Η ομιλία της Σίας Αναγνωστοπούλου στην Ολομέλεια για το Σωφρονιστικό σύστημα

Ομιλία της Σίας Αναγνωστοπούλου στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη «Αναμόρφωση και εκσυγχρονισμός Σωφρονιστικού Κώδικα - Τροποποιήσεις στον ν. 2776/1999»:

«Ξέρουμε πάρα πολύ καλά ότι η Νέα Δημοκρατία ως Αξιωματική Αντιπολίτευση επικεντρώθηκε για να κερδίσει τις εκλογές στο θέμα της ασφάλειας. Πραγματικά έκανε έναν απίστευτο αγώνα λασπολογίας, κινδυνολογίας, ό,τι μπορούσε να επιστρατεύσει εναντίον της τότε Κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, εναντίον Υπουργών του, για να δείξει ενθυμούμενη τις καλές -κακές βέβαια- εποχές της Δεξιάς ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, ότι αυτοί οι Αριστεροί, χαϊδεύουν την εγκληματικότητα, είναι κάτι περίεργοι μπαχαλάκηδες που προστατεύουν τους μπαχαλάκηδες κλπ. 

Γι’ αυτό, κύριε Υπουργέ, μη μας λέτε για σοβαρή Αντιπολίτευση γιατί θυμόμαστε πάρα πολλά. 

Έχουμε φτάσει σήμερα τέσσερα σχεδόν χρόνια διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και αφού είδαμε το δόγμα «νόμος και τάξη» σε όλο του το μεγαλείο -πού όμως;- σε στοχευμένους τομείς, στα πανεπιστήμια κλπ,  βλέπουμε ξαφνικά στα ίδια τα στοιχεία της ΕΛΑΣ αύξηση της εγκληματικότητας σε πολύ μεγάλα ποσοστά σε άλλους τομείς, όπως 50% κατά της γενετήσιας ελευθερίας, 61% για την ενδοοικογενειακή βία, 33% για την επικίνδυνη εγκληματικότητα. 

Κάτι δεν κάνατε καθόλου μα, καθόλου σωστά γιατί στη συνθετότητα και την πολυπλοκότητα των κοινωνιών δεν λειτουργεί με τα παλιά, αναχρονιστικά υλικά που ο νομικός πολιτισμός, ο πολιτικός πολιτισμός, ο ευρωπαϊκός πολιτισμός -όχι όλος- έχει αφήσει στην άκρη διά παντός ή θέλουμε να αφήσει στην άκρη διά παντός. 

Τι κάνατε ευθύς εξαρχής, για να δείξετε την πυγμή και το νόμο και την τάξη όπως την γνωρίσαμε από παλαιά; Μεταφέρατε τη Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, κατέχοντας πραγματικά την πρωτοτυπία να φύγει από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, όπως είναι σχεδόν σε όλον τον ευνομούμενο κόσμο, δίνοντας πραγματικά μία κατεύθυνση ευθύς εξαρχής ότι το σωφρονιστικό σύστημα, η σωφρονιστική διαδικασία δεν είναι θέμα δικαιοσύνης, δεν είναι θέμα δικαιωμάτων, δεν καλύπτεται από το Σύνταγμα και από τους υπερεθνικούς νόμους, αλλά ότι είναι θέμα αυταρχισμού και «νόμου και τάξης», ότι σε αυτή την κοινωνία των φυλακών πρέπει όλο το σύστημα να δείξει το πιο σκληρό του πρόσωπο, είναι μία εκτός κοινωνίας αυτή η κοινωνία.

