Καλαμάκι Ζακύνθου: Χελώνα caretta caretta γέννησε τα αυγά της και επιστρέφει στη θάλασσα

Η χελώνα caretta ή καρέτα-καρέτα (Linnaeus, 1758) είναι είδος θαλάσσιας χελώνας με παγκόσμια κατανομή.

Ανήκει στην οικογένεια των Χελωνιίδων (Cheloniidae). Οι χελώνες αυτές έχουν, κατά μέσο όρο, τελικό μήκος χελύου 90 cm, αν και έχουν καταγραφεί άτομα με μήκος έως και 280 cm. Μια ενήλικη χελώνα ζυγίζει περίπου 135 kg, ενώ υπάρχουν καταγραφές που ξεπερνούν τα 450 kg. Το χρώμα του δέρματος κυμαίνεται από κίτρινο έως καστανό και το χέλυο είναι συνήθως κοκκινωπό-καφέ. Μέχρι να ενηλικιωθεί η χελώνα δεν είναι ορατές φυλετικές διαφορές.

Η θαλάσσια χελώνα απαντιέται στον Ατλαντικό, τον Ειρηνικό και τον Ινδικό Ωκεανό, καθώς επίσης και στη Μεσόγειο Θάλασσα. Η Ελλάδα (ιδίως οι ακτές της Ζακύνθου – Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου και της Κυπαρισσίας) είναι η πιο δημοφιλής περιοχή φωλιάσματος κατά μήκος της Μεσογείου, με περισσότερες από 3.000 φωλιές ετησίως. Η χελώνα Caretta περνάει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στη θάλασσα και σε εκβολές ποταμών, με τα θηλυκά να βγαίνουν για λίγο στην ξηρά για να γεννήσουν τα αυγά. Έχει χαμηλό ρυθμό αναπαραγωγής: τα θηλυκά γεννούν στα μεσα του μαιου και του ιουνιου κατά μέσο όρο τέσσερις ομάδες αυγών και στη συνέχεια μένουν ανενεργές και δεν ξανά-ωοτοκούν για δύο έως τρία έτη. Φθάνει στη σεξουαλική ωριμότητα σε ηλικία 17-33 ετών και έχει διάρκεια ζωής 47-67 χρόνια.

Είναι παμφάγο ζώο και τρέφεται κυρίως με ασπόνδυλα του βένθους. Τα μεγάλα και ισχυρά σαγόνια της χρησιμεύουν ως ένα αποτελεσματικό εργαλείο για να κομματιάσει το θήραμά του. Τα αυγά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε χερσαίους θηρευτές. Μόλις οι χελώνες ενηλικιωθούν, το μεγάλο μέγεθός τους προσφέρει προστασία από τους περισσότερους θηρευτές, με εξαίρεση ορισμένους καρχαρίες.

Οι θαλάσσιες χελώνες θεωρούνται είδος υπό εξαφάνιση και προστατεύονται από τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης. Ο παρατημένος και εν χρήσει αλιευτικός εξοπλισμός είναι υπεύθυνος για πολλούς θανάτους χελωνών. Ειδικές συσκευές έχουν τοποθετηθεί στα δίχτυα στο πλαίσιο προσπαθειών για τη μείωση της θνησιμότητας, παρέχοντας μια οδό διαφυγής για τις χελώνες. Η απώλεια των κατάλληλων παραλιών ωοτοκίας και η εισαγωγή νέων αρπακτικών έχουν επίσης επηρεάσει τον πληθυσμό των χελωνών. Οι προσπάθειες για την αποκατάσταση του αριθμού τους απαιτούν γενικότερη συνεργασία, δεδομένου ότι οι χελώνες περιφέρονται σε τεράστιες εκτάσεις του ωκεανού και οι παραλίες ωοτοκίας είναι διασκορπισμένες σε διάφορες χώρες. Σε αυτά τα πλαίσια, το 1983 συστάθηκε ο Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας «Αρχελών» ένα μη-κερδοσκοπικό σωματείο με αντικείμενο τη μελέτη, την προστασία και την περίθαλψη των χελωνών Caretta, καθώς και τη διαχείριση των οικοσυστημάτων στις σημαντικότερες ελληνικές παραλίες ωοτοκίας τους.

Σήμερα το πρωΐ κάνοντας το καθημερινό μας τρέξιμο μετά τις επτά συναντήσαμε αυτή την χελώνα να έχει τελειώσει την «δουλίτσα» της και την καταγράψαμε στο παρακάτω βίντεο