Η επόμενη μέρα της Γαλλίας μετά τη μεγάλη ανατροπή

Τα 4 σενάρια για τη νέα κυβέρνηση

Η ακροδεξιά προέλαση προς το Palait Bourbons, το μέγαρο της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης ανεκόπη.

Οι κάλπες έστειλαν στην τρίτη θέση τελικά, το απόλυτο φαβορί για την νίκη και στον χθεσινό δεύτερο γύρο των γαλλικών βουλευτικών εκλογών μετά τον θρίαμβο του 32,25% του πρώτου, το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν και του Ζορντάν Μπαρντελά.

Και έδωσαν μια μεγάλη-απρόσμενα- νίκη στο Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP), τη συμμαχία που εσπευσμένα σχημάτισαν τα κόμματα της κεντροαριστεράς την επομένη των Ευρωεκλογών, με στόχο να φράξουν το δρόμο της ακροδεξιάς προς μια πλειοψηφία διακυβέρνησης της χώρας.

Στις 5.00 το πρωί το NFP συγκέντρωνε από 171-187 έδρες. Αφήνοντας πίσω του τον κεντρώο συνασπισμό του Μακρόν, που με τη σειρά του συνετρίβη σε σχέση με τα αποτελέσματα των προηγούμενων βουλευτικών εκλογών, χάνοντας έως και 100 έδρες, όμως κατακτά από 152-163 έδρες στη νέα Εθνοσυνέλευση. Υποχωρώντας έτσι στη δεύτερη θέση, κόντρα ωστόσο στα προγνωστικά που το ήθελαν στην τρίτη και με διψήφιο αριθμό βουλευτών. Το RN κυμαινόταν από 134-152 έδρες, οι ανθεκτικοί Ρεπουμπλικάνοι (LR) από 63-68, ενώ 9-10 έδρες κατέληγαν σε άλλα μικρότερα κόμματα.

Πώς ήρθε η ανατροπή

Καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του νέου τοπίου έπαιξαν η εκ νέου αύξηση της συμμετοχής, η μαζική καταψήφιση από τους νέους των υποψηφίων του RN και η στρατηγική των αποσύρσεων των υποψηφίων του NFP και του κεντρώου EN στις περιπτώσεις περιφερειών όπου υπήρχαν 3 ή και 4 υποψήφιοι στον β΄ γύρο, υπέρ εκείνου εκ των δυο σχηματισμών που είχε περισσότερες πιθανότητες να εκλεγεί στη μετωπική κόντρα του στην κάλπη με τον υποψήφιο του ακροδεξιού RN.

Τώρα όμως, ζητούνται πρωθυπουργός και κυβέρνηση. Η επόμενη κυβερνητική μέρα στη Γαλλία αποτελεί σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες. Ο πρώτος κίνδυνος αποκρούστηκε. Ο δεύτερος όμως, είναι η χώρα να αποφύγει περαιτέρω πολιτικές περιπέτειες, καθώς ο σχηματισμός κυβέρνησης είναι πολυπαραγοντική υπόθεση και ο κίνδυνος η χώρα να δοκιμαστεί από μια παρατεταμένη πολιτική αστάθεια ακόμα και από ακυβερνησία είναι αρκετά ισχυρός, με ό,τι αυτό σημαίνει για την οικονομία και την ομαλή πορεία της Γαλλίας προς το μέλλον.

Ο Μακρόν

Ρυθμιστής των εξελίξεων είναι ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Το αποτέλεσμα για τον ίδιο είναι απογοητευτικό, μια βαριά ήττα που επιβεβαιώνει πως το κέντρο στη Γαλλία ολοένα συρρικνώνεται. Από την άλλη όμως, βλέποντας το ποτήρι μισογεμάτο, δεν είναι ισοπεδωτικό όπως αναμενόταν, άρα δεν αποδυναμώνεται πλήρως η διαπραγματευτική του ισχύς στα παζάρια με τις ηγεσίες των κομμάτων που ακολουθούν.

Προς το παρόν, το μόνο βέβαιο είναι ότι θα αποδεχθεί την παραίτηση του πρωθυπουργού Γκαμπριέλ Ατάλ, την οποία ο επικεφαλής στις εκλογές του κεντρώου συνασπισμού θα του την υποβάλει σε λίγες ώρες επισκεπτόμενος προς τούτο τα Ηλύσια Πεδία. Την ώρα που θα υπάρχει και μια πρώτη αρκετά σαφής εικόνα από το άνοιγμα των αγορών και το πώς αντιμετωπίζουν το ναυάγιο των κυβερνητικών ονείρων της ακροδεξιάς στη Γαλλία, αλλά και τους κινδύνους πολιτικής ρευστότητας και αστάθειας.

