Το ΣΔΟΕ «τσίμπησε» κύκλωμα εικονικών επιχειρήσεων

«Γλυκάθηκαν» τα κυκλώματα στις απάτες ΦΠΑ μέσω εικονικών επιχειρήσεων που στήνονται με κύριο σκοπό την φοροδιαφυγή, παρά τα ηλεκτρονικά «ραντάρ» και τους προληπτικούς ελέγχους που στήνουν οι διωκτικές αρχές.

Μια νέα διάσταση του φαινομένου με λεία δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, φέρνουν στο φως οι έρευνες του ΣΔΟΕ οι οποίες αποκάλυψαν ότι, εκτός από εποχικές επιχειρήσεις (εστίασης, τουρισμού κλπ) ή βραχύβιες εταιρίες ηλεκτρονικού εμπορίου (κινητής τηλεφωνίας κλπ) που «ανοιγοκλείνουν» κατά βούληση μόλις υφαρπάξουν τον ΦΠΑ, υπάρχουν και άλλες που λειτουργούν νομότυπα για χρόνια, με μακροχρόνιο ορίζοντα και σε κλάδους που δεν θεωρούνται «υψηλού κινδύνου», ενώ εκμεταλλεύονται και τα «παράθυρα» που τους δίνει ο νόμος για να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους.

Τα στερεότυπα σπάει η πρώτη μεγάλη επιτυχία της χρονιάς για το ΣΔΟΕ, από την περιφερειακή Διεύθυνση Αττικής η οποία εξάρθρωσε κύκλωμα επιχειρήσεων (με έδρες σε Ασπρόπυργο, κέντρο Αθήνας, Θεσσαλονίκη και αλλού) το οποίο νομότυπα:

 – έκανε εισαγωγή ζάχαρης από Ιταλία στην Ελλάδα επί χρόνια! Ως ενδοκοινοτική συναλλαγή δεν περνούσε από τελωνειακό έλεγχο. Στη συνέχεια, μέσω των εμπλεκομένων εταιριών, κατέληγε στην εγχώρια αγορά, σε σούπερ μάρκετ, σπίτια ή επιχειρήσεις εστίασης όλης της χώρας, κυρίως ανυποψίαστων πελατών. Παρότι η ζάχαρη υπάγεται σε χαμηλό ΦΠΑ 13%, οι επιτήδειοι αποκόμιζαν 7.343.893 ευρώ από μη απόδοση του αναλογούντος ΦΠΑ και άλλα 18 εκατ. ευρώ περίπου από φόρους εισοδήματος. 

– έκανε ρυθμίσεις οφειλών για να μην εξοφλεί φόρους για τα ποσά που εμφάνιζε ως νόμιμα. Ουσιαστικά έβαζαν δόσεις που τελικά δεν τις πλήρωναν. Οι εμπλεκόμενες επιχειρήσεις ελέγχθηκαν σε βάθος πενταετίας και διαπιστώθηκε ότι έχουν μέχρι σήμερα ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο συνολικού ποσού 63.735.210 ευρώ.

Αλλάζουν «πρόσωπα»
Τα πάνω από 80 εκατ. ευρώ συνολικά που δεν εισέπραξε ποτέ το Δημόσιο, αφορούν συνολικά εμπλεκόμενες 17 εταιρείες. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, πραγματικοί «παίκτες» θεωρούνται μόνον οι επτά, τους οποίες και εντόπισε το ΣΔΟΕ. Οι άλλες εταιρίες 10 ήταν εικονικές, με υπευθύνους «αχυράνθρωπους» (υπερήλικες, ουσιοεξαρτώμενα άτομα ή σε πλήρη ένδεια) τα οποία είχαν παραχωρήσει -έναντι αμοιβής- τα στοιχεία και τις ταυτότητές τους, για να ανοίξουν εταιρίες και τραπεζικοί λογαριασμοί.

