Και η κοινοβουλευτική ιστορία της Ελλάδας προχωράει...
Κοντά είναι οι Εκλογές 2023 στην Ελλάδα. Ας γυρίσουμε τα (πολλά) φύλλα της Ιστορίας πίσω, κι ας θυμηθούμε τις πρώτες βουλευτικές εκλογές, όταν οι ψηφοφόροι ψήφιζαν επί 4 μήνες! Κι ακόμα τους Μοσχόμαγκες, τους πρώτους τραμπούκους - κομματόσκυλα και ποια οικογένεια πολιτικών μπήκε στη Βουλή το 1844 κι ακόμα εκπροσωπείται, 179 χρόνια μετά;
Οι βουλευτικές εκλογές, που θα «ξημερώσουν» ανήμερα Κωνσταντίνου και Ελένης θα είναι οι 70ες (αν υπολογίσουμε και τις εκλογές του 1843 που ανέδειξαν τους πληρεξούσιους για την εθνοσυνέλευση). Εβδομήντα εκλογικές αναμετρήσεις μέσα σε 180 χρόνια ακριβώς.
Τέσσερις μήνες ψήφιζαν!
Οι πρώτες βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα έγιναν από τον Μάιο μέχρι τον Αύγουστο του 1844. Κράτησαν δηλαδή 4 μήνες (!), παραβιάζοντας τον Εκλογικό Νόμο, που όριζε περίοδο 8 ημερών ως ανώτατο όριο διεξαγωγής τους.
Μήνα - μήνα έφθαναν τα απότοκα της κάλπης στην Πρωτεύουσα, όπου περίμενε η κυβέρνηση Μαυροκορδάτου να βγάλει τα «έξιτ πολ» της εποχής… Οι περισσότερες περιφέρειες διενήργησαν τις εκλογές τον Μάιο και τον Ιούνιο, ενώ άλλες περίμεναν να σφίξουν οι ζέστες του Αυγούστου. Με το έμπα στον κοινοβουλευτισμό δηλαδή, είχαμε μια σοβαρή παρατυπία, για να μην το πούμε «τσίρκο» ή πανηγύρι με ζουρνάδες και νταούλια. «Τσιφτετέλληνες»...
Η προεκλογική περίοδος σημαδεύτηκε από αλλεπάλληλες καταγγελίες της αντιπολίτευσης (Ρωσικό και Γαλλικό κόμμα) για απόπειρα νοθείας και χειραγώγησης των εκλογέων, αλλά και καλπονοθεία, εκβιασμούς, χρηματισμούς. «Η χάρτα αυτού του κράτους κρύβει απάτη, που φτάνει στο γνωστό αγριορωμιό»...
Δικαίωμα ψήφου είχαν μόνο άνδρες που είχαν κλείσει τα 25 χρόνια τους. Φαίνεται, όμως, πως οι καταγγελίες έπιασαν τόπο αφού η αντιπολίτευση ήταν αυτή που αναδείχθηκε νικήτρια. Και οι συντηρητικές δυνάμεις της εποχής «έκλεισαν το μάτι» στο Παλάτι, όπου σεργιάνιζαν ο Όθων και η Αμαλία πασχίζοντας να μάθουν λίγα ελληνικά για να καταλαβαίνουν τι γίνεται στο βασίλειό τους… Τέτοια όμορφα.
Και από εκείνη την κυβέρνηση ξεπετάχτηκε ως βασικός πρωταγωνιστής ο Ιωάννης Κωλέττης που κατέβηκε από τα κακοτράχαλα βουνά του Συρράκου των Τζουμέρκων, με φουστανέλα και τσαρούχι, και σκαρφάλωσε στην πολιτική σκηνή και διακρίθηκε ως άριστος δημαγωγός, καταπατητής του Συντάγματος και καταχραστής δημοσίου χρήματος. Ωραίος ως Έλλην, δηλαδή!
Βαρβιτσιώτης από τότε!
