Ευλογιά των πιθήκων: Κρούσματα, συμπτώματα, εμβολιασμός - Όλα όσα πρέπει να ξέρουμε

Έντονη είναι η ανησυχία σε παγκόσμιο επίπεδο αναφορικά με την ευλογιά των πιθήκων, κρούσματα της οποίας έχουν εκδηλωθεί σε πολλές μεριές του πλανήτη.

Συναγερμός έχει σημάνει φυσικά και στην χώρα μας, αφού ο ιός αυτός καταγράφηκε και στην γειτονική μας Ιταλία. Κρούσματα έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής σε 11 χώρες.

Έκτακτη συνάντηση από τον ΠΟΥ
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, συγκάλεσε χθες Παρασκευή, συνάντηση για τον σπάνιο ιό και παρά το γεγονός ότι ο εκπρόσωπος του Οργανισμού ανέφερε στο Reuters, ότι η συνάντηση ήταν μια από τις πολλές που πραγματοποιούνται καθημερινά, ο περιφερειακός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την Ευρώπη, Χανς Κλούγκε, δήλωσε πως ανησυχεί ότι η εξάπλωση της ευλογιάς των πιθήκων θα μπορούσε να επιταχυνθεί στη Γηραιά Ήπειρο καθώς οι άνθρωποι συγκεντρώνονται για πάρτι και φεστιβάλ μέσα στους καλοκαιρινούς μήνες.

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) σκοπεύει να δημοσιεύσει την πρώτη του έκθεση αξιολόγησης κινδύνου «στις αρχές της επόμενης εβδομάδας», δήλωσε ο οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι αρμόδιος για ασθένειες και επιδημίες. Η υπηρεσία, η οποία λέει ότι «παρακολουθεί στενά την κατάσταση», συνιστά «την απομόνωση και τον έλεγχο των ύποπτων κρουσμάτων και την έγκαιρη αναφορά τους».

Κρούσματα έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής σε 11 χώρες, μεταξύ των οποίων σε Βρετανία, Γερμανία, Αυστραλία, Ιταλία, Γαλλία, Καναδά και ΗΠΑ.

Σάουνα… υπερμετάδοσης στην Ισπανία
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι κρούσματα στην Ισπανία έχουν συνδεθεί, κατά κύριο λόγο, με μια «εκδήλωση υπερμετάδοσης» σε μια σάουνα ενηλίκων στη Μαδρίτη. Ο Ενρίκε Ρουίθ Εσκουδέρο, υπουργός Υγείας της περιφερειακής κοινότητας, δήλωσε την Παρασκευή ότι οι υγειονομικές αρχές εντόπισαν «πολλά από τα 30 κρούσματα» που είχαν καταγραφεί ως χθες στην Ισπανία «σε μία μόνο σάουνα στην πρωτεύουσα».

«Το Τμήμα Δημόσιας Υγείας (της Μαδρίτης) θα προβεί σε ακόμη πιο λεπτομερή ανάλυση για να ελέγξει τη μετάδοση, να κόψει τις αλυσίδες μετάδοσης και να προσπαθήσει να μετριάσει όσο το δυνατόν περισσότερο τη μετάδοση αυτού του ιού», δήλωσε ο κ. Εσκουδέρο, όπως μετέδωσε το Reuters.

Κρούσματα και στο μεγάλο «Φεστιβάλ Φετίχ» του Βελγίου
Τρία κρούσματα στο Βέλγιο έχουν επίσης συνδεθεί με ένα «Φεστιβάλ Φετίχ» μεγάλης κλίμακας στην Αμβέρσα, σύμφωνα με τους διοργανωτές. Το φεστιβάλ «Darklands Festival» προειδοποίησε τους ανθρώπους που συμμετείχαν στα τετραήμερα πάρτι, τα οποία ξεκίνησαν στις 5 Μαΐου, ότι οι αρχές είχαν συνδέσει την εκδήλωση με τα τρία επιβεβαιωμένα κρούσματα.

