Πάτρα: Η Ματίνα Κούγελου, η αιμοδοσία και το μεγάλο στοίχημα

Η κα. Κούγελου είναι απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών. Ακολούθησε την ειδικότητα της Αιματολογίας (δύο χρόνια παθολογίας στο νοσοκομείο του Αγ. Ανδρέα και τέσσερα χρόνια αιματολογίας στο αιματολογικό τμήμα του ΠΓΝΠ). Είναι διευθύντρια ΕΣΥ στο Κέντρο Αίματος του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών. Είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Μεταγγισιοθεραπείας και της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρείας. Έχει παρακολουθήσει πανελλήνια και πανευρωπαϊκά συνέδρια, έχει συμμετάσχει στη συγγραφή ανακοινώσεων καθώς και σε δημοσιεύσεις σε ελληνικά και ξένα περιοδικά.

Συγγραφή σεναρίων για τηλεοπτικά σποτ, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος και την εθνική ομάδα μπάσκετ, καθώς και με δημοσιογράφους της Πάτρας, με θέμα την προώθηση της εθελοντικής αιμοδοσίας. Συμμετοχή και ομιλία σε τηλεοπτική εκπομπή με θέμα «Το ταξίδι της σταγόνας του αίματος». Παρουσία στο TedX Patras, συνεντεύξεις σε τηλεοπτικούς σταθμούς και σε έντυπα, στα πλαίσια προώθησης της εθελοντικής αιμοδοσίας. Κύριο μέλημά της είναι η διάδοση της εθελοντικής αιμοδοσίας στοχεύοντας τόσο στην επάρκεια αίματος, όσο και παραγώγων του, όχι μόνο σε τοπικό, αλλά και σε πανελλήνιο επίπεδο.

Ακολουθεί συνέντευξη της κ. Κούγελου , που μας παραχώρησε για τη στήλη των διακεκριμένων απόφοιτων του κοινωνικού δικτύου του Πανεπιστημίου Πατρών:

Πλέον, μέσω της εγγραφής σας στο κοινωνικό δίκτυο των απόφοιτων του Πανεπιστημίου Πατρών, επιστρέφετε στο ακαδημαϊκό σας ‘σπίτι’. Πώς αισθάνεστε για αυτή την ηλεκτρονική επιστροφή;
Μ.Κ.: Δεν πιστεύω ότι έφυγα ποτέ. Γεννήθηκα, μεγάλωσα, σπούδασα στην Πάτρα, έκανα ειδικότητα στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, εργάζομαι σε αυτό και η καθημερινή μου διαδρομή για να πάω στη δουλειά μου είναι μέσα από το χώρο του Πανεπιστημίου. Οπότε, κάθε μέρα μου έρχονται στο νου σκηνές από τα φοιτητικά μου χρόνια. Πολλοί από τους συμφοιτητές μου ζουν και εργάζονται στην Πάτρα, ενώ μέσω του διαδικτύου καταφέραμε το 2019 να κάνουμε reunion και να ξαναβρεθούμε 30 χρόνια μετά οι εισαχθέντες του 1989.

Ποιες ήταν οι αγαπημένες φοιτητικές συνήθειες που είχατε ως φοιτήτρια;
Μ.Κ.: Τα φοιτητικά μου χρόνια ήταν τα πιο ανέμελα χρόνια της ζωής μου, όπως συμβαίνει και στους περισσότερους φοιτητές. Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη αγαπημένη συνήθεια. Η κάθε μέρα ήταν ξεχωριστή και απρόβλεπτη. Παρακολούθηση μαθημάτων στη σχολή (να σημειωθεί πως δεν είχαμε οργανωμένη σχολή και κάναμε μαθήματα στα προκάτ κτήρια που βρίσκονται στην είσοδο του πανεπιστημίου, στην πρυτανεία, εργαστήρια πάνω από το κτήριο Β), οι νυχτερινές εξορμήσεις, εκδρομές. Ήταν μια περίοδος έντονη με πολιτικό αναβρασμό στην παιδεία, συνελεύσεις, πορείες, αφισοκολλήσεις, φοιτητικές εκλογές με έντονες αντιπαραθέσεις.

Μιλήστε μας για τη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στις «αποθήκες» αίματος των νοσοκομείων. Τι συμβαίνει με τις πιο σπάνιες ομάδες αίματος;
Μ.Κ.: Όπως έχω αναφέρει πολλές φορές, η κατάσταση στην Ελλάδα όσον αφορά στην αιμοδοσία είναι αρκετά δύσκολη. Καλύπτουμε τις ανάγκες μας σε αίμα σαν χώρα, με την διαφορά ότι υπάρχει ανισοκατανομή στη συλλογή αίματος. Υπάρχουν μήνες που παρατηρείται υπερεπάρκεια, ενώ μήνες που τα πράγματα είναι τραγικά. Αυτό που ζήσαμε την περίοδο της πανδημίας και κυρίως στην πρώτη καραντίνα δεν περιγράφεται. Έχουμε μάθει όμως να μπορούμε να τα καταφέρνουμε. Δεν υπάρχουν “αποθήκες” αίματος, για τον απλούστατο λόγο ότι η διάρκεια ζωής των ερυθρών κυμαίνεται από 35-42 μέρες, ανάλογα με τον ασκό συλλογής και συντήρησης. Από την άλλη μεριά, είναι τόσα τα περιστατικά που χρειάζονται μετάγγιση αίματος που δεν προλαβαίνουμε να δημιουργήσουμε ένα μικρό stock.
Σπάνιες ομάδες δεν υπάρχουν. Υπάρχουν ασθενείς με δύσκολο φαινότυπο ερυθρών, λόγω δημιουργίας αντισωμάτων, αλλά και σε αυτές τις περιπτώσεις, με την κατάλληλη διερεύνηση, καταφέρνουμε και μεταγγίζουμε τους ασθενείς αυτούς.