Και συγκρατείστε το όνομα ενός από τους βουλευτές που εξελέγησαν τότε, 179 χρόνια πριν: Πέτρος Βαρβιτσιώτης, από τη Λακωνία. Και πιο συγκεκριμένα το χωριό Βαρβίτσα ή Μπάρμπιτσα, τη γενέτειρα του κλέφτη (με την έννοια της εποχής κι όχι της δικής μας...) Ζαχαρία Μπαρμπιτσιώτη, του θρυλικού Καπετάν Ζαχαρία, με τον ηρωικό βίο και το οικτρό τέλος από το χέρι του κουμπάρου του.
Πέτρος Βαρβιτσιώτης λοιπόν και οι Βαρβιτσιώτηδες από τη Βαρβίτσα κοσμούν το Ελληνικό Κοινοβούλιο από τότε που ήταν… γιαπί.
Η πρώτη Βουλή των Ελλήνων, που προέκυψε από εκλογική αναμέτρηση συγκροτήθηκε σε σώμα και συνεδρίασε για πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 1845. Ωστόσο κοινοβουλευτικό σύστημα με την ορθή έννοια του όρου, υπήρξε από την καθιέρωση της Αρχής της Δεδηλωμένης και μετά, δηλαδή από το 1875 άρα: πρώτος κοινοβουλευτικός Πρωθυπουργός της Ελλάδας ήταν ο Χαρίλαος Τρικούπης. Κι έτσι για την Ιστορία να δώσουμε τα αποτελέσματα:
1. Ανδρέας Ματαξάς - Ρωσικό κόμμα (Ναπαίοι - από κάποιον Κερκυραίο κόντε Νάπα, φανατικό υποστηρικτή του Καποδίστρια): 55 έδρες.
2. Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος - Αγγλικό κόμμα (Μπαρλαίοι - από τον Βασίλη Μπαρλά, κάποτε πληρεξούσιο και φανατικό φίλο του Μαυροκορδάτου): 28 έδρες.
3. Ιωάννης Κωλέττης - Γαλλικό κόμμα (Μοσχομαγκίτες - Μάγκες* του Κωλέττη): 20 έδρες.
Κυβέρνηση ηττημένων λοιπόν, κι’ αν νομίζετε ότι οι τερατογενέσεις στην πολιτική είναι σημεία των καιρών μας, γελιέστε: Παρόλο που το κόμμα του Κωλέττη ήρθε τρίτο στις εκλογές, σχημάτισε κυβέρνηση συνασπισμού με το Ρωσικό κόμμα.
Κι ας κλείσουμε το πρώτο - ας το πούμε κεφάλαιο – της ιστορίας των ελληνικών κοινοβουλευτικών εκλογών με μια παράγραφο από το βιβλίο του δημοσιογράφου και ποιητή Μπάμπη Άννινου «Εγχειρίδιον Εκλογέως»: «Εις τι χρησιμεύει η κάλπη; Άνθρωποι τέως άγνωστοι, γίνονται δι’ αυτής γνωστοί σαν κάλπικοι παράδες»!
* Στην εποχή της Ελληνικής Επανάστασης, αυτοί που στρατολογούνταν από τους οπλαρχηγούς, διαιρούντο σε δυο Σώματα: κάθε Σώμα ονομαζόταν «Μάγκα» και ο αρχηγός της «Μάγκατζης». Ο Κωλέττης στρατολογούσε κάθε κακοποιό στοιχείο φτιάχνοντας μια δράκα κακοποιών, που προκαλούσαν επεισόδια ακόμα και ληστείες! Οι υπόλοιποι Μάγκες των άλλων οπλαρχηγών ονόμασαν – περοπαικτικά - τους Μάγκες του Κωλέττη «Μοσχόμαγκες»…
Πρώτες εκλογές το 1844 με τον Ιωάννη Κωλέττη ηττημένο, αλλά Πρωθυπουργό (!) και πρώτο διδάξαντα τους επόμενους που θα κάθονταν στον «θρόνο»: ρουσφετολόγος, πατριδοκάπηλος, ήταν ο πρώτος που εισήγαγε τον όρο Μεγάλη Ιδέα.
