Στο Δημοτικό Θέατρο Απόλλων Πάτρα: Περπατήσαμε με την Έλσα και την «Ντόρα», τον πρώτο σκύλο- οδηγό στην πόλη
Με το έργο «Ολεάννα» του David Mamet επιστρέφει στην Πάτρα και στο Δημοτικό Θέατρο Απόλλων ο Φίλιππος Σοφιανός, το Σάββατο 10 Ιουνίου στις 21.00 και Κυριακή 11 Ιουνίου στις 20:00 σε συνεργασία με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας.
Πρόκειται για ένα έργο που γράφτηκε ένα χρόνο μετά την πρώτη δίκη στις ΗΠΑ για σεξουαλική παρενόχληση και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Μάιο του 1992 στο Καίμπριτζ της Μασαχουσέτης με τον θίασο Back Bay Theater. Οι ήρωες του έργου, ένας καθηγητής πανεπιστημίου και μια νεαρή φοιτήτρια, εμπλέκονται σ' ένα παιχνίδι βαθιάς αντιπαράθεσης που καθιστά αδύνατη την όποια επικοινωνία μεταξύ τους, με το αίσθημα για εξουσία και ασφάλεια να κυριαρχεί πάνω απ' όλα.
Ένα λεκτικό παιγνίδι εξουσίας θα ξεκινήσει με αφορμή την αναβαθμολόγηση του γραπτού της φοιτήτριας Κάρολ και τις παρερμηνείες που θα προκαλέσει η πρόταση του καθηγητή της Τζον, για ιδιαίτερες συναντήσεις έξω από το πλαίσιο κανόνων του φαινομενικά δημοκρατικού πανεπιστημίου. Ο καθηγητής απαξιώνει τη φοιτήτρια του, αμφισβητώντας τα εργαλεία που παρέχει η εκπαίδευση και εκείνη αμφισβητώντας τα προνόμιά του θα τον καταγγείλει για παρενόχληση.
Είναι ένα δυνατό κείμενο για την πολιτική ορθότητα που διερευνά τη σχέση γλώσσας και συμπεριφοράς και επιχειρεί να διεισδύσει στα άδυτα της εξουσίας.
Λίγο πριν ανέβει στη σκηνή του θεάτρου «Απόλλων» ο Φίλιππος Σοφιανός μίλησε στο thebest.gr για το έργο, το «me too», το θέατρο, την αποχή από τα φώτα της δημοσιότητας κι άλλα.
Επιστρέφετε στην Πάτρα… Ποια είναι η σχέση σας με την πόλη;
Με την Πάτρα αγαπηθήκαμε όταν ανεβάσαμε την «Τρισεύγενη», μία παράσταση που ήταν κομβική στιγμή για την καριέρα μου, ήταν ένα restart, μετά την επιστροφή μου από την Κύπρο. Ήταν μία επανεκκίνηση πραγμάτων με αυτή την παράσταση. Έζησα για κάποιους μήνες στην Πάτρα, γνώρισα την πόλη σε όλα της, στα καλά και στα άσχημα της.
Θεωρώ ότι είναι τεράστια ευλογία για ένα ηθοποιό να παίζει σε αυτό το υπέροχο θέατρο. Η σκηνή του «Απόλλωνα» έχει μία μαγεία για εμάς τους ηθοποιούς, ιδιαίτερα σημαντική. Η επάνοδος μου λοιπόν στην Πάτρα είναι συναισθηματικά φορτισμένη, χαίρομαι πολύ…
Επιστρέφετε με ένα ιδιαίτερο, και δύσκολο θα έλεγα, έργο. Τι σας κέντρισε σε αυτό και επιλέξατε να πορευτείτε μαζί του;
Πρόκειται για ένα έργο που μελετούσα για τέσσερα χρόνια, το γνώριζα από παλιά. Είναι από τα έργα που έχουμε στο συρτάρι λέγοντας ότι κάποια στιγμή θα τα παίξουμε. Ήρθε ο καιρός λοιπόν να το κάνω. Το έργο καλύπτει μία αναγκαιότητα ενός διαλόγου γύρω από το me too και το ζήτημα της σεξουαλικής παρενόχλησης που είναι απαραίτητη.
Μέχρι τώρα έχουμε γνωρίζει το «me too» λίγο μονόπλευρα, έχουμε δει την πλευρά των καταγγελλόντων και σωστά έχουμε δει την πλευρά τους γιατί είδαμε ότι επιλήφθηκε και η δικαιοσύνη και τα πράγματα αποδείχθηκαν.
Το θέμα είναι τι γίνεται όταν μία καταγγελία είναι ανυπόστατη. Επειδή κινδυνεύει ή έχει χαθεί το τεκμήριο της αθωότητας. Οποιαδήποτε υπόθεση έρχεται στο φως πριν πάει στη δικαιοσύνη έχουν βγει ετυμηγορίες από τα παράθυρα των τηλεοπτικών εκπομπών όπου καθένας καταδικάζει. Είναι μία νοσηρή κατάσταση. Σε τέτοια σοβαρά ζητήματα θα έπρεπε να υπάρχει απόλυτη σιωπή και να περιμένουμε την έκβαση των πράγματων από τη δικαιοσύνη. Αν τη χάσουμε και αυτή, δε ξέρω πώς θα πορευτούμε σε αυτή τη χώρα. Εγώ εξακολουθώ να έχω εμπιστοσύνη.
