Πότε αλλάζει η ώρα: Τι ισχύει με την κατάργηση του μέτρου στην Ελλάδα

Ο λόγος που άλλαξε πρώτη φορά η ώρα

Η αλλαγή της ώρας, που είχε υιοθετηθεί αρχικά για λόγους εξοικονόμησης ενέργειας και ισχύει επίσης και σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες (στη Γαλλία από το 1976), προκαλεί έντονες αντιδράσεις εδώ και χρόνια.

Οι επικριτές της επικαλούνται επιστημονικές έρευνες που συνδέουν την αλλαγή της ώρας με ασθένειες του καρδιαγγειακού ή ανοσοποιητικού συστήματος, λόγω της διακοπής του βιολογικού κύκλου, και να υποστηρίζουν ότι δεν παρατηρείται πλέον οποιαδήποτε εξοικονόμηση ενέργειας.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε αποφασίσει την κατάργηση της αλλαγής ώρας μέσα στο 2021, όμως το παραμένει σε στασιμότητα, αφού η πανδημία του κορονοϊού έχει «παγώσει» ορισμένα ζητήματα σε όλο τον πλανήτη.

Σύμφωνα πάντως με την απόφαση που είχε λάβει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η αλλαγή ώρας έπρεπε να σταματήσει την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου 2021 για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού νωρίτερα τα κράτη-μέλη θα είχαν αποφασίσει ποια ώρα -θερινή ή χειμερινή- επιθυμούν να διατηρήσουν.

Στην Ελλάδα η αλλαγή ώρας εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932 και συγκεκριμένα από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου 1932 όπου τα ρολόγια είχαν τεθεί μία ώρα μπροστά.

Ιστορικές πληροφορίες

Η πρώτη αναφορά που υπάρχει για χρησιμοποίηση της θερινής ώρας ήταν από τον Βενιαμίν Φραγκλίνο (Benjamin Franklin) σε γράμμα του που δημοσιεύθηκε σε γαλλική εφημερίδα. Σε αυτό το γράμμα δεν υπάρχει αναφορά για αλλαγή της ώρας αλλά πρόταση να ξυπνούν οι άνθρωποι μία ώρα νωρίτερα!

Η πρώτη φορά που προτάθηκε το ζήτημα σοβαρά ήταν από τον Γουίλιαμ Γουίλετ (William Willett) στο άρθρο του «Waste of Daylight» που δημοσιοποιήθηκε το 1907 αλλά τελικά δεν κατάφερε να πείσει την Βρετανική κυβέρνηση. Αν και η ιδέα του τελικά υιοθετήθηκε, ο ίδιος δεν κατάφερε να την δει να πραγματοποιείται, γιατί πέθανε το 1915. Αρχικά εφαρμόστηκε από την γερμανική κυβέρνηση κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου από 30 Απριλίου ως 1η Οκτωβρίου του 1916.

Λίγο μετά το Ηνωμένο Βασίλειο ακολούθησε εφαρμόζοντας τη θερινή ώρα από 21 Μαΐου ως 1η Οκτωβρίου 1916. Αργότερα, στις 19 Μαρτίου του 1918, το Αμερικανικό Κογκρέσο καθιέρωσε την τυπική χρήση των χρονικών ζωνών και επισημοποίησε την αλλαγή της θερινής ώρας για όλον τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Το μέτρο αυτό όμως καταργήθηκε αμέσως, λόγω της δυσαρέσκειας του κόσμου.

Στην Ελλάδα η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932 και συγκεκριμένα από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου, όταν τα ρολόγια είχαν τεθεί μία ώρα μπροστά. Στη συνέχεια όμως εγκαταλείφθηκε, επειδή στις 28 Ιουλίου 1916 στις 04:00 ώρα, τα ρολόγια στην Ελλάδα είχαν τεθεί 25 λεπτά μπροστά κατά την εισδοχή της ζώνης ώρας που είχε αποφασιστεί παγκοσμίως.

Έτσι η διαφορά σε σχέση με το φως του Ήλιου που καθορίζει και τον πραγματικό χρόνο γινόταν πολύ μεγάλη, κυρίως στα δυτικά τμήματα της χώρας και περισσότερο στη Κέρκυρα. Τα επόμενα χρόνια είχε υιοθετηθεί μια απλή μετατόπιση της ώρας έναρξης λειτουργίας δημόσιων υπηρεσιών και καταστημάτων κατά μισή ώρα, στη χειμερινή περίοδο.

Τι ισχύει με την κατάργηση του μέτρου στην Ελλάδα

Μάλιστα, όπως φαίνεται δεν πρόκειται για την τελευταία αλλαγή ώρας, καθώς δεν έχει τεθεί σε εφαρμογή το μέτρο κατάργησης της, όπως θεσπίστηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Συγκεκριμένα, η διάταξη που πέρασε από την Κομισιόν με στόχο να εφαρμοστεί μέσα στο 2021, έχει «παγώσει», λόγω των προβλημάτων που δημιούργησε η πανδημία. Αυτό σημαίνει ότι τα μέλη της ΕΕ, δεν είναι ακόμη υποχρεωμένα να διαλέξουν έαν θα κρατήσουν το θερινό ή χειμερινό ωράριο.

Αντίστοιχες ενέργειες για την αλλαγή ώρας γίνονται και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, καθώς η Γερουσία των ΗΠΑ, ψήφισε την κατάργηση της χειμερινής ώρας, με το σκεπτικό ότι «σκοτεινιάζει τη ζωή μας».

Τα επιχειρήματα υπέρ της κατάργησης του μέτρου
Όσοι στηρίζουν την κατάργηση των ισχυουσών ρυθμίσεων για την αλλαγή της ώρας υποστηρίζουν τα εξής:

Οι πολίτες δεν θα πρέπει πλέον να ασχολούνται με την προσαρμογή των ρολογιών τους. Η αλλαγή αποτελούσε πηγή σύγχυσης, καθώς δεν είναι αυτονόητο το πότε και προς ποια κατεύθυνση πρέπει να αλλάζει η ώρα.

Όσοι απάντησαν στη δημόσια διαβούλευση ανέφεραν επίσης τις αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, την αύξηση των τροχαίων ατυχημάτων και τη μη εξοικονόμηση ενέργειας ως λόγους για την κατάργηση της αλλαγής ώρας. Επίσης, με την κατάργηση αυτού του συστήματος, το ανθρώπινο σώμα δεν θα πρέπει πλέον να προσαρμόζεται στην αλλαγή της ώρας.