Ο Κωλέτ Πασάς, όπως τον αποκαλούσαν, ήταν ο ιδρυτής του σύγχρονου πελατειακού και κομματικού κράτους, ιδρυτής της σχολής του ρουσφετιού, που έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτικής στον τόπο μας.
Ο Κωλέττης, τροφός μιας συμμορίας ταραχοποιών, που συνήθιζε να ταυτίζει τον εαυτό της με το έθνος. «Εμείς είμαστε το έθνος»! Σας θυμίζει κάτι;
Όταν το 1844, ο Κωλέττης, αναδείχτηκε πρωθυπουργός, «η αληθής κυβέρνησις του Κράτους εγκατεστάθη εν τη Γαλλική πρεσβεία», όπως γράφει ο ιστορικός Παύλος Καρολίδης.
Ήταν ο πρώτος από τους «κλόουν», που ξεχύθηκαν στην πολιτική σκηνή του θλιβερού τσίρκου της Ελλάδας. Και οι επόμενοι, απλά τον μιμήθηκαν. Εθελόδουλος, υποτελής, υποταγμένος στους ξένους πάτρωνες, λαοπλάνος, λαϊκιστής, πατριδοκάπηλος, αριβιστής τυχοδιώκτης! Αυτός ήταν ο Κωλέττης και πίσω του βγήκαν ένας ένας οι παλιάτσοι και το τσίρκο η «Ελλάς» ούτε χαΐρι, ούτε προκοπή είδε… Μόνο κωλοτούμπες, ακροβατικά και επικίνδυνες αιωρήσεις δίχως δίχτυ ασφαλείας.
Σπάνια φωτογραφία του Κωλέττη (εικονίζεται στη μέση) στη Γαλλία
Κι ο Κωλέττης πέθανε κάποτε και μαζί του, αν νομίζετε ότι θάφτηκαν και τα χούγια του, είστε γελασμένοι. Ένας Κωλέττης στο χώμα, δεκάδες στο πρωθυπουργικό μέγαρο…
Ούτε δάκρυ για τον χαμό του...
Εκλογές στην Ελλάδα το 1847 και το κόμμα του Κωλέττη κατέλαβε τα 5/6 της Βουλής! Θρίαμβος. Όμως όταν κάνουμε σχέδια ο Θεός γελάει, λέει ο σοφός λαός και αν τον Ιούνιο ο αδίστακτος πολιτικός τσαρλατάνος από το Συρράκο ήταν ξανά Πρωθυπουργός, τον Αύγουστο ήταν ένα παγωμένο πτώμα! Ο Κωλέττης πέθανε από νεφρίτιδα σε ηλικία 74 χρονών.
Όταν αποδήμησεν εις Κύριον ο Κωλέττης, η εφημερίδα «Ελπίς» στο φύλλο της 3ης Σεπτεμβρίου του 1847 έγραφε: «Αν ως άνθρωποι ελυπήθημεν τον θανάτον του ανθρώπου, ως πολίται της Ελλάδος εχάρημεν, ως θέλει χαρή όλο το Κοινόν της Ελλάδος, διότι κατήχθη εις τον τάφον εκείνος, που τα μέγιστα αδικούσε την Ελλάδα».
Το λείψανο του Κωλέττη παρέμεινε τρία χρόνια θαμμένο στο χώμα κι όταν το ξέθαψαν, σύμφωνα με τη μαρτυρία του Ιωάννη Μακρυγιάννη: μόνο τα μάτια του έλιωσαν από τις πολλές αδικίες που διέπραξε εν ζωή. Γράφει ο αγωνιστής του ’21 στα Απομνημονεύματά του: «…και τον βγαίνουν καθώς τον θάψαν μόνον τα μάτια του ήταν βουλιασμένα και η μύτη του ολίγον πειραμένη - τα μάτια του ότι έβλεπαν τις πράξες οπού 'κανε δια την πατρίδα του και θρησκεία του και τόσους άδικους φόνους των αγωνιστών, του Νούτζου, του Παλάσκα, του Δυσσέα κι αλλουνών»!
