Το τολμηρό "Θεώρημα" του Παζολίνι σε αποκατεστημένη κόπια από 29/6 στις Ελληνικές αίθουσες

Πρέπει να πούμε ότι, μαζί με τη Μήδεια, αυτοί οι δύο τίτλοι είναι ίσως οι πιο προκλητικά πρωτότυπες ταινίες της αξιοθαύμαστα προκλητικής καριέρας του Παζολίνι. Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του '60, άρχισε να πειραματίζεται με τη φόρμα, χρησιμοποιώντας συχνά ένα είδος διπλής αφήγησης. Στο "Χοιροστάσιο", για παράδειγμα, παρεμβολές και «ρίμες», με θαυμάσιο σατιρικό αποτέλεσμα, δύο ιστορίες, η μία για έναν κανίβαλο σε ένα αόριστα καθορισμένο προβιομηχανικό παρελθόν, η άλλη για τον παράξενο, γουρουνοφετιχιστή γιο ενός πλούσιου σύγχρονου βιομήχανου.

Αλλά το Θεώρημα είναι διαφορετικό. Ενώ συγκεντρώνει επίσης διαφορετικά στυλ αφήγησης – από συνεντεύξεις σε ψεύτικα νέα και υποτονικό «ρεαλιστικό» δράμα που ασχολείται με οικογενειακές εντάσεις μέχρι κάτι πιο κραυγαλέα φανταστικό ή μυθικό – το κάνει, εντυπωσιακά, με πιο οργανικό και ολοκληρωμένο τρόπο.

Ως εκ τούτου, η ιστορία ενός ευκατάστατου νοικοκυριού του Μιλάνου – πάτερ-φαμίλιας, μητέρα, κόρη, γιος και υπηρέτρια – που μεταμορφώθηκε αγνώριστα από την άφιξη ενός μυστηριώδους και ελκυστικού επισκέπτη (Terence Stamp) μπορεί να διαβαστεί – πράγματι, ουσιαστικά απαιτεί να διαβαστεί – με διάφορους τρόπους, ο καθένας εξίσου ενδιαφέρον και ικανοποιητικός.

Η πολιτική, το σεξ, ο θρησκευτικός μύθος, η υπαρξιακή αλληγορία και η πονηρά άτακτη σάτιρα συγκρατούνται σε επισφαλή αλλά τέλεια ισορροπία από την ιδιαίτερα παράξενη αλλά σαγηνευτική ποιητική του Παζολίνι. Ο θαυματουργός κριτικός Tony Rayns έχει γράψει ότι κανείς δεν είχε δει ποτέ μια τέτοια ταινία όταν κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1968.

Πηγή: https://www.bfi.org.uk/features/bolt-blue-pasolini-theorem

Επιτρέψτε μου να προτείνω το Θεώρημα του 1968, ως μια υποδειγματική, όμορφη και παράξενη πόρτα στην καρδιά του Παζολίνι. Σχεδόν χωρίς λόγια, βασιζόμενος σε εξαιρετικό καδράρισμα και γλώσσα του σώματος, αφορά την άφιξη στο σπίτι ενός αστού βιομήχανου ενός νεαρού ξένου (Terence Stamp), ο οποίος χρησιμοποιεί σεξ (με υπηρέτρια, κόρη, μητέρα και γιο), στοργή και συμπάθεια για να απελευθερώσει τα αλλοτριωμένα και αυτοαπορροφημένα μέλη της οικογένειας. Όταν φεύγει, η σύντομη γεύση της σεξουαλικής ή συναισθηματικής αφύπνισης που έχουν απολαύσει τρελαίνει τους μισούς από αυτούς.

Δεν είναι ένα συμβατικό χρονικό της αστικής διαφθοράς όπως, ας πούμε, η Κινέζικη Ρουλέτα του Φασμπίντερ, το Θεώρημα θέτει πιο ανησυχητικά, κοσμικά ερωτήματα: κυρίως, ο σκλαβωμένος νους ποθεί την απελευθέρωση ή τη φοβάται και την περιφρονεί; Θα ήταν προτιμότερη η παραφροσύνη ή η αυτοκτονία από την πλήρη γνώση του εαυτού; Οι δύσκολες, αναστατωτικές ιδέες, το μοναδικό είδος Παζολίνι που διακινείται, είναι σπάνιες στον κινηματογράφο σήμερα και αξίζει να ξαναγνωριστεί κανείς.

Πηγή: https://www.theguardian.com/film/2013/apr/08/theorem-pier-paolo-pasolini

*Η μουσική της ταινίας είναι του αξέχαστου Ένιο Μορικόνε.

To περιοδικό Αθηνόραμα έγραψε για την ταινία στην κριτική του:

Ένας απόλυτα μοντέρνος, στερεός σε ύφος και πολλαπλά αλληγορικός Παζολίνι βάζει δυναμίτη στα θεμέλια της αστικής ηθικής με μια φροϊδική παραβολή, η οποία «διαβάζεται» τόσο μαρξιστικά όσο και χριστιανικά, ενώ ταυτόχρονα λειτουργεί ως ένα πικρό υπαρξιακό θρίλερ. Η σαγηνευτική παρουσία του Τέρενς Σταμπ και η ατμοσφαιρική, ανησυχητική μουσική του Ένιο Μορικόνε ενισχύουν το απειλητικό κλίμα του φιλμ, ένα από τα αδιαφιλονίκητα αριστουργήματα της παζολινικής φιλμογραφίας.

Η ταινία έχει παιχθεί παλιότερα στην Ελληνική κρατική τηλεόραση.

Επιμέλεια ανάρτησης: Τ. ΜΑΡΤΑΤΟΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΤΩΡΑ

Πάτρα: Το 1ο μυθιστόρημα του Στάθη Πολίτη με τίτλο "Σπείρα" παρουσιάζεται στην πλατεία στο Μαρκάτο

Η Κέιτ Μπλάνσετ με την Ζάχρα Αμίρ Εμπραχίμι θα παραστούν στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο

Ελίζαμπεθ Τέιλορ, Ροκ Χάντσον και Άντζελα Λάνσμπερι στο φιλμ μυστηρίου «Σπασμένος Καθρέφτης»