Έντονη η ανησυχία ενόψει του καλοκαιριού και με δεδομένη την αύξηση των κοινωνικών συναναστροφών αλλά και των φεστιβάλ που διοργανώνονται σε όλες τις χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα

«Υπάρχει λόγος να υποθέσουμε ότι ο ιός έχει μεταφερθεί από επισκέπτες από το εξωτερικό στο φεστιβάλ μετά τα πρόσφατα κρούσματα σε άλλες χώρες», ανέφερε το φεστιβάλ στον ιστότοπό του. Την ίδια στιγμή, πηγές δηλώνουν στην Telegraph ότι ένα πάρτι στην Ισπανία, το οποίο προβάλλεται και διαφημίζεται διεθνώς, ερευνάται επίσης ως βασική αιτία εξάπλωσης των κρουσμάτων της ευλογιάς των πιθήκων σε παγκόσμια κλίμακα.

Συναγερμός και στην Ελλάδα
Στη χώρα μας δεν έχει καταγραφεί -μέχρι στιγμής- κάποιο ύποπτο κρούσμα ευλογιάς των πιθήκων, αναφέρει πάντως σε ανακοίνωσή του, ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), ο οποίος βρίσκεται σε εγρήγορση και παρακολουθεί στενά την εξέλιξη της εμφάνισης των κρουσμάτων.

Το ενδεχόμενο να έρθει και στη χώρα μας η ευλογιά των πιθήκων, ανέφερε ως πολύ πιθανό η πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ Ματίνα Παγώνη, ωστόσο τόνισε ότι μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε.

«Η ευλογιά των πιθήκων είναι μια ιογενής λοίμωξη. Πολύ πιθανόν να έρθει και στη χώρα μας τη στιγμή που έχει έρθει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε, γνωρίζουμε πλέον ότι είναι ένας ιός., ξέρουμε τα συμπτώματα, πως ξεκινά και μεταδίδεται μέσω αναπνευστικής οδού και από επαφές από δερματικές βλάβες».

Ο ΕΟΔΥ έχει εκδώσει ερωτήσεις και απαντήσεις για τη λοίμωξη
Τι είναι η ευλογιά των πιθήκων;

– Είναι μια σπάνια ιογενής λοίμωξη που εμφανίζεται κυρίως σε τροπικές περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής.

Πώς μπορεί να νοσήσει κάποιος από ευλογιά των πιθήκων;

– Μπορεί να μεταδοθεί μέσω του αναπνευστικού συστήματος κατόπιν εισπνοής μεγάλου μεγέθους σταγονιδίων και μέσω επαφής με δερματικές βλάβες πάσχοντος ή μολυσμένα υλικά (π.χ. κλινοσκεπάσματα ή πετσέτες). Μετάδοση καταγράφεται επίσης μέσω της επαφής με άγρια ζώα, συνήθως πρωτεύοντα και τρωκτικά, όπως αρουραίοι, ποντίκια και σκίουροι, ή ακόμη και με ζώα συντροφιάς που έχουν μολυνθεί από τα προηγούμενα. Μπορεί σπάνια να μεταδοθεί με την κατανάλωση κρέατος από μολυσμένο ζώο που δεν έχει μαγειρευτεί επαρκώς ή με την επαφή με δέρμα ή τρίχωμα μολυσμένου ζώου.

Τι πρέπει να κάνω για να μη νοσήσω;

– «Ο κίνδυνος για τον γενικό πληθυσμό είναι χαμηλός, καθώς η νόσηση είναι συνήθως ήπια και αυτοπεριοριζόμενη, με μικρή μεταδοτικότητα», τονίζει ο ΕΟΔΥ. Απαιτείται τακτικό πλύσιμο των χεριών ή χρήση αλκοολούχου αντισηπτικού, αποφυγή κατανάλωσης μη επαρκώς μαγειρεμένου κρέατος, τήρηση απόστασης από άγρια ζώα και αποφυγή επαφής με άτομα που δεν αισθάνονται καλά και παρουσιάζουν δερματικές βλάβες.

