Ελαιόλαδο: Μεγάλοι χαμένοι Ισπανία και Ιταλία - Πρωταγωνίστρια η Ελλάδα

Τις προβλέψεις για σημαντική μείωση της ευρωπαϊκής παραγωγής ελαιολάδου για τη σεζόν 2022/23, με μεγάλους χαμένους την Ισπανία και την Ιταλία, επιβεβαιώνουν οι ευρωπαϊκές συνεταιριστικές οργανώσεις. Ταυτόχρονα, η Ελλάδα όχι μόνο φαίνεται να αντέχει στο δύσκολο περιβάλλον, που έχει διαμορφωθεί, αλλά και να καταγράφει αυξημένη και ποιοτική παραγωγή, η οποία την αναδεικνύει σε πρωταγωνίστρια των εξελίξων.

Η παραγωγή ελαιολάδου στην Ελλάδα αναμένεται να βελτιωθεί σημαντικά (+29%) σε σύγκριση με πέρυσι (227 χιλιάδες τόνοι). Τα στοιχεία πρόβλεψης μπορεί όμων να αλλάξουν, ανάλογια με την πορεία αντιμετώπισης των φυτοϋγειονομικών θεμάτων της ελιάς στην Κρήτη. Την ίδια στιγμή γενικεύεται η ανοδική τάση στα έξτρα ελαιόλαδα στην Ελλάδα

Η ξηρασία και οι υψηλές θερμοκρασίες στις χώρες παραγωγής της ΕΕ, όπως όλα δείχνουν θα έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην παραγωγή ελαιολάδου και επιτραπέζιων ελιών τη σεζόν 2022/23. Σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις της Copa-Cogeca, η συνολική παραγωγή ελαιολάδου στην ΕΕ θα φτάνει τους 1.500 χιλιάδες τόνους ποσότητα, που αντιπροσωπεύει μείωση άνω του 35% σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο εμπορίας 2021/22 (2,264 χιλιάδες τόνοι). Μια παρόμοια πτωτική τάση καταγράφεται και για τις επιτραπέζιες ελιές (-30%). 

Στο μισό η παραγωγή σε Ισπανία
Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η κατάσταση στην Ισπανία, τη μεγαλύτερη παραγωγό χώρα της ΕΕ, όπου οι ξηρασίες και οι υψηλές θερμοκρασίες έχουν επηρεάσει την ανάπτυξη του ελαιοκάρπου. Τα ξηρά εδάφη είναι απίθανο να αποδώσει καρπούς, ενώ η παραγωγή σε αρδευόμενες εκτάσεις μπορεί να σωθεί μόνο αν βρέξει τον επόμενο μήνα, λίγο δηλαδή πριν από τη συγκομιδή.

Σύμφωνα με τις πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις, η ισπανική παραγωγή αναμένεται να μειωθεί στο μισό σχεδόν της παραγωγής της προηγούμενης περιόδου εμπορίας (1.488 χιλιάδες τόνοι). Οι Ισπανοί ελαιοπαραγωγοί προετοιμάζονται για ακόμη χαμηλότερες αποδόσεις το 2022/23, εάν συνεχίσει να μην βρέχει, ενώ αν η τρέχουσα ξηρασία συνεχιστεί, θα επηρεαστεί και η παραγωγή του επόμενου έτους.

Μειωμένες παραγωγές σε Ιταλία, Πορτογαλία και Γαλλία
Στην Ιταλία, η παραγωγή ελαιολάδου αναμένεται να μειωθεί κατά 30% σε σχέση με πέρυσι (329 χιλιάδες τόνοι). Η πτώση οφείλεται στην εναλλαγή της παραγωγής, που επιδεινώθηκε από την ξηρασία, η οποία βύθισε τους ελαιώνες σε υδατικό στρες και σε φυτοϋγειονομικά ζητήματα. 

Μετά το ρεκόρ παραγωγής το 2021/22 (206 χιλιάδες τόνοι), οι ελαιοπαραγωγοί στην Πορτογαλία αναμένουν ότι η φετινή συγκομιδή θα μειωθεί κατά 40%, ελαφρώς κάτω από το μέσο όρο της πενταετίας. Οι κύριοι παράγοντες είναι η ξηρασία και η εναλλαγή παραγωγής.

Στη Γαλλία, οι υψηλές θερμοκρασίες κατά την ανθοφορία περιόρισαν τον σχηματισμό καρπών, ενώ η επακόλουθη καλοκαιρινή ξηρασία προκάλεσε πτώση. Ως αποτέλεσμα, προβλέπεται παραγωγή -44%.

Μειώσεις και στις επιτραπέζιες ελιές
Όσον αφορά τις προβλέψεις για τις επιτραπέζιες ελιές, οι σημερινές εκτιμήσεις δείχνουν παρόμοια τάση με αυτή του ελαιόλαδου. Οι παραγωγοί στην Ισπανία αναμένουν μείωση 35%, ενώ οι Ιταλοί συνάδελφοί τους προβλέπουν μείωση έως και 25%. Η μείωση των αποδόσεων στην Πορτογαλία αναμένεται να κυμανθεί μεταξύ 25 και 50%, ενώ οι γάλλοι παραγωγοί αναμένουν πτώση 42%. 

Ο κ. Francisco Molina, πρόεδρος της ομάδας εργασίας Copa-Cogeca για τις ελιές και το ελαιόλαδο, σχολίασε ότι σε μια χρονιά που σημαδεύτηκε βαθιά από την κλιματική αλλαγή, την αύξηση της ενέργειας και των πρώτων υλών τιμές, η μειωμένη συγκομιδή θέτει τον τομέα σε μια πολύ περίπλοκη κατάσταση. «Η μειωμένη διαθεσιμότητα σε συνδυασμό με μια δραματική αύξηση του κόστους παραγωγής θα ωθήσει ακούσια τους τιμοκαταλόγους ψηλότερα. Σε περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί και οι καταναλωτές, θα επηρεάσουν ολόκληρη την αλυσίδα αξίας».

Οι τιμές
Αυξητικές επιδράσεις  στην Ισπανική και την Ελληνική αγορά ελαιολάδου ασκούν οι προβλέψεις για μειωμένη ευρωπαϊκή παραγωγής.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία στην Ελλάδα οι τιμές του έξτρα ήταν στην Κρήτη από 3,70-3,40 ευρώ/κιλό και στην Πελοπόννησο μεταξύ 3,95 -3,50 ευρώ/κιλό, ενώ στην Κέρκυρα παραμένουν στα 4,20 ευρώ/κιλό.

Στην Ισπανία οι τιμές του έξτρα παρθένου αυξηθήκαν ελαφρά φθάνοντας στα 4,34 ευρώ/κιλό, ενώ οι τιμές του έξτρα στη Ιταλία διατηρούν κάποια σταθερότητα κυμαινόμενες μεταξύ 3,80 ευρώ/κιλό -6,30 ευρώ/κιλό.