια στοιχεία, είναι κάπως πανομοιότυπα μεταξύ τους. Αυτό που με δυσκόλεψε και που με δυσκολεύει κάθε φορά μέχρι τη μέρα που θα παραδώσω το έργο, είναι οι άπειρες αντιστάσεις που συναντώ από παντού. Στην αρχή όλοι λένε «όχι» για όλα. Οι ιδιοκτήτες, οι μάστορες, ο κατασκευαστής, η γειτονιά. Όλα φαίνονται παράξενα και διαφορετικά με αποτέλεσμα στην αρχή να υπάρχει ένα άγχος και μία φοβική συμπεριφορά. Ταυτόχρονα αυτό είναι που με ιντριγκάρει, το να πείσω ότι αυτό που προτείνω είναι και αυτό που πρέπει να γίνει. Η μεγάλη ικανοποίηση είναι όταν ο άνθρωπος που απευθύνεται σε εμένα υπερβαίνει το συνηθισμένο και βλέπει ότι τελικά άξιζε. Έχω ακούει από τους κατοίκους, γι αυτό το έργο, πολύ συγκινητικά σχόλια.

Πώς αισθανθήκατε όταν είδατε ολοκληρωμένο το έργο;

Είναι συγκινητικό το να βλέπεις ολοκληρωμένο το έργο σου. Αυτό που μου δίνει χαρά είναι η αίσθηση του να βλέπω αυτό ακριβώς που είχα σχεδιάσει στο μυαλό μου. Είναι εύκολο ως αρχιτέκτονας να φτιάχνεις ένα εντυπωσιακό φωτορεαλιστικό. Αυτό για να υλοποιηθεί είναι ένας αγώνας δρόμου, μία ατελείωτη μάχη. Από τη θεωρία στην υλοποίηση μεσολαβεί άπειρη δουλειά. Οπότε όταν το βλέπεις μπροστά σου, χωρίς να έχει χαλάσει η αρχική ιδέα,  η ικανοποίηση είναι τρομερή. Το σύνηθες είναι να έχεις μία δυνατή αρχική ιδέα και μετά παρεμβάλλονται όλες αυτές οι αντιστάσεις που μπορεί λίγο λίγο να ροκανίζουν την αρχική ιδέα με αποτέλεσμα στο τέλος να έχουμε κάτι διαφορετικό και μίζερο από την αρχική ιδέα, που είναι θλιβερό.  Όταν όμως δεν έχει γίνει έκπτωση, η ικανοποίηση είναι απίστευτη.

Ποια είναι τα δυνατά σημεία αυτού του έργου;

Το πρώτο έχει να κάνει με το στοιχείο της εσωστρέφειας, Πολλές φορές νομίζουμε ότι όσο πιο μεγάλα είναι τα ανοίγματα που έχουν οι χώροι ενός σπιτιού προς την πόλη, τόσο πιο ωραίο είναι. Στην πραγματικότητα όμως ο τρόπος με τον οποίο κατοικούμε ένα σπίτι, είναι πιο σύνθετος. Δεν χρειάζονται όλοι οι χώροι τα ίδια δεδομένα. Είναι απλουστευτική αντίληψη να προσεγγίζουμε όλα τα δωμάτια με τον ίδιο τρόπο. Τα υπνοδωμάτια θέλεις να είναι φωτεινά, να έχουν μεγάλα ανοίγματα και να μη νιώθεις εγκλωβισμένος, όμως δεν θέλεις να σε βλέπουν και να βλέπεις τους γείτονες. Στο συγκεκριμένο project λοιπόν, δημιουργώντας αυτό τον περιμετρικό τοίχο, προτείνω μια τέτοια παράδοξη επίλυση στους χώρους των υπνοδωματίων. Η κάτοικος του συγκεκριμένου σπιτιού είχε ζητήσει χαρακτηριστικά να έχει το σπίτι ανοίγματα, όμως να μη την βλέπει κανένας. Έτσι προέκυψε η ιδέα γι’ αυτές τις εσωτερικές αυλές.

Αν κοιτάξει κανείς από μακριά την ελληνική πόλη, θα δει ότι είναι τόσο πληθωρική που ως εικόνα  κουράζει. Τα υπνοδωμάτια εκμεταλλεύτηκαν αυτή την συνθήκη της προστατευμένης ιδιωτικότητας και η γειτονιά απέκτησε ένα ήρεμο κτίριο. Αυτή η ηρεμία ισορροπεί με την πολυπλοκότητα των άλλων κτιρίων που έχουν κάγκελα, ηλιακούς, μπαλκονόπορτες κ.α.

«Το κουτί που πετάει»… μιλήστε μας γι άυτό…

Πίσω από την αρχιτεκτονική υπάρχει μία ιστορία των ανθρώπων που μένουν στο σπίτι. Στη συγκεκριμένη περίπτωση είχαμε ένα ζευγάρι που θα έμενε πάνω από τους γονείς και έπρεπε να συζητήσουμε και να διαχειριστούμε τι σημαίνει στη σύγχρονη Ελλάδα μένω τόσο κοντά με τους γονείς. Έχει κάποια πλεονέκτημα και ίσως κάποια μειονεκτήματα. Αυτή η ανησυχία μεταφράστηκε και εκφράστηκε με αρχιτεκτονικό τρόπο ως το «κουτί που πετάει». Σημαίνει αυτό ότι οι γονείς προστατεύουν τα παιδιά τους αλλά ταυτόχρονα αυτό το κουτί ξεκολλάει από το σπίτι των γονιών με μια σχισμή και βγαίνει από πίσω του ένας όγκος προς τα πάνω που μοιάζει σαν κουτί έτοιμο να πετάξει, να ταξιδέψει... Έχει ενδιαφέρον ότι η αρχιτεκτονική κατάφερε να μιλήσει για αυτό το δίλλημα σε σχέση με το πόσο δεμένος να μείνεις με τους γονείς.