Να αναφέρω τέλος, ότι τα ποσοστά στη χώρα μας, όσον αφορά στην κατανομή των ομάδων αίματος είναι ΑΒ = 4.75% Α = 37.93% Β = 12.93% 0 = 44.39%

Συγκριτικά με το παρελθόν, θεωρείτε ότι έχει αλλάξει η κουλτούρα και η προσέγγιση των ανθρώπων απέναντι στην αιμοδοσία;
Μ.Κ.: Η σωστή  και έγκαιρη ενημέρωση είναι αυτή που έχει αλλάξει την ανταπόκριση των ανθρώπων στο κάλεσμα που κάνουμε για εθελοντική αιμοδοσία. Προ πανδημίας, οι ενημερώσεις ξεκινούσαν από τα νηπιαγωγεία, δημοτικά, γυμνάσια (με το αντίστοιχο ενημερωτικό υλικό και αιμοδοσίες από τους συλλόγους γονέων και κηδεμόνων) και φθάναμε στην τρίτη λυκείου, όπου εκεί πλέον αιμοδοτούσαν οι μαθητές. Το πρόβλημα όμως είναι το εξής: να μπορέσει να κατανοήσει ο κόσμος πως το αίμα θα το χρειαστούμε όλοι μας κάποια στιγμή και πως αυτό το φάρμακο δεν παράγεται από καμία εταιρεία, ούτε πωλείται στα φαρμακεία. Προσφέρεται απλόχερα, από άνθρωπο σε άνθρωπο. Το στοίχημα που πρέπει να κερδίσει η Ελλάδα είναι το 60% εθελοντικού αίματος να γίνει 100%.

Με αφορμή τη συστηματική πλέον αιμοδοσία που πραγματοποιείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα στο κτήριο της Πρυτανείας, πώς αντιμετωπίζεται το εγχείρημα από τις/τους φοιτήτριες/ές? Ποια τα επόμενα βήματα για τη σύσταση της εθελοντικής ομάδας αίματος στο Πανεπιστήμιο Πατρών;
Μ.Κ.: Τον Δεκέμβριο του 2021 το Κέντρο Αίματος του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών ξεκίνησε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών για συστηματική αιμοδοσία μία φορά τον μήνα στο χώρο της φοιτητικής μέριμνας, παρότι κατά διαστήματα οργανώνονται αιμοδοσίες από διάφορες σχολές. Ξεκινήσαμε διστακτικά, αλλά κάθε μήνα βλέπαμε ότι η συμμετοχή των φοιτητών, καθώς και του προσωπικού του πανεπιστημίου, αυξανόταν. Να σημειώσω εδώ, πως το Πανεπιστήμιο Πατρών είναι το μοναδικό ίσως πανεπιστήμιο, το οποίο δε διαθέτει φοιτητική ομάδα που να ασχολείται αποκλειστικά με την εθελοντική αιμοδοσία. Αυτό λοιπόν που θα θέλαμε να γίνει, με τη σύμφωνη γνώμη των πρυτανικών αρχών, είναι να συνεχιστεί αυτή η συνεργασία και να καταφέρουμε να ιδρύσουμε ένα φοιτητικό σύλλογο εθελοντών αιμοδοτών, που να ασχολείται αποκλειστικά με την ενημέρωση, προσέλκυση αιμοδοτών καθώς και την οργάνωση αιμοδοσιών στο χώρο του Πανεπιστημίου μας.

Μοιραστείτε μαζί μας ό,τι θέλετε να καταθέσετε για τα φοιτητικά σας χρόνια στο Πανεπιστήμιο Πατρών ή όποιες άλλες σκέψεις θέλετε ενδεχομένως αναφορικά με την Επιστήμη σας.
Μ.Κ.: Η ιατρική που διδαχθήκαμε τότε, έδινε πολύ βάρος στην φυσική εξέταση και στο καλό ιστορικό που εκμαίευες από τον ασθενή.

Οι δάσκαλοί μας, μας μάθανε πως ο καλός γιατρός πρέπει  χρησιμοποιεί όλες τις αισθήσεις του αρχικά, να εξετάζει καλά τον ασθενή και μετά να χρησιμοποιεί τον παρακλινικό έλεγχο για να βάλει διάγνωση. Αυτό στις μέρες μας έχει αντιστραφεί. Φυσικά, με τη βοήθεια της τεχνολογίας και της έρευνα έχουμε καταφέρει να διαγιγνώσκουμε έγκαιρα ασθένειες και  να τις θεραπεύουμε.
Το μόνο που δεν έχουμε καταφέρει μέχρι τώρα είναι να κατασκευάσουμε τεχνητό  αίμα. Αυτή είναι η πρόκληση θεωρώ.
Τελειώνοντας θα ήθελα να τονίσω, πως για να κάνεις καλά τη δουλειά σου, πρέπει να αγαπάς αυτό που κάνεις και να λειτουργείς συλλογικά. Τουλάχιστον στον τομέα της αιμοδοσίας που υπηρετώ, υπάρχει μια αλυσίδα ανθρώπων που χωρίς αυτούς δεν θα υπήρχε το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Και μην ξεχνάμε, πως όλοι μας, μπορούμε να βρεθούμε στην απέναντι όχθη.

πηγη