Όλη η αντίληψη του νομικού πολιτισμού και του ευρωπαϊκού από τον Διαφωτισμό και μετά -έχουν γραφτεί χιλιάδες επί χιλιάδων σελίδες για αυτό το θέμα- είναι  ότι ο σωφρονισμός επιτυγχάνεται μέσα στη φυλακή και ο σωφρονισμός είναι αυτός που  αναμορφώνει τον έγκλειστο, τον φυλακισμένο, αλλά δίνει και ένα άλλο στίγμα στην κοινωνία, γιατί είναι συγκοινωνούντα δοχεία, δεν αποκόπτονται εντελώς αυτά τα δύο. Αντί λοιπόν να πατήσετε σε αυτή τη γραμμή, πατήσατε στην εντελώς διαφορετική γραμμή για να έρθει -ποιος τώρα;- το Συμβούλιο της Ευρώπης, η CPT, και να κινδυνεύει η χώρα -πολύ σωστά είπε ο Σπύρος Λάππας, ο εισηγητής μας- με δημόσια δήλωση, η οποία θα είναι η δεύτερη και η πρώτη φορά χώρα που θα έχει δημόσια δήλωση για το θέμα των φυλακών. 

Και, κύριε Υπουργέ, θα έπρεπε να μας γνωρίζετε λίγο καλύτερα και θα πρέπει να μας γνωρίσετε λίγο καλύτερα. Όχι μόνο δεν επιχειρούμε για μια τέτοια εξέλιξη, αλλά ίσα-ίσα για μας, που θέλουμε αυτή η χώρα να μην ταπεινώνεται σε κανένα επίπεδο, ειδικά σε ό,τι αφορά θέματα δικαίου, θέματα δικαιωμάτων, θέματα δημοκρατίας κλπ, να λέτε ότι χαιρόμαστε να γίνει η δημόσια δήλωση. Θα πρέπει αυτό πραγματικά να το βγάλετε από το λεξιλόγιό σας. Όπως και το ότι «χαιρόμασταν», μέσα σε εισαγωγικά ελπίζω, να υπάρχουν θάνατοι από τον Covid. Προειδοποιούσαμε ότι με αυτές τις πολιτικές έχουμε αυτά τα αποτελέσματα. Ούτε αυτό μπορούμε να κάνουμε; Και αυτό θέλετε να το παρουσιάζετε ως ανεύθυνη πολιτική; 

 Έρχεται το CPT τώρα και τι λέει στην ενενηντασέλιδη έκθεσή του; Δείχνει μία εικόνα των φυλακών η οποία δεν αρμόζει σε μία ευρωπαϊκή χώρα.

Προσέξτε, όμως. Επειδή αυτό το ευρωπαϊκό που ακούω συνέχεια, μια ευρωπαϊκή χώρα πια στις μέρες μας έχει δύο πρόσωπα και το ένα -αυτό από τον Διαφωτισμό και μετά- και το άλλο της ανόδο Ακροδεξιάς. Ευρωπαϊκό φαινόμενο είναι και αυτό. Ποιο θέλετε να ακολουθήσετε; Γιατί η έκθεση αυτό μας λέει.

Και τι μας λέει ως πρώτο και κυριότερο; Υπερπληθυσμός στις φυλακές. Ήρθατε, δηλαδή, αφού είχε κάνει η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ νομοπαρασκευαστική επιτροπή επί άπειρα χρόνια που δούλευε να αλλάξει τους ποινικούς κώδικες που παρέμεναν οι ίδιοι από το 1951. Και τι δεν ακούσαμε τότε. Έρχεστε, λοιπόν, αυστηροποιείτε τις ποινές όχι για όλους και όχι για όλα τα αδικήματα, -τα εγκλήματα «λευκού κολλάρου» τα προφυλάξατε, να πέσουν στα εντελώς μαλακά- και αφού γλυτώσαμε, επαναφέρατε την ποινή. Έχουμε ποινολόγιο, λοιπόν, βαρύ και από την άλλη μεριά, μέσα στις φυλακές μια κατάσταση απάνθρωπη. 

Η αποσυμφόρηση φυλακών, κύριε Υπουργέ, και για μένα που δεν είμαι νομικός σημαίνει μια διαδικασία ολόκληρη, το τι γίνεται με τους κρατούμενους, με τους φυλακισμένους, αλλά το θέμα είναι τι γίνεται και με τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους. Μπείτε σε μια φυλακή που έχει υπερπληθυσμό. Τι γίνεται εκεί; Μιλήστε με τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους. Πώς δημιουργούνται σχέσεις εξουσίας; Πώς δημιουργείται μέσα στη φυλακή η εγκληματικότητα και αρχίζει και γίνεται μεγάλη;

