Δαδιά: «Από τις μεγαλύτερες οικολογικές καταστροφές στην Ελλάδα – Αδύνατο να αποκατασταθεί πλήρως η ζημιά»

Καίει για 8η ημέρα  η φωτιά στο δάσος της Δαδιάς στον Έβρο κάνοντας στάχτη τα πάντα στο πέρασμά της και προκαλώντας σύμφωνα με τους ειδικούς μια από τις μεγαλύτερες οικολογικές καταστροφές που έχουν υπάρξει στην Ελλάδα.

Οι ώρες είναι κρίσιμες, καθώς η φωτιά έχει κάνει στάχτη 40.000 σύμφωνα με όσα είπε στο evros24.gr ο αντιπεριφερειάρχης Έβρου Δημήτρης Πέτροβιτς και συνεχίζει να καίει. Από την Πέμπτη αναμένονται στην περιοχή άνεμοι που θα ξεπεράσουν τα 5 μποφόρ και αν η πυρκαγιά που μέχρι στιγμής έχει κάνει στάχτη 40.000 στρέμματα δεν ελεγχθεί, τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα.

Σύμφωνα με τον ίδιο, χθες πετούσαν όσα εναερία μέσα βρισκόταν διαθέσιμα στη χώρα και η μάχη με τη φωτιά και από τις επίγειες δυνάμεις δινόταν με λύσσα. Όμως δυστυχώς μέχρι κι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει νότα αισιοδοξίας για την κατάσβεσή της αν και το μέτωπο έχει περιοριστεί στο νότιο κομμάτι του πυρήνα.

«Είναι η μεγαλύτερη περιοχή Natura εκτασης 980.000 τετραγωνικων τα οποία είναι μόνο στην περιοχή του Σουφλίου. Είναι ένα μοναδικό και σπάνιο οικοσύστημα στην Ευρώπη και στον παγκόσμιο χάρτη. Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι η ζημιά είναι πάνω από 40.000 τετραγωνικά μέτρα. Για εμάς το δάσος είναι η ζωή μας. Πέρα από τις μεγάλες επιπτώσεις στο οικοσύστημα και την οικολογική καταστροφή, οι επιπτώσεις θα είναι και κοινωνικές, οικονομικές, καθώς ο τόπος είχε μεγάλη επισκεψιμότητα. Έρχονταν στον Έβρο και θαύμαζαν τα πτηνά και το σπάνιο οικοσύστημα της Δαδιάς. Αυτό αύριο δεν θα υπάρχει», αναφέρει στο newsit.gr o δήμαρχος Σουφλίου, Παναγιώτης Καλακίκος.

Και συνεχίζει: «Πρέπει να δούμε πώς θα θεραπεύσουμε γρηγορότερα τις πληγές μας. Αυτο είπα από την πρώτη στιγμή και στον κύριο Στυλιανίδη. Πρέπει να κάτσουμε σε ένα τραπέζι όλοι και αυτοί που εκφράζουν ακραίες θέσεις, γιατί αποδείχθηκε ότι το προστατευόμενο δάσος, δεν ήταν προστατευόμενο. Θα έπρεπε να υπάρχουν σίγουρα αντιπυρικές ζώνες και υδροδεξαμενές. Θα έπρεπε να υπάρχουν μεγάλοι δρόμοι, για να κινηθούν τα αυτοκίνητα και να μην κινδυνεύουν οι πυροσβέστες».

Ελλείψεις και λάθη
Ο κ. Καλακίνος αναφέρθηκε επίσης στις ελλείψεις, αλλά και στην πρόθεση του να στείλει επιστολή στον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. «Θα πρέπει να ληφθούν πολιτικές αποφάσεις. Δεν μπορεί να είναι μόνο τέσσερις δασοφύλακες για αυτή την μεγάλη έκταση. Δεν μπορεί να μην υπάρχει ένας δασολόγος. Άρα, λοιπόν, θα πρέπει να ενισχυθεί η δασική υπηρεσία. Θα πρέπει να ενισχυθεί και να αναβαθμιστεί η υπηρεσία της πυροσβεστικής. Έχουμε μία περιοχή Natura, αλλά έχουμε ένα κλιμάκιο και βρίσκεται 120 χιλιόμετρα μακριά από την έδρα του Σουφλίου. Το κράτος έχει Συνταγματική υποχρέωση να προστατεύσει το δάσος.
Πρέπει να γίνει αυτοτελής μονάδα διαχείρισης. Οι φορείς της Δαδιάς συγχωνεύτηκαν σε μία ενιαία μονάδα διαχείρισης με αυτούς του Δέλτα του Έβρου. Κατά την άποψη μου θα πρέπει να διαχωριστούν και να υπάγονται κανονικά στην Αθήνα για να υπάρχει ένα κέντρο συντονισμού. Αυτά τα δύο δεν είναι το ίδιο. Το ένα είναι ορεινό, το αλλο θαλασσινό. Δεν γίνεται να “παντρεύουμε” ανόμοια πράγματα. Η συγχώνευση αυτή σε βάθος χρόνου θα υποβαθμιστεί. Προς το παρόν δεν έχει γίνει αυτό, γιατί έχουμε τα ίδια άτομα, τα ίδια χρήματα, τον ίδιο σκοπό.

