Καρκίνος – Έρευνα: O οικονομικός μαραθώνιος των ασθενών

Η  Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου  πήρε και φέτος την προσοχή που της αναλογεί, όπως κάθε χρόνο.

Οι διεθνείς Οργανισμοί και όλες οι κατά τόπους υγειονομικές αρχές παρουσίασαν στοιχεία για την αύξηση της επίπτωσης του καρκίνου και εστίασαν στις στρατηγικές πρόληψης που πρέπει να μπουν σε προτεραιότητα.

Στην Ελλάδα εφαρμόζεται ήδη ένα πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου, για τον καρκίνο του μαστού ενώ είναι έτοιμη να υλοποιήσει το πρώτο εξάμηνο του 2024 ακόμη δύο:

Για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και για τον καρκίνο του παχέος εντέρου.

Η καθημερινότητα, όμως, των ογκολογικών ασθενών στην Ελλάδα είναι σκληρή.

Γιατί εκτός από τις προκλήσεις στη διαχείριση της νόσου τους, βρίσκονται αντιμέτωποι με καταχρηστικές χρεώσεις όταν χρειάζονται ακτινοθεραπεία ή άλλες θεραπείες από τον ιδιωτικό τομέα. Το «χαράτσι» που πληρώνουν οι ασθενείς με καρκίνο στα ιδιωτικά νοσηλευτήρια είναι ένα φαινόμενο γνωστό εδώ και χρόνια. Παρόλο που βάσει νομοθεσίας οι ασφαλισμένοι του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) εξυπηρετούνται για συγκεκριμένες υπηρεσίες χωρίς χρέωση και στον ιδιωτικό τομέα, τελικά καλούνται να καταβάλλουν υπέρογκα, σε πολλές περιπτώσεις, ποσά, που «βαφτίζονται» με διάφορους τρόπους. Και ενώ το Υπουργείο Υγείας και ο ΕΟΠΥΥ γνωρίζουν καλά την κατάσταση, οι ασθενείς παραμένουν απροστάτευτοι και σε δύσκολη θέση.

Είναι χαρακτηριστικό, όπως επιβεβαιώνουν οι Ενώσεις των ογκολογικών ασθενών, ότι οι ασθενείς δεν προβαίνουν σε επώνυμες καταγγελίες, καθώς βρίσκονται στην εξαιρετικά λεπτή θέση να πρέπει να καταγγείλουν τη δομή στην οποία πρόκειται να ακολουθήσουν τη θεραπεία τους. Βάζουν, επομένως, μπροστά την υγεία τους και επιλέγουν να πραγματοποιήσουν τις θεραπείες τους ακόμη και εάν χρειάζεται να πληρώσουν. Ειδικά, όταν στο δημόσιο τομέα υπάρχει αναμονή, δε ρισκάρουν να χάσουν πολύτιμο χρόνο.

 «Εδώ και σχεδόν 12 χρόνια το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους ασθενείς που έδιναν και δίνουν την μάχη τους με τον καρκίνο ήταν και είναι να βρουν μια θέση για ακτινοθεραπεία. Παλαιότερα οι αναμονές στο ΕΣΥ μπορούσαν να περάσουν και τους πέντε μήνες και τα μηχανήματα δεν ήταν σύγχρονα. Ευτυχώς χάρη στις δωρεές, με κυρίαρχη αυτή του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», εδώ και πέντε χρόνια όλα τα Δημόσια Ακτινοθεραπευτικά διαθέτουν μηχανήματα που μπορούν να εφαρμόσουν τις πιο σύγχρονες τεχνικές.

Όμως δεν είναι αρκετά. Σκεφτείτε ότι στην Αττική στο δημόσιο Τομέα υπάρχουν 15 μηχανήματα και στον ιδιωτικό 20. Στην Αττική, που συγκεντρώνει το 50% περίπου των ασθενών όλης της Ελλάδας, οι αναμονές για τις ριζικές θεραπείες ξεπερνούν τους 2 μήνες. Ο ΕΟΠΥΥ ήδη από το 2012 γνωρίζοντας αυτές τις συνθήκες έδωσε την δυνατότητα στους ασθενείς να πηγαίνουν και στα ιδιωτικά με μηδενικό ή μικρό κόστος», σημειώνει ο Συντονιστής Διευθυντής του Ακτινοθεραπευτικού Ογκολογικού Τμήματος του νοσοκομείου  Αλεξάνδρα, πρώην Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, κ. Γιώργος Πισσάκας.

«Όμως αυτή η εξαιρετική δυνατότητα που δόθηκε άρχισε να καταστρατηγείται από τα ιδιωτικά τα οποία άρχισαν σιγά σιγά να ζητάνε παράνομα κάποια επιπλέον χρήματα. Όσο δε έβλεπαν ότι παρ’όλες τις καταγγελίες και των συλλόγων των ασθενών και των Επιστημονικών ογκολογικών Εταιρειών δεν υπήρχε η παραμικρή αντίδραση του κράτους, τόσο ανέβαινε και το ποσό», προσθέτει.