Και στον πρωθυπουργικό θώκο σκαρφάλωσαν οι επόμενοι: Κίτσος Τζαβέλλας, Γιώργης Κουντουριώτης, Κωνσταντίνος Κανάρης (ο πυρπολητής), Αντώνης Κριεζής, Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, Δημήτριος Βούλγαρης, Αθανάσιος Μιαούλης, Ιωάννης – Γενναίος- Κολοκοτρώνης…
Οι εκλογές του 1856
Και φθάνουμε αισίως στις εκλογές του 1856 της Α’ Βασιλευομένης Δημοκρατίας. Όθων και Αμαλία πατούν ακόμα στο ελληνικό χώμα, η επιδημία χολέρας σαρώνει τον τόπο, οι Άγγλοι και οι Γάλλοι έχουν δέσει με το βρόγχο Αθήνα και Πειραιά. Γιατί; Στρατιωτικές δυνάμεις της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας επί τρία χρόνια επιβάλλουν κατοχή στην Αθήνα και τον Πειραιά από το 1854 μέχρι το 1857, επειδή ο βασιλιάς Όθων υποδαύλιζε εξέγερση των Ελλήνων στις περιοχές της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, κάτι που πήγαινε κόντρα στα συμφέροντα τους.
Δημήτριος Βούλγαρης: Αποφασίσαμεν και διατάσσωμεν
Και έρχονται εκλογές και εν μέσω κραυγών και ψιθύρων για νοθεία εκλέγεται ο ήδη διορισμένος από τον βασιλιά, ο υδραίος Δημήτριος Βούλγαρης ή Τζουμπές (τζουμπές ήταν ένας ανατολίτικης προέλευσης μακρύς επενδύτης, ένα είδος παλτού, που έφτανε μέχρι τον αστράγαλο, που φορούσε ο Βούλγαρης). Ο Βούλγαρης εκτός των άλλων έμεινε στην Ιστορία και για μια φράση (που άκουγα συχνά και δεν γνώριζα τη σημασία της): «άστε ντούα» που σημαίνει στα αρβανίτικα «γιατί έτσι θέλω εγώ». Μια φράση που ξεστόμιζε ο Πρωθυπουργός απαξιωτικά σε όσους του ζητούσαν να δικαιολογήσει τις αποφάσεις του! Θυμάστε το αλήστου μνήμης «Απεφασίσαμεν και διατάσσομεν» της χούντας των Απριλιανών; Ε, δεν ήταν οι πρώτοι που το είπαν. Ο Βούλγαρης το εξέφρασε με τον δικό του… αρβανίτικό τρόπο.
«Βίαιος, δικτατορικός και αυθαίρετος»
Γράφει ο Σπύρος Μαρκεζίνης στην «Πολιτική Ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος» του: «Υπήρξεν ανήρ ισχυράς θελήσεως, αλλά βίαιος, δικτατορικός και αυθαίρετος. Απέδιδεν υπερέχουσαν σημασίαν εις το κόμμα και επέτρεπεν όπως τα ελαττώματά του επισκιάζουν όσα σας είχεν αρετάς».
Aκραιφνής φιλοβασιλικός, ο Βούλγαρης, δεν σκέφτηκε καν να μην παραιτηθεί όταν διαφώνησε με τον Βασιλιά και μάλιστα, αυτός ο αυλόδουλος, πρωτοστάτησε στη αποπομπή του Όθωνα από την Ελλάδα. Ο Βούλγαρης πάτησε το κορυφαίο σκαλί της πολιτικής 8 φορές! Το ρεκόρ το κατέχει ο Κουμουνδούρος με 10. Ο Βούλγαρης ενώ ήταν πρωθυπουργός ξέσπασε η Κρητική Επανάσταση.
