Ξεκίνησε να προβάλλεται το φιλμ "Φυσικό Φως" του Ντένες Νάγκι από την Ουγγαρία

Στις κινηματογραφικές αίθουσες της Αθήνας & της Θεσσαλονίκης βγήκε από την Πέμπτη 10/2/2022 η ταινία με τίτλο «Νatural Light – Φυσικό Φως» σε διανομή της εταιρείας One from the Heart. Πρόκειται για το σπουδαίο ντεμπούτο του Ντένες Νάγκι, μία ταινία από την Ουγγαρία που είχε κάνει την πρεμιέρα της στο Διαγωνιστικό Τμήμα του 71ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, όπου και κέρδισε την Αργυρή Άρκτο – Βραβείο Σκηνοθεσίας.

Στη συνέχεια το φιλμ «Φυσικό Φως» κέρδισε το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο σημαντικό Φεστιβάλ Φατζρ (Fajr) στο Ιράν και προβλήθηκε σε πολλά διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου, όπως τα Φεστιβάλ Λονδίνου, Κωνσταντινούπολης, Γάνδης, Ιερουσαλήμ, Σάο Πάολο, Ρίγα ενώ πρόσφατα κέρδισε και το Βραβείο Καλύτερου Production Design από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου.

Στην Ελλάδα η συγκεκριμένη ταινία προβλήθηκε Εκτός Συναγωνισμού στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης παρουσία του σκηνοθέτη και όπως είδαμε στην Πάτρα το φιλμ «Φυσικό Φως» θα προβληθεί από την Κινηματογραφική Λέσχη στα Odeon Veso Mare τη Δευτέρα 11 Απριλίου 2022.

Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μια ομάδα Ούγγρων στρατιωτών (σημ. η Ουγγαρία πολεμούσε στο πλευρό της ναζιστικής Γερμανίας) αναζητά αντάρτες στο κατεχόμενο τμήμα της Σοβιετικής Ένωσης. Η περιπλάνηση στο παγωμένο τοπίο τους οδηγεί σε ένα μικρό χωριό όπου είναι πιθανό να κρύβονται οι ύποπτοι δολιοφθορών. Ο λοχίας Σεμέτκα, φωτογράφος και σιωπηλός παρατηρητής, βρίσκεται ξαφνικά επικεφαλής της ομάδας αντιμέτωπος με έναν «πόλεμο» που πάντα μαίνονταν γύρω του, αλλά ποτέ δεν υπήρξε δικός του.

Ο πρωτοεμφανιζόμενος Ντένες Νάγκι, υπογράφει ένα υποβλητικό εντυπωσιακό ντεμπούτο, όπου η μαγική ομορφιά της φύσης, το φυσικό φως, αντιπαρατίθεται διαρκώς με την «σκοτεινή» ανθρώπινη παρουσία,  αφηγούμενος μια ιστορία που ενώ έρχεται από το βίαιο Ευρωπαϊκό παρελθόν μοιάζει όχι μόνο διαχρονική, αλλά μοναδικά επίκαιρη και τωρινή, μια συγκλονιστική σπουδή πάνω στην προσωπική ευθύνη και τις απρόσμενες επιλογές μας σε ταραγμένους καιρούς.

Έγραψαν για την ταινία:

«Ένα ξεχωριστό ντεμπούτο», «Ένα κομμάτι αγνού, θαρραλέου,  καλλιτεχνικού σινεμά», «Μια καθηλωτική, πανέμορφα φτιαγμένη προσθήκη στο νέο κύμα ουγγρικού σινεμά μετά τον Λάζλο Νέμες (Ο Γιος του Σαούλ) που προσφέρει τροφή για σκέψη και συζήτηση».  Screen

«Η ταινία είναι ένα απροσδόκητα σίγουρο ντεμπούτο από τον Ντένς Νάγκι, για μια ομάδα στρατιωτών από την Ουγγαρία (που ήταν με το μέρος της Γερμανίας) που ψάχνει για αντάρτες σε χωριά κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μας μιλάει για το τι σημαίνει να βρίσκεσαι στη λάθος πλευρά της Ιστορίας, αλλά αποτελεί ταυτόχρονα μια λεπτομερής απεικόνιση της λάσπης, των κορμών των δέντρων, των ρυτιδιασμένων προσώπων και της φρίκης (που λαμβάνει χώρα εκτός οθόνης). Υπέροχα κινηματογραφημένη με μία γήινη παλέτα, είναι μία από τις ταινίες που θέλω περισσότερο από όλες να δω στη μεγάλη οθόνη». Jonathan Romney, The Observer/Guardian

«Μια ευαίσθητη πρώτη ταινία» «Υπάρχει μια δυσοίωνη ομορφιά, την οποία υπογραμμίζει το ανήσυχο soundtrack, σε αυτά τα χιονισμένα χωράφια και τους παγωμένους ποταμούς που διασχίζουν αυτοί οι στωικοί στρατιώτες». Hollywood Reporter

«Μια ακέραιη ταινία που σε στοιχειώνει και σωστά θεωρείται κομμάτι του συναρπαστικού νέου κύματος από τον κινηματογράφο της Ουγγαρίας, μαζί με τις ταινίες της Ίλντιγκο Ενιέντι και του Λάζλο Νέμες». Sight and Sound

*Η δήλωση της Κριτικής Επιτροπής του Φεστιβάλ Βερολίνου: «Συγκλονιστική και πανέμορφα γυρισμένη, μαγευτικές εικόνες, σπουδαία σκηνοθεσία και αριστοτεχνικός έλεγχος κάθε πλευράς της κινηματογραφικής τέχνης, με μια αφήγηση που ξεπερνά το ιστορικό της πλαίσιο. Ένα πορτρέτο του πολέμου, μέσα στο οποίο το παρατηρητικό βλέμμα του σκηνοθέτη μας θυμίζει την ανάγκη της επιλογής ανάμεσα στην παθητικότητα και στην ανάληψη της προσωπικής ευθύνης». 