Χρεώσεις 3.000 – 5.000 ευρώ παράνομα

Όπως καταγγέλλει ο ίδιος, οι χρεώσεις κυμαίνονται από 1.000 έως 5.000 ευρώ ανάλογα με την τεχνική. «Σκεφτείτε ότι για τις στερεοτακτικές τεχνικές που ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει τα ιδιωτικά με 5.500 έως 7.000 ευρώ για κάθε ασθενή και η συμμετοχή του ασθενούς θα πρέπει να είναι μηδενική, απαιτούν 3.000 – 5.000 ευρώ… παράνομα! Ο ασθενής που ψάχνει να κάνει θεραπεία είναι όμηρος, οι σύλλογοι και οι επιστημονικές εταιρείες διαμαρτύρονται με κάθε τρόπο, βουλευτές κάνουν επερωτήσεις στην Βουλή, με σταθερή απάντηση από τους υπουργούς ό,τι θα ερευνήσουν σε βάθος το θέμα (εδώ και χρόνια ερευνούν!!). Σας διαβεβαιώ ότι όλοι ξέρουν την αλήθεια στο Υπουργείο και κανένας Υπουργός δεν τόλμησε να σκύψει πάνω από τους ασθενείς αυτούς γιατί είναι πολλά τα λεφτά για κάποιους», τονίζει ο κ. Πισσάκας.

Το βασικό πρόβλημα εντοπίζεται στην ακτινοθεραπεία και συγκεκριμένα στην στερεοτακτική ακτινοχειρουργική και στις κλασικές ακτινοθεραπείες. Σε ό,τι αφορά στις χημειοθεραπείες, οι ασθενείς επιλέγουν συχνά το δημόσιο τομέα και στα Κέντρα Ημερήσιας Νοσηλείας όπου δεν καταγράφονται μεγάλες αναμονές. Βέβαια, οι Ενώσεις των ογκολογικών ασθενών δέχονται παράπονα για επιπλέον χρεώσεις ακόμη και στις διαγνωστικές εξετάσεις.

Σύμφωνα με απόφαση του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) από το 2012, που εξακολουθεί να ισχύει και σήμερα, οι ασφαλισμένοι του Οργανισμού μπορούν να πραγματοποιούν ακτινοθεραπευτικές πράξεις στις ιδιωτικές κλινικές, ακριβώς όπως και στα δημόσια νοσοκομεία, δηλαδή με 0% συμμετοχή επί των ακτινοθεραπευτικών πράξεων – δεν περιλαμβάνεται μόνο η ιατρική αμοιβή.

 Όπως εξήγησαν εκπρόσωποι της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου, δεν υπάρχουν καταγεγγραμμένα στατιστικά, παρά μόνο παράπονα που γίνονται προφορικά και ανώνυμα. Μάλιστα, σύμφωνα με πηγές από την Ομοσπονδία, δεν είναι όλες οι ιδιωτικές κλινικές το ίδιο. Είναι αρκετές που στέκονται στο πλευρό του ασθενούς, ενώ οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι και ο ΕΟΠΥΥ δεν μπορεί να γνωρίζει τυχόν παρανομίες καθώς οι υπηρεσίες «βαφτίζονται» με κάποιον άλλο τρόπο, με σκοπό να δικαιολογηθούν τα χρήματα που ζητάνε οι κλινικές.

Μια εικόνα σε αδρές γραμμές δίνουν στοιχεία του Συνηγόρου του Καταναλωτή που έχει στη διάθεσή του το ygeiamou.gr. Ειδικότερα, οι αναφορές για θέματα υγείας προς τον Συνήγορο του Καταναλωτή το 2023 ανήλθαν σε 126, σε σχέση με 70 το 2022, αντιπροσωπεύοντας το 0,8% του συνόλου των αναφορών που δέχθηκε η Αρχή. Ο αριθμός δεν είναι οριστικός, καθώς τα στοιχεία δεν συνελέγησαν στο κλείσιμο της χρονιάς. Ακόμη και έτσι, όμως, η αύξηση σε σχέση με το 2022 διαμορφώνεται σε 80%. Ο περυσινός αριθμός είναι συγκρίσιμος με τον αριθμό των αναφορών των ετών 2019 και 2020, περίοδο πριν την έναρξη της πανδημίας του κορωνοϊού. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας οι πολίτες απέφευγαν την εισαγωγή για νοσηλεία/επίσκεψη για εξετάσεις στα νοσοκομεία, γι’ αυτό προκύπτει και η μείωση των αναφορών τα χρόνια της Covid-19.

Από τις παραπάνω αναφορές, περίπου το 30% αφορούσαν σε ζητήματα σχετικά με την τιμολόγηση (είτε αμφισβήτηση των τιμολογίων, είτε των τιμολογήσεων). Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνηγόρου του Καταναλωτή, 22% των αναφορών έχουν να κάνουν με τιμολόγηση/χρέωση/είσπραξη χρεών και 7,1% με τιμή/χρέωση. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Συνήγορος του Καταναλωτή δέχεται αναφορές μόνο για ιδιωτικά νοσοκομεία και δομές υγείας. Επίσης, οι παραπάνω αναφορές αφορούν γενικά στον κλάδο της υγείας. Ωστόσο, περιλαμβάνονται υπηρεσίες φροντίδας ογκολογικών ασθενών, δίνοντας ένα στίγμα της «Οδύσσειας» που περνούν.

Η απάντηση του Οργανισμού είναι πως εάν δεν υπάρχουν επώνυμες καταγγελίες δεν μπορεί να έχει γνώση περιστατικών. Επίσης, λειτουργεί ελεγκτικός μηχανισμός αλλά σε ό,τι αφορά τις συμβάσεις των ιδιωτικών με τον ΕΟΠΥΥ. Πάντως, ο Οργανισμός είναι κατηγορηματικός ότι οι ασθενείς δεν πρέπει να πληρώνουν τίποτα για όποια ογκολογική θεραπεία προβλέπεται μηδενική συμμετοχή.

ΠΗΓΗ