Ποιος όμως θα πάρει την πρωθυπουργική εντολή; Από το Προεδρικό Μέγαρο διέρρευσε χθες ότι ο Εμ. Μακρόν θα περιμένει πρώτα να αποκρυσταλλωθεί πλήρως η σύνθεση της νέας Εθνοσυνέλευσης ώστε να σταθμίσει τα δεδομένα και να προχωρήσει στις κινήσεις του. Θεωρητικά θα έπρεπε να καλέσει αμέσως κάποιον εκπρόσωπο του NFP ή να ζητήσει από τη συμμαχία να του υποδείξει πρόσωπο, καθώς στις εκλογές το NFP συμμετείχε χωρίς να έχει ορίσει υποψήφιο πρωθυπουργό για την περίπτωση νίκης. Υπό τον φόβο ότι οι διαφωνίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν ακόμα και σε ναυάγιο την συγκρότηση του μετώπου.

Υπόψη όμως, ότι ο Μακρόν πρέπει αργά το βράδυ απόψε να αναχωρήσει για την Ουάσιγκτον για να συμμετάσχει στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στα 75χρονα γενέθλια της συμμαχίας.

Κυβέρνηση μειοψηφίας του NFP

Ποια είναι τα κυβερνητικά σενάρια; Πρώτο, κυβέρνησης μειοψηφίας του NFP. Από πλευράς όλων των κομμάτων που μετέχουν στο NFP εκφράζεται η διάθεση να εξαντληθούν οι δυνατότητες ανάληψης της διακυβέρνησης της χώρας, αλλά οι απόψεις τους διαφέρουν παρασάγγας.

Ο επικεφαλής της Ανυπότακτης Γαλλίας Ζαν-Λυκ Μελανσόν, τάσσεται υπέρ μιας κυβέρνησης του NFP, χωρίς συνεργασία με τους μακρονιστές, άρα μειοψηφίας και με πρωθυπουργό που να προέρχεται από το ισχυρότερο σε βουλευτές κόμμα της αριστερής συμμαχίας, δηλαδή το δικό του. Μειονέκτημα τεράστιο μιας τέτοιας κυβέρνησης ότι θα είναι ευάλωτη και τελικά όμηρος δύσκολων ισορροπιών στην Εθνοσυνέλευση και θα κινδυνεύσει μα το καλημέρα να καταρρεύσει στα εξ ων συνετέθη.

Συνεργασία NFP-EN

Ένα δεύτερο σενάριο διακυβέρνησης αναπτύσσεται με βάση ότι στην επιδίωξη αυτή του Μελανσόν αντιδρούν οι εκ νέου ενισχυμένοι Σοσιαλιστές, αλλά και οι Οικολόγοι. Ζητούν να γίνει ψηφοφορία στις τάξεις του NFP και αναζητούν άλλο όνομα για τη θέση του πρωθυπουργού, πιθανότατα δε να συμφωνήσουν σε αυτό της δημοφιλούς επικεφαλής των Οικολόγων, Μαρίν Τοντελιέ, ενώ ακούγεται και το όνομα του Φρανσουά Ολάντ. Αλλά το περιθώριο υποχώρησης του Μελανσόν είναι σχεδόν μηδαμινό.

Η πρόταση αυτή προϋποθέτει συνεργασία με τους κεντρώους του Μακρόν, είτε του συνόλου του NFP ώστε να υπάρξει καθαρή πλειοψηφία. Όμως Ατάλ και άλλα επιφανή στελέχη του EN, όπως ο πρώην πρωθυπουργός Εντουάρντ Φιλίπ και ο νυν υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λεμέρ, αλλά και ο ίδιος ο Μακρόν απορρίπτουν κάθε ενδεχόμενο συνεργασίας με τον Μελανσόν και το κόμμα του λόγω των ακραίων θέσεων που έχει, αλλά και της μετωπικής σύγκρουσης που υπήρξε μεταξύ της κυβέρνησης και του κόμματός του στην προηγούμενη 5ετία.

