«Εκατομμύρια κομμάτια πλαστικού» σε κάθε μπουκιά της γαλάζιας φάλαινας

Το μεγαλύτερο ζώο που έζησε ποτέ στη Γη καταναλώνει τόνους τροφής κάθε μέρα. Τώρα όμως οι γαλάζιες φάλαινες καταπίνουν και μεγάλες ποσότητες πλαστικού.

Μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Nature Communicationsεκτιμά τις ποσότητες μικροπλαστικών που καταλήγουν στα στομάχια τριών μεγαλόσωμων ειδών φάλαινας –της γαλάζιας φάλαινας, της πτεροφάλαινας και της μεγάπτερης φάλαινας- έξω από τις αμερικανικές ακτές του Ειρηνικού.

Αντί για δόντια, τα γιγαντόσωμα θηλαστικά φέρουν μπαλένες, δομές σαν χτένες με τις οποίες φιλτράρουν από το νερό μικρά ψάρια και κριλ, καρκινοειδή που μοιάζουν με μικρές γαρίδες.

Η μέση γαλάζια φάλαινα (Balaenoptera musculus), υπολογίζουν οι ερευνητές, καταπίνει κάθε μέρα 10 εκατομμύρια συνθετικές μικροΐνες και μικροπλαστικά, αριθμός που αντιστοιχεί σε περίπου 44 κιλά πλαστικού την ημέρα.

Για τις πτεροφάλαινες (Balaenoptera physalus, οι οποίες επίσης τρέφονται κυρίως με κριλ, η εκτίμηση φτάνει τα 6 εκατομμύρια κομμάτια μικροπλαστικών ή 26 κιλά πλαστικού την ημέρα.

Οι μεγάπτερες φάλαινες είναι ιδιαίτερη περίπτωση, καθώς ορισμένα άτομα τρέφονται με κριλ ενώ άλλα προτιμούν κοπάδια μικρών ψαριών. Στην πρώτη περίπτωση η εκτίμηση είναι 4 εκατομμύρια κομμάτια πλαστικού ή 17 κιλά πλαστικού την ημέρα, ενώ στην δεύτερη περίπτωση η εκτίμηση πέφτει στα 200.000 κομμάτια μικροπλαστικών, ή ένα κιλό πλαστικού την ημέρα.

Το 99% των μιικροπλαστικών αυτών δεν προέρχεται από το ίδιο το θαλασσινό νερό αλλά από τα κριλ και τα ψάρια που είχαν προηγουμένως καταναλώσει πλαστικό, επισήμανε ο Μάθιου Σαβόκα του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Η γαλάζια φάλαινα καταναλώνει τις μεγαλύτερες ποσότητες επειδή είναι το πιο μεγαλόσωμο από τα τρία είδη, με μήκος που φτάνει τα 30 μέτρα. Οι πτεροφάλαινες δεν υπερβαίνουν τα 24 μέρα και οι μεγάπτερες τα 15.

Οι ερευνητές υπολόγισαν την ημερήσια πρόσληψη τροφής για 126 γαλάζιες φάλαινες, 65 μεγάπτερες και 29 πτεροφάλαινες στις οποίες είχε τοποθετηθεί συσκευή παρακολούθησης με GPS, κάμερα, μικρόφωνο και αισθητήρα κίνησης. Στη συνέχεια οι μετρήσεις αυτές συνδυάστηκαν με δεδομένα για τη συγκέντρωση μικροπλαστικών στο Ρεύμα της Καλιφόρνια.

Σύμφωνα με περυσινή μελέτη που εξέταζε τις ίδιες φάλαινες έξω από τις αμερικανικές ακτές στον Ειρηνικό, οι γαλάζιες φάλαινες τρώνε 10-20 τόνους κριλ την ημέρα. Οι πτεροφάλαινες 6-12 τόνους κριλ και οι μεγάπτερες είτε 5-10 τόνους κριλ ή 2-3 τόνους ψαριών.

Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, οι φάλαινες τρέφονται κυρίως σε βάθη 5—250 μέτρων, το στρώμα με τη μέγιστη συγκέντρωση μικροπλαστικών.

Τα μικροπλαστικά είναι κομμάτια πλαστικού με μήκος κάτω των 5 χιλιοστών, τα οποία σχηματίζονται από τη διάσπαση διαφόρων πλαστικών προϊόντων.

Οι πιθανές επιπτώσεις τους στην υγεία των θηλαστικών ή άλλων οργανισμών παραμένουν εν πολλοίς άγνωστες.

Όπως επισήμανε η Σίρελ Καχέιν-Ράπορτ του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, επικεφαλής της μελέτης, «προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει πως όταν τα κομμάτια πλαστικού είναι αρκετά μικρά μπορούν να περάσουν από το τοίχωμα του εντέρου και να φτάσουν στα εσωτερικά όργανα, αν και οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις είναι ακόμα ασαφείς».

»Τα πλαστικά απελευθερώνουν επίσης χημικά που διαταράσσουν το ορμονικό σύστημα».