Φεγγάρι του θερισμού: Πότε θα δούμε την τελευταία υπερπανσέληνο του 2023

Το «φεγγάρι του θερισμού», η τελευταία υπερπανσέληνος του 2023, θα κορυφωθεί αύριο Παρασκευή, 29 Σεπτεμβρίου.

Είναι η τέταρτη και τελευταία υπερπανσέληνος του 2023 και σημειώνεται πιο κοντά στη φθινοπωρινή ισημερία του βόρειου ημισφαιρίου. 

Πώς πήρε την ονομασία του

Πριν από 100 χρόνια οι αγρότες αξιοποιούσαν το φως του φεγγαριού για να μαζέψουν τη συγκομιδή τους.  

 Η υπερ-σελήνη συμβαίνει στο περίγειο ή κοντά σε αυτό, με αποτέλεσμα το φεγγάρι να φαίνεται ελαφρώς μεγαλύτερο και φωτεινότερο. Ωστόσο, αυτή η διαφορά φωτεινότητας και μεγέθους είναι δύσκολο να εντοπιστεί με γυμνό μάτι.

 Πολλοί επίσης πιστεύουν ότι το «φεγγάρι του θερισμού» παραμένει στον νυχτερινό ουρανό περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη πανσέληνο, ωστόσο δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Αυτό ισχύει για την πανσέληνο που συμβαίνει πιο κοντά στο Χειμερινό Ηλιοστάσιο (το οποίο φέτος θα έρθει στις 26 Δεκεμβρίου).

Τι ώρα ανατέλλει 

Αυτό που διαφοροποιεί την πανσέληνο αυτού του μήνα από τις άλλες, είναι ότι οι αγρότες στην κορύφωση της τρέχουσας περιόδου συγκομιδής μπορούν να εργάζονται μέχρι αργά τη νύχτα με το φως του φεγγαριού. Το φεγγάρι του θερισμού ανατέλλει περίπου την ώρα που δύει ο ήλιος, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι αυτή την εποχή του έτους, αντί να ανατέλλει 50 περίπου λεπτά αργότερα κάθε βράδυ (όπως συνήθως), το φεγγάρι φαίνεται να ανατέλλει σχεδόν την ίδια ώρα κάθε βράδυ. Αυτό συμβαίνει γιατί στο βόρειο ημισφαίριο, όταν ανατέλλει η σελήνη, η εκλειπτική σχηματίζει τη μικρότερη γωνία σε σχέση με τον ορίζοντα.

 Αντίθετα, στο νότιο ημισφαίριο, η εκλειπτική αυτή την εποχή του έτους φαίνεται να βρίσκεται σχεδόν κάθετα (σχεδόν ορθή γωνία) ως προς τον ανατολικό ορίζοντα. Ως εκ τούτου, η διαφορά της ώρας της ανατολής του φεγγαριού υπερβαίνει κατά μέσο όρο τα 50 λεπτά ανά νύχτα. Στη Μελβούρνη της Αυστραλίας (37,8 μοίρες Ν), για παράδειγμα, η διαφορά από νύχτα σε νύχτα ανέρχεται σε 75 λεπτά. Στον Αρκτικό Κύκλο – 66,7 μοίρες βόρεια, το φεγγάρι φαίνεται όντως να ανατέλλει περίπου την ίδια ώρα κάθε βράδυ κατά τη διάρκεια του φεγγαριού του θερισμού.