Επομένως το δεύτερο σενάριο παραπέμπει τελικά σε κυβέρνηση καθαρής πλειοψηφίας υπό την δύσκολη προϋπόθεση συνεργασίας στην οποία θα προχωρήσουν οι μετριοπαθείς συνιστώσες του NFP, με τα πιο προοδευτικά τμήματα του EN, ουσιαστικά διαλύοντας τη συμμαχία με τον Μελανσόν.

Στο πλαίσιο αυτό, κάποιοι βλέπουν στο ρόλο του πρωθυπουργού ακόμα και τον πρώην Πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος εξελέγη χθες πανηγυρικά βουλευτής στην περιφέρεια του Κοζέ και δήλωσε σχετικά με το ενδεχόμενο πρωθυπουργίας του ότι «δεν είμαστε ακόμη εκεί. Δεν είναι θέμα προσώπου, αλλά του πολιτικού ρόλου που θέλει να παίξει ή όχι η Εθνοσυνέλευση».

Μακρόν - γκωλικοί και ειδικού σκοπού

Μάλιστα καλούν και τον Μακρόν να δεσμευτεί ότι δεν θα επιχειρήσει συνεργασία με τους γκωλικούς ρεπουμπλικάνους για μια κυβέρνηση μειοψηφίας, ένα τρίτο ακόμη σενάριο που είναι θεωρητικά στο τραπέζι.

Ενδεικτικά ο γραμματέας του PS (Σοσιαλιστές) Ολιβιέ Φορ δήλωσε πως «ζητώ από εκείνους που έχουν καταψηφιστεί τρεις φορές να δηλώσουν ξεκάθαρα ότι αναγνωρίζουν την ήττα τους και δεν θα επιχειρήσουν να συμμαχήσουν με την δεξιά για να εμποδίσουν το NFP», απευθυνόμενος στο μπλοκ του Μακρόν. Ο δε ευρωβουλευτής Ραφαέλ Γκλουκσμάν δήλωσε πως «πρέπει οπωσδήποτε να βρούμε λύση με ωριμότητα, σε μια Εθνοσυνέλευση διχασμένη, μακριά από τα άκρα».

Το τέταρτο σενάριο αφορά την ευχέρεια του Προέδρου Μακρόν -με το ανάλογο κόστος- για τον διορισμό ενός τεχνοκράτη πρωθυπουργού μιας κυβέρνησης μη πολιτικών προσώπων, που θα αναλάβει ως κυβέρνηση ειδικού σκοπού την μεταβατική ενός έτους (όπως επιβάλλει το Γαλλικό Σύνταγμα, απαγορεύοντας νέες πρόωρες εκλογές) διακυβέρνηση της χώρας, περιοριζόμενη στη διαχείριση των θεμάτων της καθημερινότητας χωρίς να προτείνει νομοσχέδια που θα προκαλέσουν τριβές και κίνδυνο καταψήφισης.

Απογοήτευση

Όπως είναι λογικό το αποτέλεσμα προκάλεσε απογοήτευση και πολύ εκνευρισμό στις τάξεις του Εθνικού Συναγερμού. Ο Μπαρντελά επιτέθηκε ξανά στη «συμμαχία της ατιμίας και στις επικίνδυνες εκλογικές διευθετήσεις» μεταξύ Μακρόν, Ατάλ και των ακραίων αριστερών ομάδων. Αλλά επέλεξε έναν αισιόδοξο τόνο ένεσης ηθικού, κλείνοντας την ομιλία του στους συγκεντρωμένους στο εκλογικό κέντρο του RN οπαδούς του: «Απόψε όλα ξεκινούν, ο Εθνικός Συναγερμός θα ενισχύσει το έργο του, στην Εθνοσυνέλευση πρώτα, πίσω από τη Μαρίν Λεπέν, στη χώρα μετά. [...] Τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει έναν λαό που έχει αρχίσει να ελπίζει ξανά».

Η δε Λεπέν απέφυγε να παραδεχθεί την βάσει των προγνωστικών ήττα της. «Είμαστε πρώτοι. Η παλίρροια ανεβαίνει. Δεν πήγε αρκετά ψηλά αυτή τη φορά, αλλά συνεχίζει να αυξάνεται», δήλωσε στο τηλεοπτικό κανάλι TF1. Ελπίζοντας ότι η συμμαχία του NFP θα κλυδωνιστεί αμέσως και ισχυρά εξαιτίας των εσωτερικών διαφωνιών της για τη νέα κυβέρνηση.

πηγη