Σημείωμα του σκηνοθέτη:

Σε όλες μου τις μικρού μήκους ταινίες και τα ντοκιμαντέρ, προσπαθώ να δουλέψω με πρόσωπα και τοπία. Ή για να το πω διαφορετικά με τοπία όπως τα αντικρίζουν τα μάτια κάποιου, τοπία σε συσχέτιση με πρόσωπα. Ήταν μια πρόκληση να βασίσω μια ταινία αποκλειστικά σε ένα φαινομενικά ανέκφραστο πρόσωπο. Ήταν κάτι με το οποίο ήθελα να πειραματιστώ. Θα έλεγα ότι αυτή είναι η ουσία της ταινίας. Αυτό το πρόσωπο, που είναι σταθερά παρόν, μας κρατάει σε απόσταση, σχεδόν ακίνητο, εύθραυστο και άγνωστο.

Η ταινία εμπνεύστηκε από ένα μυθιστόρημα του Pal Zavada, το οποίο μέσα σε 600 σελίδες καλύπτει 20 χρόνια της ζωής των ηρώων. Από αυτό επέλεξα τρεις ημέρες του 1943. Δεν πρόκειται για ουσιαστική διασκευή του βιβλίου λοιπόν, αν και το πνεύμα της ταινίας είναι πολύ κοντά σε αυτό του βιβλίου. Ο Σεμέτκα, ο βασικός ήρωας της ταινίας είναι πολύ κοντά στον Σεμέτκα του βιβλίου.

Πιστεύω ότι μια ταινία έχει νόημα μόνο αν μπορεί να είναι διαχρονική και να αναφέρεται και στο σήμερα. Αυτή την ταινία δεν την κάναμε για να πούμε μια παλιά ιστορία. Η ουσία αυτής της ιστορίας συμβαίνει παντού, κάθε μέρα. Μας μιλάει για το πρόβλημα να μην βλέπουμε καθαρά τι συμβαίνει, επειδή δεν βλέπουμε καθαρά μέσα μας. Εστιάζει στην αποτυχία της προσπάθειας να εξηγήσουμε τα πάντα και συνεχώς να δικαιολογούμε τους εαυτούς μας. Πιστεύουμε ότι γνωρίζουμε τι είναι σωστό και τι λάθος, ποιος απέτυχε και ποιος πέτυχε. Νομίζουμε ότι έχουμε μια ξεκάθαρη εικόνα για το τι συμβαίνει γύρω μας, νομίζουμε ότι γνωρίζουμε ποια είναι η αποστολή μας στη ζωή.  Η ταινία θέλει να αμφισβητήσεις αυτή την εικόνα του εαυτού μας. Θέλει να μας δείξει πόσο εύθραυστη είναι αυτή η εικόνα. Θέλω να δείξω τι ενώνει τους ανθρώπους μέσα στην ευθραυστότητά τους αντί για τη συνείδησή τους.  

Ήθελα να παρουσιάσω έναν άνθρωπο στο παρόν. Να μπορέσω να παρατηρήσω κάποιον στην παρούσα στιγμή, όσο πιο κοντά γίνεται, να δω πώς σκέφτεται, πώς συνεχώς επεξεργάζεται ό,τι συμβαίνει γύρω του, πράγματα που δεν καταλαβαίνει στην ολότητά τους. Ο Σεμέτκα νιώθει ότι αυτός ο πόλεμος δεν του κάνει καλό, ότι δεν είναι ο δικός του πόλεμος. Έχει ένα κακό προαίσθημα, αλλά δεν ξέρει ποια πρέπει να είναι η θέση του σε αυτή την κατάσταση. Ξέρει μόνο ότι θα ήθελε να γυρίσει σπίτι του όσο πιο γρήγορα γίνεται και πιστεύει ότι με κάποιο τρόπο θα ξεπεράσει αυτή την άβολη στιγμή μέσα στο χρόνο και θα συνεχίσει τη ζωή του ως αγρότης.

Προτείνω ένα ανθρώπινο πορτρέτο που μπορεί να είναι ασυνήθιστο. Δεν με ενδιαφέρει τι έκανε πριν, τι έχει περάσει, τα τραύματά του, τις αμαρτίες του. Θέλω να δείξω μια συμπεριφορά που κυριεύεται από τον δισταγμό, παρακολουθώντας αυτόν τον άνδρα εδώ και τώρα. Βλέποντας μέσα από τα μάτια του. Θέλω να δείξω κάποιον που βλέπει αλλά σχεδόν καταλαβαίνει, παραμένει πάντα ένα βήμα πιο πίσω. 

Θα ανέφερα τρεις ταινίες που με έχουν επηρεάσει, ως αναφορά για την απεικόνιση των χαρακτήρων και τη σχέση τους με το περιβάλλον. Η πρώτη ταινία είναι ο Αντρέι Ρουμπλιόφ του Αντρέι Ταρκόφσκι, την οποία είδαμε πολλές φορές κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας της ταινίας και οι άλλες δύο είναι η Φλάνδρα του Μπρούνο Ντιμόν και η ταινία Three Days του Σαρούνας Μπάρτας.

Επιμέλεια: Τ. ΜΑΡΤΑΤΟΣ