Όλα τα εκατομμύρια και τα τιμολόγια που περνούσαν από τις εικονικές επιχειρήσεις, εξυπηρετούσαν τις 7 «νόμιμες» που υποκρύπτονταν από πίσω τους. Με εικονικά τιμολόγια συναλλαγών, οι πραγματικοί υπαίτιοι «έσβηναν» και έβαζαν «στο χέρι» ΦΠΑ εκατομμυρίων.

Για να υπάρξει ένα μέτρο σύγκρισης, από τις Υπηρεσίες Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων (ΥΕΔΔΕ), πριν κλείσει το 2023 είχαν ολοκληρωθεί 129 τέτοιες έρευνες, το 2022 πραγματοποιήθηκαν 176 έρευνες (με παραβατικότητα 83,5%) και χιλιάδες εμπλεκόμενα πρόσωπα – «βιτρίνες». Ωστόσο τα διαφυγόντα έσοδα για το Δημόσιο κατά την τελευταία τετραετία, δεν ξεπερνούσαν συνολικά τα 110 εκατ. ευρώ.

Τονίζεται ότι από το ΣΔΟΕ έχει αφαιρεθεί εδώ και χρόνια η ελεγκτική αρμοδιότητα για φορολογικά αντικείμενα. Η έρευνά του όμως που έφερε στο φως την κακουργηματικού χαρακτήρα δράση του κυκλώματος με στοιχεία εγκληματικής οργάνωσης, παραδόθηκε στις φορολογικές αρχές για να γίνει καταλογισμός των σχετικών ποσών με βάση τα ευρήματα.

 «Δόκανο» ελέγχων
Εντυπωσιάζει επίσης όμως και η «μονιμότητα» της δράσης του κυκλώματος: φαίνεται να αποκλίνει πολύ από το σύνηθες, που θεωρείται πως είναι το στήσιμο εταιριών «φωτοβολίδων» που κλείνουν πριν καν ελεγχθούν. Για τον λόγο αυτό, στο προς διαβούλευση νέο φορολογικό νομοσχέδιο εισάγεται και ο νέος θεσμός του «προσωρινού προσδιορισμού» φόρου και παραβάσεων, δηλαδή «προληπτικά» πρόστιμα ειδικά για εποχικές επιχειρήσεις πριν κλείσει η φορολογική περίοδος για την οποία θα τους γίνει έλεγχος.

Σε αυτό οδήγησε η διαπίστωση πως λαμβάνουν διαστάσεις επιδημίας οι εικονικές επιχειρήσεις που «εξαφανίζουν» τον ΦΠΑ ή κάνουν ρύθμιση οφειλών και πληρώνουν μόνον την πρώτη δόση, αλλά αμέσως μετά δεν δίνουν σημεία ζωής και κλείνουν χωρίς να ελεγχθούν.

Ειδικά μετά την «έκρηξη» του ηλεκτρονικού εμπορίου λόγω παγκόσμιου lockdown, οι απάτες που στήνονται για την υπεξαίρεση ή μη απόδοση ΦΠΑ πολλαπλασιάστηκαν διεθνώς. Για αυτό τον λόγο, από την Πρωτοχρονιά του 2024 τέθηκε σε λειτουργία το πανευρωπαϊκό «δόκανο» στις διασυνοριακές συναλλαγές, με στόχο αυτές ακριβώς τις απάτες.

Τα τελευταία στοιχεία της Κομισιόν έδειξαν ότι η Ευρώπη «έχασε» περί τα 61 δισ. ευρώ από τις δυνητικές εισπράξεις ΦΠΑ. Και η επίδοση αυτή έγινε δεκτή με… ανακούφιση, καθώς το 2020 οι απώλειες είχαν αγγίξει τα 100 δισ. ευρώ.

Αντίστοιχα και στην Ελλάδα, οι απώλειες περιορίστηκαν σε κάτι παραπάνω από 3,2 δισ ευρώ ή το 17,8% επί των δυνητικών εισπράξεων (περισσότερο από έναν «ΕΝΦΙΑ») αν και πρόκειται για την 3η χειρότερη επίδοση σε όλη την Ευρώπη.

ΠΗΓΗ