ΕΕ: Στα “σκουπίδια” εκατομμύρια δόσεις εμβολίων για τον κορωνοϊό, ύψους 4 δισ. ευρώ

Στα τέλη του 2020, και με την πανδημία του κορωνοϊού να “σαρώνει” ήδη περίπου ένα χρόνο την παγκόσμια κοινότητα, δόθηκαν στην αγορά και τα πρώτα εμβόλια, αποτελώντας μια αχτίδα φωτός.

Ξοδεύτηκαν δισεκατομμύρια -αν όχι παραπάνω- τόσο για την παραγωγή των εμβολίων, όσο και την αγορά τους. Αποκαλυπτική, ωστόσο, είναι η ανάλυση του Politico, στην οποία παραθέτει στοιχεία για τις δαπάνες χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αγορά εμβολίων, καθώς και πού κατέληξαν αυτά.

Σύμφωνα με το εν λόγω δημοσίευμα, τουλάχιστον 215 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων για τον κορωνοϊό, που αγοράστηκαν από τις ευρωπαϊκές χώρες στο αποκορύφωμα της πανδημίας, έχουν έκτοτε απορριφθεί, με το εκτιμώμενο κόστος για τους φορολογούμενους να υπολογίζεται σε 4 δισ. ευρώ.

Εκατομμύρια εμβόλια στα σκουπίδια
Από τότε που εγκρίθηκαν τα πρώτα εμβόλια κατά του κορονοϊού στα τέλη του 2020, οι χώρες της ΕΕ παρέλαβαν συνολικά 1,5 δισ. δόσεις (περισσότερες από τρεις για κάθε άτομο στην Ευρώπη). Πολλές από αυτές βρίσκονται τώρα σε χωματερές σε ολόκληρη την ήπειρο.

Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία που επικαλείται το Politico, οι χώρες της ΕΕ έχουν απορρίψει κατά μέσο όρο 0,7 εμβόλια ανά άτομο. Στην κορυφή της σχετικής κλίμακας βρίσκεται η Εσθονία, η οποία πέταξε περισσότερες από μία δόσεις ανά κάτοικο, ενώ στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Γερμανία, η οποία απέρριψε τον μεγαλύτερο όγκο εμβολίων.

Ενδεικτικά, οι χώρες που φέρονται να έχουν πετάξει τις περισσότερες δόσεις εμβολίων είναι η Γερμανία (83 εκατομμύρια), η Ιταλία (49.105.220), η Ολλανδία (16.284.000) και η Ισπανία (13.870.197).

Οι εν λόγω υπολογισμοί βασίζονται σε αριθμούς από 19 ευρωπαϊκές χώρες, εκ των οποίων οι 15 παρείχαν τα σχετικά στοιχεία, και ακόμα τέσσερις για τις οποίες οι απορριφθείσες ποσότητες αντλήθηκαν από τα εγχώρια ΜΜΕ.

Ενδέχεται, πάντως, τα στοιχεία να παρουσιάζουν απόκλιση, καθώς οι πραγματικοί αριθμοί των απορριφθέντων εμβολίων πιθανότατα να είναι πολύ υψηλότεροι.

Η “σιωπή” και οι οικονομικές επιπτώσεις
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, τέσσερις από τις 19 ευρωπαϊκές χώρες που τους ζητήθηκαν τα στοιχεία από το Politico, επέλεξαν να μην τα μοιραστούν ή απλώς δεν απάντησαν.

Πολλά από τα εν λόγω εμβόλια αγοράστηκαν στο αποκορύφωμα της πανδημίας το 2021, όταν ΕΕ, ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο προσπαθούσαν να εξασφαλίσουν περιορισμένο αριθμό δόσεων. Ήταν κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου που η ΕΕ σύναψε τη μεγαλύτερη σύμβαση για την αγορά 1,1 δισ. δόσεων από την Pfizer και τη BioNTech.

Ήταν μια πρωτόγνωρη κατάσταση για την παγκόσμια κοινότητα, τα εμβόλια φάνταζαν ως η μοναδική λύση του σοβαρού αυτού υγειονομικού προβλήματος και η παραπάνω συμφωνία της ΕΕ επαινέθηκε από πολλούς. Ωστόσο, τόσο το μέγεθος, όσο και το χρονικό πλαίσιο της συμφωνίας, αποδείχθηκαν προβληματικά.

Οι χώρες δεσμεύτηκαν να αγοράζουν δόσεις ακόμη και όταν η πανδημία υποχώρησε, ενώ οι προσπάθειες για δωρεά των εμβολίων -που (ουσιαστικά) περίσσεψαν- σε τρίτες χώρες ματαιώθηκαν, λόγω της μείωσης της ζήτησης.