Επιστολή στον Πρωθυπουργό
Φυσικά θα πρέπει να ενισχυθεί ο ρόλος και η συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης για την προστασία τέτοιων εθνικών δασών. Δεν γίνεται στις επιτροπές, στο διοικητικό συμβούλιο να παρίσταται μόνο ένας αντιπρόσωπος της τοπικής αυτοδιοίκησης. Όταν γίνεται κάτι στην περιοχή μας, μας αφορά. Θα πρέπει να υπάρχουν άνθρωποι που να σηκώνουν το ανάστημα και θα μπορούν να εκφράσουν τους κινδύνους που διατρέχει ένα δάσος. Αποδείχθηκε ότι δεν υπήρχε σχέδιο αντιμετώπισης από τέτοιους κινδύνους για ένα εθνικό δάσος.

Παλαιότερα κυνηγούσαν τους βοσκούς και τους κατηγορούσαν ότι έκαναν ζημιά στο δάσος. Σήμερα, είναι απαραίτητοι οι βοσκοί και οι κτηνοτρόφοι, γιατί χρειάζονται στον καθαρισμό της βλάστησης.

Είμαι αισιόδοξος με την προϋπόθεση ότι υπάρχει η πολιτική βούληση. Το επόμενό μου βήμα είναι να στείλω ανοιχτή επιστολή στον Πρωθυπουργό για την κατάσταση στη Δαδιά και το τι πρέπει πρέπει να γίνει. Άλλωστε, πολλές φορές έχει επισκεφτεί το δάσος και έχει δείξει μία ευαισθησία ως προς την περιοχή. Μην μας ξεχάσετε μετά τη φωτιά. Μην μας ξεχάσετε στην επόμενη μερα», καταλήγει ο δήμαρχος Σουφλίου.

«Ακολουθεί ένα μεγάλο δράμα…»
Δραματικούς τόνους χρησιμοποίησε μιλώντας στο newsit.gr ο Μιχαήλ Σκούλλος, καθηγητής Χημείας Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών, διευθυντής του Εργαστηρίου Χημείας Περιβάλλοντος και πρόεδρος των οργανισμών ΜΙΟ-ECSDE και GWP-Med για την ανυπολόγιστη ζημιά που έχει γίνει στο δάσος της Δαδιάς.

«Ακολουθεί ένα μεγάλο δράμα καθώς μιλάμε για μια από τις μεγαλύτερες οικολογικές καταστροφές που έχουν υπάρξει στην Ελλάδα. Πραγματικά δεν ξέρω άλλη τόσο μεγάλη καταστροφή στη χώρα μας. Είναι ένα απίστευτο μνημείο της φύσης. Είναι ένας χώρος με τόσο πλούτο με πάνω από 200 είδη πτηνών και πάνω από 40 σχεδόν 50- είδη θηλαστικών. Είναι σαν να χάνουμε ένα πάρα πολύ μεγάλο κομμάτι της κληρονομιάς μας. Το χειρότερο είναι ότι είναι σχεδόν αδύνατο να αποκατασταθεί πλήρως και αυτό γιατί η κλιματική αλλαγή έχει αλλάξει τις συνθήκες, την υδατική οικονομία, το σύστημα της ουσιαστικής υποστήριξης αυτού του οικοσυστήματος. Άρα είναι κάτι που μπορεί να επανέλθει εν μέρει. Να επανέλθει όπως ήταν είναι πολύ δύσκολο και μέσα σε πάρα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, δεκαετίες» ήταν τα λόγια του.

Μόλις η πύρινη λαίλαπα υποχωρήσει θα πρέπει σύμφωνα με τον καθηγητή να αρχίσει η δουλειά. «Άμεσα πρέπει να αποφύγουμε καθετί το οποίο θα έχει πολύ μεγάλη αλλαγή στο αβιοτικό περιβάλλον. Θα πρέπει μην επιτρέψουμε τις μεγάλες διαβρώσεις. Οι οποίες είναι άμεσα συνδεδεμένες το υδατικό σύστημα και με το φράγμα που Από ότι καταλαβαίνω ήταν προβληματικό γιατί θα μπορούσαμε να είχαμε νερό περισσότερο για την κατάσβεση. Το ένα φέρνει το άλλο. πρέπει όλοι να σκύψουν Επάνω στο πρόβλημα να διατηρηθεί η πορεία της ανάκαμψης. Ουσιαστικά η μόνη λύση είναι να επιτρέψουμε τη γρήγορη ανανέωση του δάσους, τη δυνατότητα δηλαδή το ίδιο το δάσος κάτω από συνθήκες όσο γίνεται πιο καλές, να αρχίζει να ανακάμπτει».