Σκίτσο που αναπαριστά την πτώση του Βούλγαρη
Ο Δημήτριος Βούλγαρης, παρά την εξαιρετική και παροιμιώδη ευφυΐα του, ζημίωσε παρά κόσμησε τον κοινοβουλευτικό βίο της χώρας: φαυλότητα και αντισυνταγματικές πρακτικές συνόδευαν τις θητείες του ως πρωθυπουργός· ψήφιζε νόμους και προϋπολογισμούς, δίχως η Βουλή να βρίσκεται σε απαρτία! Άλλωστε το «Τις πταίει» του Χαρίλαου Τρικούπη τον Βούλγαρη «έδειχνε».
Ο Βούλγαρης, στο δειλινό του πολιτικού βίου του, παραπέμφθηκε σε Ειδικό Δικαστήριο για πλαστογραφία και αντιποίηση αρχής, μάλιστα δύο από τους υπουργούς του - ο ένας γαμπρός του - καταδικάστηκαν για δωροληψία.
Θλιβερό πολιτικό φινάλε
«Το τέλος του βίου του ήτο πολιτικώς θλιβερόν. Τα Στηλιτικά* και η καταδίκη του γαμβρού του από το Ειδικόν Δικαστήριον δια τα Σιμωνιακά** απετέλεσαν δι’ αυτόν ουσιαστικόν πολιτικόν θανάτον», γράφει ο Μαρκεζίνης.
Ο νομικός και πολιτικός Νικόλαος Λεβίδης γράφει για τον Δημήτριο Βούλγαρη: ««Συνετός μεν, αλλά και βίαιος και εκδικητικός άμα τοις μεν φίλοις ενδοτικός, τοις δε αντιπάλοις ανένδοτός τε και επικίνδυνος. Η πολιτική δράσις του ανδρός κατάς μεν τας αρχάς του πολιτικού βίου αυτού και επί μακρά έτη υπήρξε φιλελευθέρα, περί το τέλος της ζωής του εξετράπη των τα μάλιστα φιλελευθέρων και κοινοβουλευτικοτάτων αρχών αυτού ανελεύθερος και σατραπικώτατος γενόμενος, και τούτου ένεκεν αδόξως τελευτήσας». Ο Βούλγαρης είχε γεννηθεί στις 31 Δεκεμβρίου του 1801 (σύμφωνα με το Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό του Ελευθερουδάκη και τον ιστορικό Γέωργιο Ασπρέα) και πέθανε στις 31 Δεκεμβρίου του 1877 από ανακοπή καρδιάς.
Μετά τον Κωλέττη, ο Βούλγαρης και μετά τον Βούλγαρη; Η Ελλάδα ολόκληρη στους στίχους του Σουρή:
«Ιδού νταής φουστανελάς με φέσι και σελάχι! ποιος ξέρει αν Πρωθυπουργός δεν γίνει καμμιά 'μέρα; Μας λείπει ένας αρχηγός; Πενήντα ξεφυτρώνουν, το ένα κόμμα χάνεται;... θα έβγουν άλλα δέκα... Όλοι τρανοί πολιτικοί, κανένας ιδιώτης, όλοι ποζάτοι στρατηγοί, κανένας στρατιώτης». Και πού να διαβάσετε τη συνέχεια…
* Με την ονομασία Στηλιτικά, καταγράηκαν πολιτικά επεισόδια που συνέβησαν στην Αθήνα το 1874 - 1875, με προπηλακισμούς βουλευτών, λόγω παρατεινόμενων συνταγματικών παραβάσεων κατά τη λήψη αποφάσεων στη Βουλή.
** Τα Σιμωνιακά ήταν πολιτικό και εκκλησιαστικό σκάνδαλο που ξέσπασε στην Αθήνα το 1875. Αφορούσε δωροδοκία δύο υπουργών της κυβέρνησης Δημητρίου Βούλγαρη από τέσσερις υποψήφιους μητροπολίτες!
«Ω Ελλάς, ηρώων χώρα, τι γαϊδάρους βγάζεις τώρα;»
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr