Blue Horizon:  Ποιος έπρεπε να είναι ο ρόλος του πλοιάρχου από τη στιγμή που ο Αντώνης Καρυώτης βρέθηκε στη θάλασσα

Σοκαρισμένο παρακολουθεί το πανελλήνιο την  υπόθεση δολοφονίας του 36χρονου Αντώνη Καρυώτη στο λιμάνι του Πειραιά το βράδυ της Τρίτης.

Για το θάνατό του αντιμετωπίζουν την κατηγορία της ανθρωποκτονίας από κοινού, τέσσερα μέλη του πληρώματος του πλοίου στο οποίο είχε ανέβει. Τα βίντεο που βλέπουν το φως της δημοσιότητας το ένα με το άλλο, μαρτυρούν  όσα αδιανόητα συνέβησαν μέχρι τον τραγικό θάνατο του.

Όπως αναφέρει ο Βασίλης Μάρκου, δικηγόρος, νομικός εκπρόσωπος Κέντρου Διαχείρισης Έμφυλων Ανισοτήτων "Εριφύλη" μιλώντας στο thebest.gr  από εδώ και πέρα το αποδεικτικό υλικό που θα προκύψει (καταθέσεις μαρτύρων, βιντεοληπτικό υλικό κ.τ.λ.) θα καθορίσει και την πορεία που θα πάρει η υπόθεση στο μέλλον.  Ο ίδιος εξηγεί και ποιος θα έπρεπε να είναι ο ρόλος του πλοιάρχου από τη στιγμή που ο άτυχος 36χρονος βρέθηκε στη θάλασσα.

Ποιες μπορεί να είναι τα ζητήματα που θα απασχολήσουν τη δικαιοσύνη στη συγκεκριμένη περίπτωση;

Σύμφωνα τουλάχιστον με τα ρεπορτάζ τέσσερα μέλη του πληρώματος του Blue Horizon κατηγορούνται για ανθρωποκτονία από κοινού. Το αποδεικτικό υλικό που θα προκύψει (καταθέσεις μαρτύρων, βιντεοληπτικό υλικό κ.τ.λ.) θα καθορίσει και την πορεία που θα πάρει η υπόθεση στο μέλλον. Στην ελληνική ποινική νομοθεσία, το έγκλημα της ανθρωποκτονίας παρουσιάζεται με μεγάλες διαβαθμίσεις, καθώς έχουν παρατηρηθεί πολλοί τρόποι και αίτια για την τέλεσή του. Σε γενικές γραμμές μπορούμε να πούμε ότι ένα ζήτημα που μπορεί να απασχολήσει είναι ποια ήταν ακριβώς η εμπλοκή των μελών του πληρώματος που προκάλεσε τον θάνατο του αδικοχαμένου Αντώνη.

Ένα δεύτερο είναι ο βαθμός του δόλου. Οι δράστες έπραξαν ακριβώς για να πραγματώσουν την θανάτωση του και το επιθυμούσαν; Προέβλεψαν το εγκληματικό αποτέλεσμα ως δυνατή (πιθανή) συνέπεια της πράξεώς τους και το "αποδέχτηκαν"; Αφορά δηλαδή τη διάκριση άμεσου και ενδεχόμενου δόλου που θα επιδράσει και στην τελική ποινή.

Στο σημείο αυτό ίσως έχει σημασία να λάβουμε υπόψη μας ότι κάποιος που δουλεύει σε πλοίο αντιλαμβάνεται πολύ καλά, ότι στο σημείο που έπεσε ο θανών βρίσκονται πολύ ισχυρές προπέλες που δημιουργούν τέτοιες δύνες που είναι αναπόφευκτο να μην προκαλέσουν την απώλεια ανθρώπινης ζωής, τραβώντας τον διαρκώς στον πυθμένα του θάλασσας. Επειδή όμως αυτές οι διακρίσεις ανάγονται κυρίως στον εσωτερικό κόσμο του δράστη, υπάρχει αποδεικτική δυσχέρεια για την κατάφαση της μιας ή της άλλης μορφής υπαιτιότητας. Γι’ αυτό θα πρέπει να ληφθούν υπόψη συγκεκριμένα κριτήρια διάκρισης, όπως το υψηλό αντικειμενικό ποσοστό επικινδυνότητας της πράξης, η λήψη μέτρων από το δράστη για την αυτοπροστασία του, η μετέπειτα συμπεριφορά του κ.τ.λ.

Ποια είναι τα καθήκοντα του πλοιάρχου και οι τυχόν ευθύνες σε τέτοιες περιπτώσεις όπου άνθρωπος βρίσκεται στη θάλασσα;

Ο πλοίαρχος, αν γνώριζε το δυστύχημα και παρόλα αυτά αδιαφόρησε ως κυβερνήτης του πλοίου για το θύμα υπέχει και ο ίδιος ποινική ευθύνη, που επίσης μπορεί να αφορά την κάθειρξη με μεγάλες ποινές, εφόσον επήλθε θάνατος του θύματος. Εξάλλου, σύμφωνα με τον Κώδικα Ναυτικού Δικαίου ο πλοίαρχος οφείλει να παρέχει πάσαν δυνατή βοήθεια εις πλοία ή αεροσκάφη ή πρόσωπα κινδυνεύοντα εν θαλάσση, εφ' όσον δεν δημιουργείται σοβαρός κίνδυνος για το πλοίο ή τους επιβαίνοντας και να καταγράψει τις συνθήκες τέλεσης τυχόν ατυχήματος ή δυστυχήματος στο πλοίο του. Αντίθετα, στη συγκεκριμένη περίπτωση, φέρεται να υπήρξε μια προσπάθεια συγκάλυψης του τραγικού συμβάντος προς τους επιβαίνοντες του πλοίου.

Τι μπορεί να ώθησε στη συγκεκριμένη αποτρόπαια πράξη;

Υπάρχουν διάφορες προοπτικές από τις οποίες μπορεί κανείς να απαντήσει στο ερώτημα γιατί σκοτώνουν οι άνθρωποι. Το πρώτο βήμα για την απάντηση στο ερώτημα γιατί κάποιος σκότωσε  είναι να καθοριστεί επακριβώς αν υπάρχει και ποιο είναι το κίνητρο. Ο αδικοχαμένος Αντώνης φέρεται να ήταν τακτικός επιβάτης του πλοίου και ίσως είχε και στο παρελθόν επαφή με τους υπαλλήλους του. Είναι ένα έγκλημα που οι επιστήμες της εγκληματολογίας, της ψυχολογίας και της κοινωνιολογίας σίγουρα θα μπορούσαν να δώσουν απαντήσεις.

Η ιδεώδης απάντηση σε ένα τέτοιο ερώτημα θα ήταν να είχαμε μια γενική εξήγηση που να ίσχυε για την εγκληματικότητα σε όλες τις χώρες και σε όλες τις εποχές, σαν να υπήρχε ένα είδος παγκόσμιας κοινωνικής φύσης του εγκληματία. Αυτό δεν ισχύει όμως. Οι παράγοντες που συμβάλλουν στη δημιουργία και εξάπλωση του εγκλήματος είναι πολλοί, όπως εξάλλου και τα προβλήματα που δημιουργούνται στη ζωή των πολιτών λόγω της εγκληματικότητας. Κατανοώ την οργή της κοινωνίας όταν συμβαίνουν τέτοια περιστατικά, όμως θα πρέπει οι εκάστοτε απαντήσεις μας για τις αιτίες τους να στηρίζονται επιστημονικά και να τεκμηριώνονται έγκυρα.