Συναγερμός από τον Π.Ο.Υ για το ενδεχόμενο νέας πανδημίας

Μια ανακοίνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, για την πιθανή εμφάνιση της νόσου Χ κτύπησε τον κώδωνα του κινδύνου στην παγκόσμια κοινότητα να βρίσκεται σε επιφυλακή.

Η Νόσος Χ είναι το μυστηριώδες όνομα που δόθηκε στην πολύ σοβαρή απειλή που θέτουν άγνωστοι ιοί για την ανθρώπινη υγεία. Η νόσος Χ βρίσκεται σε μια λίστα παθογόνων παραγόντων που θεωρείται κορυφαία προτεραιότητα για την έρευνα από τον ΠΟΥ, μαζί με γνωστούς “δολοφόνους” όπως το SARS, ο Έμπολα και ο Ζίκα.

Σύμφωνα με τον Βαγγέλη Μανωλόπουλο, καθηγητή φαρμακολογίας στο Δ.Π.Θ., πρόκειται για την πιθανή εμφάνιση ενός νέου ιού σαν τον covid έπειτα από άγνωστο χρόνο. Η νόσος Χ θα μπορούσε να προκαλέσει ανάλογα προβλήματα με την πανδημία που κτύπησε το 2020 την ανθρωπότητα.

Ο Π.Ο.Υ. αναφέρει ότι έχει τριπλασιαστεί η πιθανότητα μιας νέας επιδημίας και αυτό οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Η κλιματική κρίση με την αύξηση της θερμοκρασίας, βοηθά την επιβίωση και την γρήγορη μετάδοση των ιών. Επίσης, η αύξηση του πληθυσμού και η μεγαλύτερη δυνατότητα μετακίνησης εξατομικευμένα η μαζικά των πληθυσμών, εγγυάται την ταχύτατη μετάδοση σε κάθε γωνιά του πλανήτη.

Ο βασικός κίνδυνος είναι οι ζωονόσοι (πιθανότατα ένας ιός RNA), που με κάποιο τρόπο μπορούν να μεταπηδήσουν στον άνθρωπο, να προσαρμοστούν και να τον χρησιμοποιήσουν ως ξενιστή. Όσον αφορά την συζήτηση για το ότι ο covid προήλθε από κάποια εργαστήρια δεν μπορεί να αποκλειστεί, σημειώνει ο κ. Μανωλόπουλος.

Η έρευνα και τα χρήματα που επενδύονται σε αυτή είναι αναγκαία και δεν επιτρέπεται εφησυχασμός, όπως είχε συμβεί στο παρελθόν με τον SARS. Εάν η έρευνα είχε συνεχιστεί δεν θα βρισκόμασταν απροετοίμαστοι με την τελευταία πανδημία, αναφέρει ο κ. Μανωλόπουλος. Αυτό σημαίνει αφιέρωση χρημάτων και πόρων για την πρόληψη των πανδημιών, αντί προσπάθειες ελέγχου όταν αυτές θα έχουν ήδη αρχίσει να εξαπλώνονται.

Οι μάσκες, τα μέτρα προληπτικής υγιεινής ήρθαν για να μείνουν, γιατί η επόμενη πανδημία μπορεί να βρίσκεται προ των πυλών. Ένας κρυφός αλλά αναπόφευκτος έρπων κίνδυνος. Ταξιδιωτικοί περιορισμοί, έλεγχος αεροδρομίων για να περιοριστεί η διασυνοριακή εξάπλωση του παθογόνου Χ και η έγκριση ιατρικών αντίμετρων, όπως διαγνωστικά, εμβόλια και κλινικές δοκιμές, είναι κάποια μέτρα που θα πρέπει να εφαρμοστούν προληπτικά, σημειώνουν οι επιστήμονες.

Σημειώνεται ότι οι επιστήμονες γνωρίζουν προς το παρόν μόνο 263 ιούς, από  τα εκτιμώμενα 1,67 εκατ. άγνωστων ειδών ιών εκ των οποίων περίπου οι μισοί θα μπορούσαν ενδεχομένως να μολύνουν τους ανθρώπους, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει άγνοια σχεδόν για το 99,96% των πιθανών απειλών πανδημίας. Περιοχές  με μεγάλη βιοποικιλότητα είναι οι πιθανότερες εστίες ξεσπάσματος μιας νέας πανδημίας, και αυτές εντοπίζονται κυρίως στην Ασία και δη την Νοτιοανατολική, την Κεντρική και νότιο Αμερική, καθώς και στον κόλπο της Γουινέας στην Αφρική.

Το πρόσφατο κύμα κρουσμάτων γρίπης των πτηνών H5N1 στην Καμπότζη είναι μόνο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Το  Μπαγκλαντές, η Ινδία και η Κίνα είναι οι περιοχές υψηλότερου κινδύνου. Πρόκειται για τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες πληθυσμιακά χώρες παγκοσμίως, όπου τα δάση ισοπεδώνονται για να επεκταθούν τα αστικά κέντρα και η αγροτική παραγωγή, με αποτέλεσμα την διασπορά ασθενειών από πληθυσμούς άγριας ζωής στους ανθρώπους. Σε περίπου ογδόντα χρόνια θα έχουν αποβιώσει τα οκτώ δις των ανθρώπων που κατοικούν σήμερα στον πλανήτη. Το θέμα είναι να μην επέλθει νωρίτερα η εξάλειψη του ανθρώπινου είδους, λόγω της δικής του ανεξέλεγκτης εξάπλωσης.