Θεωρώ ότι αυτό το έργο είναι ακριβώς στην καρδιά της επικαιρότητας γιατί η αναγωγή από το χώρο της εκπαίδευσης, ένα Πανεπιστήμιο που εκτυλίσσεται η δράση- μεταξύ ενός καθηγητή και μιας φοιτήτριας- στη γενικότερη εικόνα του εξουσιαστή και του εξουσιαζόμενου είναι εξαιρετική ευκαιρία να δούμε τα πράγματα με τη ματιά που ο Μάμετ υποβάλει. Το έργο έχει αποδέκτη τους φοιτητές και τους μαθητές της Γ Λυκείου. Αν είχαν το έργο, είμαι σίγουρος ότι θα έγραφαν καλύτερη έκθεση στις Πανελλήνιες.
Τι σχόλια ακούτε από τους θεατές;
Οι θεατές ζητούν διευκρινήσεις. θέλουν να δουν ποιος είχε δίκιο στην προκειμένη περίπτωση. Ο Μάμετ λέει πως όπου και να καταλήξεις στο τέλος της παράστασης, το σίγουρο είναι ότι έχεις κάνει λάθος, σε όποιο συμπέρασμα και να φτάσεις. Αυτό από μόνο του δείχνει ότι το έργο δεν προτείνει κάτι, θέτει τα πράγματα και από εκεί και μετά εναπόκεινται στο ανθρώπινο μυαλό να αποκωδικοποιήσει.
Γι΄αυτό το λόγο το έργο είναι σημαντικό και χρήσιμο, γιατί μπορεί να κινητοποιήσει κάποιες διαδικαστικές που ίσως στο θέατρο έχουμε ξεχάσει.
Πάμε στο θέατρο, διασκεδάζουμε, λέμε «καλή ήταν η παράσταση», και πάμε για ένα ποτό μετά. Το θέατρο όμως δεν είναι έτσι, πρέπει να σε ταρακουνάει, να σε προβληματίζει όχι με την έννοια της δυσφορίας αλλά με έναν υγιή προβληματισμό που οξύνει το μυαλό και σε κάνει να πάρεις θέση απέναντι σε πράγματα που συμβαίνουν γύρω σου ή ακόμα και στο σπίτι σου. Η αποστολή του θέατρο είναι αυτή.
Αποφασίσατε να μιλήσετε για το «me too», μέσα από την παράσταση σας, γενικότερα πώς παρακολουθήσατε τον τρόπο που τοποθετήθηκε ο χώρος της υποκριτική;
Παρακολούθησα με το συγκλονισμό της έκτασης των πραγμάτων και των αδικημάτων που έγιναν στο χώρο μας. Πρόκειται για σοβαρά αδικήματα.
Έχετε μία μακρόχρονη διαδρομή στο θέατρο αλλά και πολλές τηλεοπτικές επιτυχίες, ωστόσο μείνατε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας….
Διάλεξα αυτό το δρόμο. Δεν έχω καμία κομματική ομπρέλα, δεν ανήκα ποτέ σε «παρεάκια» και κλίκες. Όταν έχεις διαλέξει αυτό για τη ζωή σου, ο δρόμος είναι σιωπηλός και μοναχικός. Δε διάλεξα ποτέ να δημοσιοποιήσω την προσωπική μου ζωή, τη φύλαγα σαν «κόρη οφθαλμού» γιατί αν τη δώσεις να «κρέμεται στα μανταλάκια», έχεις χάσει πια πολλά πράγματα.
Μείνατε στην Κύπρο για πολλά χρόνια, Επιστρέφοντας, τι βλέπετε να έχει αλλάξει στο χώρο σας;
Έχουν αλλάξει πάρα πολλά πράγματα. Βρήκα ένα εντελώς άλλο τοπίο το οποίο δε μπορώ να πω ότι γνωρίζω. Θα πρέπει να συστηθώ ξανά με τους ανθρώπους του θεάτρου. Έχω πάνω από 40 χρόνια στην υποκριτή, οι δάσκαλοί μου έχουν «φύγει» όλοι, άρα έχω ένα νέο τοπίο με το οποίο πρέπει να συστηθούμε.
Ποιο είναι τώρα πια το μέλημα σας συνεχίζοντας αυτή την πορεία;
Να βρίσκω πάντα την ευκαιρία να κάνω πάντα ένα θέατρο της προκοπής που θα αξίζει τον κόπο, να κρατάει τους όρους του καλού θεάτρου κι όχι ενός θεάτρου της διασκέδασης. Δεν είναι τόσο εύκολο σήμερα γιατί το θέατρο είναι ακριβό σπορ. Πάντα οι παραγωγές που έκανα ήταν ιδίοις χρήμασι, δεν είχα ποτέ επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις. Δεν είναι εύκολο να είσαι μόνος σε αυτή την ιστορία. Δεν έχω μετανιώσει, ό,τι έχω κάνει το έχω αγαπήσει πολύ και ξέρω ότι άξιζε τον κόπο.