Τι κάνετε, λοιπόν; Αντί η αποσυμφόρηση να γίνει με μια διαδικασία που περιλαμβάνει το νόμιμο δικαίωμα της άδειας, σκληραίνετε πάρα πολύ τον θεσμό των αδειών. Είναι πάρα πολύ σημαντικό στη σωφρονιστική διαδικασία το θέμα των αδειών. Τον σκληραίνετε και σκληραίνετε πάρα πολύ τη διέξοδο προς τις αγροτικές φυλακές. Όταν έφυγε ο ΣΥΡΙΖΑ από την εξουσία, οι αγροτικές φυλακές καλύπτονταν κατά 76% -τώρα μόλις πριν λίγο μου έδωσε τα στοιχεία ο κ. Σπύρος Λάππας-, ενώ με εσάς μέχρι πριν πέντε μήνες ήταν στο 29% και τώρα ανεβαίνει στο 40%. Κόβετε εντελώς το θέμα των εκπαιδευτικών αδειών και το δυσκολεύετε πάρα πολύ. 

Λέμε υφ’ όρων απόλυση. Η υφ’ όρων απόλυση δεν μπορεί να γίνει αν δεν υπάρχει προηγούμενη διαδικασία όπου να δοκιμάζεται ο κρατούμενος, να είναι σε αυτή τη σωφρονιστική διαδικασία που να μπορεί και το κράτος να ελέγχει τι γίνεται. Κόβετε εντελώς την παροχή κοινωφελούς εργασίας που ήταν θεσπισμένη από το 1990 στη χώρα μας.

Κόβετε την ημιελεύθερη διαβίωση και θέματα που είναι πάρα πολύ σημαντικά για τη σωφρονιστική διαδικασία. 

Σας άκουσα -το είπαν και κάποιοι Βουλευτές σας, μια Βουλευτής που μίλησε- ότι εσείς θεωρείτε τους κρατούμενους φορείς δικαιωμάτων. Δείξτε το. 

Μας είπατε αυτό και από την άλλη μεριά μας είπατε και το άλλο, τη ρητορεία αυτή η οποία -με συγχωρείτε που το λέω- είναι μια ρητορεία ακροδεξιάς κοπής και η οποία απευθύνεται, κλείνει μάτι σε ένα συγκεκριμένο ακροατήριο, δηλαδή «εμείς θα ακολουθήσουμε την άποψη των μανάδων μας και των πατεράδων μας, που είναι η κοινή λογική». 

Κύριε Υπουργέ, δεν νομίζω ότι ακούγονται πολύ ευρωπαϊκά αυτά τα πράγματα -τα έχω γράψει- «η άποψη των μανάδων μας και των πατεράδων μας» για τις άδειες σε ό,τι αφορά ορισμένα εγκλήματα. 

Υπάρχει ένα πάρα πολύ δύσκολο πρόβλημα, κύριε Υπουργέ, και εκεί είναι η μεγάλη μας διαφορά. Έχουμε το θέμα του παιδοβιασμού τώρα και όλης αυτής της κατάστασης. 

Αντί, λοιπόν, να δούμε ότι εκτός από αυτόν υπάρχουν εκατοντάδες τέτοιου τύπου που εκμεταλλεύονται μια κοινωνική πραγματικότητα και πώς θα κόψουμε αυτές τις παραφυάδες που αφήνουν και λειτουργούν τέτοια τέρατα, τι κάνουμε;

Πετάμε έναν χημικό ευνουχισμό και τελείωσε η υπόθεση και ξεχνάμε το ότι μέσα στο τμήμα βιάζουν αστυνομικοί.

Θέλω να σας πω κάτι. Ένα δωδεκάχρονο παιδί πρέπει να πηγαινοέρχεται στη ΓΑΔΑ, το οποίο έχει κακοποιηθεί, ενώ υπάρχει η δομή «Το σπίτι του παιδιού»; Πρέπει να πηγαινοέρχεται στη ΓΑΔΑ και μέσα στην ΓΑΔΑ να είναι και άνθρωπος ο οποίος έχει σχέση με τη μαστροπεία;»