Ποια συμπτώματα μπορεί να έχει κάποιος που νοσεί;

– Από τη στιγμή που κάποιος μολυνθεί με τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων χρειάζεται να περάσουν 5 έως 21 ημέρες για να εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα. Αυτά μπορεί να είναι πυρετός, κεφαλαλγία, μυαλγίες, οσφυαλγία, διογκωμένοι λεμφαδένες, ρίγος, καταβολή δυνάμεων, εξάνθημα το οποίο παρουσιάζεται συνήθως μία με τρεις ημέρες μετά την εμφάνιση του πυρετού. Το εξάνθημα εντοπίζεται αρχικά στο κεφάλι και στο πρόσωπο και στη συνέχεια επεκτείνεται σε άλλα σημεία του σώματος, συμπεριλαμβανομένων των παλαμών και των πελμάτων. Αρχικά εμφανίζεται με τη μορφή κηλίδων και βλατίδων, οι οποίες εξελίσσονται σε μικρές φυσαλίδες, φλύκταινες και έπειτα σε εφελκίδες που τελικά υποχωρούν. Μερικές φορές συγχέεται με το εξάνθημα της ανεμευλογιάς.

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας;

– Εάν έχετε ένα εξάνθημα με φυσαλίδες και έχετε επιστρέψει από τη Δυτική ή Κεντρική Αφρική τις τελευταίες 3 εβδομάδες ή έχετε έρθει σε επαφή με κάποιον που είχε ευλογιά των πιθήκων τις τελευταίες 3 εβδομάδες, ή έχετε έρθει σε επαφή με κάποιον που είχε δερματικές βλάβες τις τελευταίες 3 εβδομάδες.

Ποια είναι η θεραπεία για την ευλογιά των πιθήκων;

– Η αντιμετώπιση της νόσου αποσκοπεί στη βελτίωση των συμπτωμάτων. Συνήθως η πορεία είναι ήπια και οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν σε δύο με τέσσερις εβδομάδες. Συχνά χρειάζεται παραμονή στο νοσοκομείο προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματα, αλλά και να αποτραπεί η μετάδοση της νόσου.

Πόσο μεταδοτικός είναι ο ιός σε σχέση με τον κοροναϊό;

Δεν είναι τόσο μεταδοτικός όσο ο κοροναϊός, και έχει διαφορετική καμπύλη μετάδοσης. Δηλαδή είναι πολύ λιγότερο μολυσματικός στην αρχική -ασυμπτωματική- φάση και γίνεται περισσότερο μολυσματικός όταν αρχίζουν τα συμπτώματα, σύμφωνα με τους επιστήμονες.

Είναι δηλαδή μεταδοτική πραγματικά από τη στιγμή που εμφανίζονται συμπτώματα και μετά. Και ο ορισμός της «πορείας της ασθένειας» είναι μέχρι να επουλωθούν οι πληγές και να σχηματιστεί ένα νέο στρώμα δέρματος. Αυτό μπορεί να πάρει αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, ίσως και αρκετές εβδομάδες.

Εμβόλιο για τον ιό
Η ευλογιά των πιθήκων έχει εντοπιστεί από το 1970 και έχει προκαλέσει αρκετές φορές κρούσματα σε διάφορες χώρες. Μάλιστα υπάρχει εμβόλιο γι’ αυτόν τον ιό που παρασκεύασε εταιρεία της Δανίας σε συνεργασία με τις αμυντικές υπηρεσίες των Ηνωμένων Πολιτειών όπου και διατηρείται τεράστιο απόθεμα.

Με τα στοιχεία αυτά καθησυχάζει ο καθηγητής πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θόδωρος Βασιλακόπουλος για την ευλογιά των πιθήκων την οποία και περιγράφει ως νόσο όμοια συνήθως με γρίπη, ενώ παράλληλα επισημαίνει ότι το παράξενο της υπόθεσης είναι η μετάδοση κι αν οφείλεται «σε ιδιαίτερες συνθήκες επαφής».

«Εάν δεν είχαμε ευαισθητοποιηθεί από τον κοροναϊό, το θέμα δεν θα υπήρχε τηλεοπτικά, ενώ περισσότερη ανησυχία προκαλεί το υποστέλεχος ΒΑ.5 της ‘Όμικρον με το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα στην Ήπειρο, επισημαίνει ο καθηγητής Πενυμονολογίας -Εντατικής Θεραπείας Πανεπιστημίου Αθηνών.