Τοποθετήσεις κορμών δημιουργώντας μικροφράγματα – πρόληψη για τις βροχές που έρχονται
Εξήγησε αναλυτικά στο newsit.gr τι πρέπει να γίνει… «Δεν είναι μια περιοχή με υψηλά ορεινά αλλά έχουμε τις κλίσεις. Μη έχοντας τη φυτοκάλυψη και φύλλωμα των δέντρων το οποίο ανακόπτει τη βροχή, τώρα πια θα πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις καθαρά χειρουργικής ακριβείας. Προσεκτικό κόψιμο των δέντρων και να τοποθετηθούν παράλληλα προς το έδαφος ώστε να ελαττώνουν την πορεία του επιφανειακού νερού και να μην επιτρέπουν να γίνονται ρέματα και να φύγουν τα χώματα. Δηλαδή να δημιουργηθούν μικροφραγματα της τάξης των 20-30 εκατοστών έτσι ώστε σκαλοπατιαστά να δουλέψει όπως λειτουργούσαν παλιά οι ξερολιθιές».

Σύσταση ειδικής επιτροπής
Η τεράστια ζημιά ακόμα δεν καταγραφεί καθώς η φωτιά δεν έχει σβήσει, ωστόσο όλα πρέπει να γίνουν γρήγορα. «Ανόργανα και οργανικά συστατικά του εδάφους έχουν καταστραφεί. Πρέπει να δώσουμε χρόνο σε αυτό το έδαφος να ξαναπάρει σιγά-σιγά το οργανικό του φορτίο. Χρειάζεται γνώση και στοργή και μέσα στα πανεπιστήμια στα ινστιτούτα και στους τοπικούς φορείς. Χρειάζεται μία επιτροπή χωρίς κομματικές αντιπαραθέσεις να συντονιστούν για την φυσική αναγέννηση του δάσους. Ακόμα δεν έχει καταγραφεί η ζημιά και πρέπει να γίνει λεπτομερής αλλά και γρήγορη καταγραφή. Ταυτόχρονα δεν πρέπει να μην χαθεί χρόνος μέσα στο καλοκαίρι. Θα πρέπει να ληφθούν τα μέτρα ώστε οι βροχές του φθινοπώρου και του χειμώνα να μη βρουν την περιοχή ανυπεράσπιστη, με το δεύτερο κομμάτι της καταστροφής που είναι η διάβρωση. Αυτή θα είναι η αναγκαία επόμενη μέρα καθώς χρειάζεται σοβαρότητα και όχι κοκορομαχίες».

Σε ερώτηση  αν είναι αισιόδοξος για το μέλλον της Δαδιάς και τις συνέπειες της μεγάλης φωτιάς ο καθηγητής Χημείας Περιβάλλοντος μας απαντάς ότι είναι «μετρίως αισιόδοξος. Μόνο αν γίνουν σωστά όλα υπάρχει φως».

Η κλιματική αλλαγή είναι ένας παράγοντας που ευνοεί τις πυρκαγιές, ωστόσο θα πρέπει να γίνουν και κάποια πράγματα όπως υποστηρίζει ο Μιχαήλ Σκούλλος. «Χρειάζεται να γίνουν αντιπυρικες ζώνες. Υποτίθεται είχαν γίνει. Έπρεπε να είναι προστατευόμενη και ήταν απροστάτευτη. Βεβαίως δεν πρέπει να υποτιμούμε το γενικό πρόβλημα της αλλαγής του κλίματος έχουμε πολύ υψηλότερες θερμοκρασίες από ότι είχαμε και πολύ χειρότερες καταστάσεις οι οποίες θα επιδεινώνονται συνεχώς για αρκετά χρόνια ακόμα και αν λάβουμε τα μέτρα τα οποία δεν λαμβάνονται -όχι εθνικά μόνο αλλά σε Εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Έχουμε μεγάλες ανομβρίες και οι βροχές που θα έχουμε θα είναι ραγδαίες το νερό που είχαμε σε διάστημα ενός μήνα τώρα μπορεί να το έχουμε σε 2 ημέρες. Μεγάλη ποσότητα νερού που δεν μπορεί να τη συγκρατήσει το έδαφος».