Είστε από τους ανθρώπους που σχεδιάζουν το μέλλον;
Δεν είμαι. Ζω στον Ενεστώτα, παλεύω με αυτόν. Το μέλλον δε μπορώ να το προδιαγράψω ειδικά στη χώρα μας που όπως έχουν διαμορφωθεί τα πράγματα είναι σκούρο, θολό, μαύρο. Προτιμώ να μη το σκέφτομαι, να κρατώ μία δική μου αισιοδοξία;
Πόσο εύκολο είναι αυτό;
Πολύ δύσκολο είναι.
Τι σας ανησυχεί στον κόσμο μας σήμερα;
Η κλιματική αλλαγή, το ξεχαρβάλωμα του κοινωνικού ιστού και των σχέσεων των ανθρώπων, η απουσία σεβασμού των νεότερων προ τους μεγαλύτερους και η αδιαφορία του κόσμου. Μου κάνουν εντύπωση τα ποσοστά αποχής από τις εκλογές. Κανείς δε μιλάει για την ουσία. Καταλαβαίνω ότι τρία ονόματα κυβερνούν τον τόπο συνέχεια και πάμε από το κακό στο χειρότερο.
Τι υπάρχει στα άμεσα σχέδια σας;
Τελειώνει η περιοδεία της «Ολεάννας» στην Πάτρα. Από εκεί και πέρα θα ήθελα να κάνω κάτι στην τηλεόρασή που είναι «τροφοδότης λογαριασμός» αλλά και να σχεδιάσω θεατρικά τον επόμενο χειμώνα με τον τρόπο που το κάνω πάντα.
«Ολεάννα»
Ταυτότητα παράστασης:
Μετάφραση: Γεωργία Ζάχου
Σκηνοθεσία - φωτισμοί - μουσική επιμέλεια: Φίλιππος Σοφιανός
Σκηνικά - κοστούμια: Χριστίνα Κωστέα
Βοηθός σκηνοθέτης: Γιάννης Τσουρουνάκης
Φωτογραφία αφίσας: Γιώργος Καλφομανώλης
Φωτογραφίες παράστασης: Αντώνης Μιμερίνης
Artwork: Άρης Σομπότης
Επικοινωνία: Ειρήνη Λαγουρού
Παραγωγή: Hand Made Productions
Διανομή
Φίλιππος Σοφιανός - Τζων
Δένια Μιμερίνη - Κάρολ
Η παράσταση
Η παράσταση σύμφωνα με τον σκηνοθέτη αποτελεί, μια αφετηρία κι έναν προορισμό για το #MeToo. Είναι μια συγκλονιστική ιστορία, η οποία πολλές φορές σε μπερδεύει, σε διχάζει και σου δημιουργεί σοβαρή ανασφάλεια για την κρίση σου. Το έργο είναι μια μηχανή παραγωγής ερωτημάτων τα οποία συνοδεύουν τον θεατή μέρες μετά την παρακολούθηση της παράστασης. Ερωτήματα που ακόμα σήμερα, το 2022, παραμένουν πιο επίκαιρα από ποτέ. Πώς μπορεί ένας άνθρωπος τόσο απενoχοποιημένα να γκρεμίζει το μέλλον ενός άλλου; Πόσο επηρεάζει η συλλογικότητα την ατομική συνείδηση; Πώς μπορεί μια φιλική χειρονομία να μεταφραστεί σε παρενόχληση; Μήπως στην πραγματικότητα είναι; Μήπως η εξουσία την κάνει να είναι;
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι όταν ο David Mamet γράφει το έργο αυτό το 1992 γεννά πλήθος αντιδράσεων. Οι κριτικοί αντιμετώπισαν το έργο ως μια δεξιά πολεμική ενάντια στην πολιτική ορθότητα, ενώ για τους αριστερούς ο Μάμετ έγινε σύμβολο της τοξικής αρρενωπότητας. Σήμερα, όμως, μετά το ξέσπασμα του ελληνικού #metoo, ίσως είμαστε πλέον έτοιμοι για μία εκ νέου ανάγνωση.
Ινφο:
Παραστάσεις: Σάββατο 10 Ιουνίου 2023 στις 21:00- Κυριακή 11 Ιουνίου 2023 στις 20:00 -Διάρκεια: 80 '
Τιμές εισιτηρίων:15€ κανονικό-12€ ανέργων, συνταξιούχων, ΑμεΑ
Ταμεία Θεάτρου Απόλλων - 2610 273613
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ: https://www.ticketservices.gr/event/oleanna-patra/
Βιβλιοπωλείο Ροδόπουλος- Κορίνθου και Φιλοποίμενος, Πάτρα
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr