Οι πρώτες αθλητικές αποστολές της Πάτρας μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες 1896

Στις αρχές του 20ού αιώνα ο Πατραϊκός Αθλητισμός, αν και στα σπάργανα -μόλις μια δεκαετία από την ίδρυση του Παναχαϊκού- είχε εξαπλωθεί και πάταγε σε στέρες βάσεις, χάρη στην προσπάθεα του Παναχαϊκού και της Γυμναστικής Εταιρείας.

Είναι χαρακτηριστικό πως μετείχαν σε διάφορους αγώνες εκτός Πάτρας, σε μια εποχή που ακόμα και το ταξίδι στην Αθήνα διαρκούσε ώρες ακόμα και μια μέρα!

Οι τοπικοί αθλητικοί σύλλογοι αναζητούσαν αγωνιστικές ευκαιρίες πανελλαδικής εμβέλειας, για να συμμετάσχουν οι αθλητές τους, τις οποίες βρήκαν στα «Β' Σωτήρια» και στα «Α' Σάμια».

Οι αποκαλούμενοι αγώνες «Σωτήρια» είχαν πρωτοδιεξαχθεί το 1899 από τον «Πανελλήνιο Γ.Σ.», για τον πανηγυρισμό της σωτηρίας του βασιλέα Γεωργίου Α' από την εναντίον του δολοφονική απόπειρα του προηγούμενου έτους (1898), στη θέση όπου μετά ανεγέρθηκε το εκκλησάκι του Αγίου Σώστη. Τα «Β' Σωτήρια» πραγματοποιήθηκαν από τις 5 ως τις 7 Μαΐου 1902 στην Αθήνα και στο Γυμναστήριο του «Πανελληνίου Γ.Σ.», στα οποία έλαβαν μέρος αρκετοί αθλητές της «Γυμναστικής Ε.Π.». Επειδή, όμως, δεν επρόκειτο για επίσημους αγώνες και, ως εκ τούτου, δεν εποπτεύονταν από τον Σ.Ε.Α.Γ.Σ., τα πανελλήνια ρεκόρ, που σημειώθηκαν, δεν αναγνωρίστηκαν. Ο τοπικός Τύπος περιορίστηκε στον χαρακτηρισμό «...διεκρίθησαν εις τα Β' Σωτήρια...» οι εξής πατρινοί αθλητές: Δημήτρης Τόφαλος, Στεφ. Χρηστόπουλος, Χαρ. Κοτσής, Νικ. Γεωργαντόπουλος και Στεφ. Τουρνάς.

Οι αγώνες Α' Σάμια», που οργανώθηκαν το 1903 από τον νεοσύστατο «Λαϊκό Γυμναστικό Σύλλογο Σάμου», προσέφεραν την ευκαιρία στους πατρινούς αθλητές για διάκριση και εκτός των ορίων του τότε ελληνικού κράτους, γιατί η Σάμος, όπως άλλωστε και το μεγαλύτερο μέρος του Αιγαίου πελάγους, τελούσε υπό τουρκική κατοχή. Παράλληλα, η συμμετοχή στα «Α' Σάμια» των Ελλαδιτών αθλητών τόνωσε το ηθικό των υπόδουλων Σαμίων και επαναβεβαίωσε τους ακατάλυτους αδελφικούς δεσμούς μεταξύ των Ελλήνων ολόκληρου του ελλαδικού χώρου.

Στους αγώνες της Σάμου διακρίθηκαν οι εξής τρεις πατρινοί αθλητές :

• Από τον «Παναχαϊκό Γ.Σ.» πρώτευσε στην άρση βαρών με το ένα χέρι, σηκώνοντας 58 οκάδες, ο Βασ. Παπαγεωργίου, ο οποίος επίσης κατέλαβε τη δεύτερη θέση στο αγώνισμα της σφαιροβολίας με επίδοση 11,80 μ.

• Από την «Γυμναστική Εταιρεία Πατρών» πρωταθλητής σε δύο αγωνίσματα, στο μονόζυγο και στο δρόμο των 800 μ., αναδείχθηκε ο Στεφ. Τουρνάς, ενώ ο Χαρ. Κοτσής κατέλαβε τη δεύτερη θέση στις ασκήσεις στο δίζυγο.

Οι επιδόσεις των πατρινών αθλητών ενθουσίασαν τους διοικούντες τα δύο σωματεία της πόλης, οι οποίοι υποδέχθηκαν τους αθλητές, κατά την άφιξη τους στην Πάτρα, με ιδιαίτερες τιμές. Μάλιστα, τον πρωταθλητή Βασ. Παπαγεωργίου προσφώνησε με θερμά λόγια ο Ολυμπιονίκης Νικ. Ανδριακόπουλος, σε εκδήλωση που είχε οργανώσει ο «Παναχαϊκός Γ.Σ.» στο γυμναστήριο του.

Οι αγώνες της Σάμου, ωστόσο, έδωσαν την ευκαιρία στους πατρινούς αθλητές να συνδεθούν με τους αθλητές του Πανιωνίου Γ.Σ.» της Σμύρνης, που συμμετείχαν στα «Σάμια». Καρπός αυτής της σύνδεσης ήταν η πρόσκληση των πατραϊκών σωματείων στη Σμύρνη, την οποία αποδέχθηκε ο «Παναχαϊκός Γ.Σ.». Μάλιστα, η μεταξύ των δύο συλλόγων αλληλογραφία, λόγω του λυρικού και πατριωτικού περιεχομένου της, δημοσιεύθηκε από τοπική εφημερίδα της εποχής, προκαλώντας συγκίνηση στους πατρινούς. Με ημερομηνία την 5η Σεπτεμβρίου 1903, το Δ.Σ. του «Πανιωνίου Γ.Σ.» έγραφε προς το Δ.Σ. του «Παναχαϊκού Γ.Σ.»:

«...Από της ακτής της Ιωνικής Μητροπόλεως η νεολαία του Πανιωνίου Συλλόγου αποστέλλει αδελφικόν ασπασμόν και χαίρουσα εναγκαλίζεται την αδελφήν αυτή Ελληνίδα νεότητα, την απαρτίζουσαν τον κάλλιστον «Παναχαϊκόν Γυμναστικόν Σύλλογον Πατρών», μεθ' ης εν των σταδίω της Σάμου αδελφικώς συνεδέθη, ευγενώς συνηγωνίσθη και από κοινού εδρέψατο αμάραντους στεφάνους κοτίνου.

Η ευτυχής γνωριμία των αθλητών των δύο συναδέλφων σωματείων εν Σάμω και η αγάπη και η εκτίμησις, μεθ' ων προς αλλήλους συνεδέθησαν , επιβάλλουσιν εις τον ημέτερον Σύλλογον το καθήκον, όπως και επισήμως τείνη προς τον Παναχαϊκόν Γυμναστικόν Σύλλογον αδελφικήν χείρα και συγχαρή Υμάς, Κύριε Πρόεδρε, μετά του λοιπού διοικητικού συμβουλίου, ου μόνον δια τας λαμπράς νίκας των ευσταλών αθλητών του Υμετέρου Συλλόγου, αλλά και δια την ευγένειαν των χαρακτήρων, τα αγνά αισθήματα και την όλην αξιοθαύμαστον συμπεριφοράν και μετριοπαθή στάσιν, ην κατέδειξαν προς τους εν Σάμω και προς τους λοιπούς συναδέλφους αυτών, αποσπάσαντες, ούτω τον δίκαιον έπαινον πάντων προς τιμήν του Συλλόγου, ον τόσον επαξίως αντεπροσώπευσαν και όστις δέον να υπερηφανεύηται δια τους αθλητάς αυτού...

…Εμπλεοι ενθουσιασμού δια το ευτυχές τούτο γεγονός μετ' ελπίδων αναμένομεν την στιγμήν καθ'ην θέλομεν συναντηθή και αύθις αντιμέτωπος εν τη ευγενεί αμίλλη, είτε εν τω Υμετέρω Σταδίω, είτε εν τω του «Πανιωνίου». Είθε να πραγματοποιηθή η ελπίς ημών αύτη, ήτις είναι και διακαής πόθος της ολομελείας του Συλλόγου, του να δεξιωθή κατά τους προσεχείς Πανιωνίους αγώνας τους λαμπρούς Υμών αθλητάς και να στεφάνωση αυτούς με δάφνας εκ των οχθών του Μέλητος...».

Δεκαπέντε ημέρες αργότερα, στις 20 Σεπτεμβρίου, οι διοικούντες τον «Παναχαϊκόν Γ.Σ.» απαντούσαν : «...Μετά πόσων παλμών καρδίας ο Σύλλογος ημών ήκουσεν αναγιγνωσκόμενον το υμέτερον έξοχον και πατριωτικότατον έγγραφον της 5ης φθίνοντος μηνός, μόνον ελληνικός νους δύναται να νοήση. Το ηλεκτρικόν υπέρ Πατρίδος ρεύμα το διατρέχον ανέκαθεν πάσαν ελληνικήν καρδίαν οθενδήποτε προερχόμενον συγκινεί πάντοτε σύμπαν το Ελληνικόν και κρατεί αυτό εν εγρηγόρσει, ιδίως οσάκις ορατοί ή αόρατοι εχθροί απειλούσιν αυτό...

...Επί τω σκοπώ τούτω επέμψαμεν και ημείς τους ημετέρους αγωνιστάς εις το έντιμον στάδιον της εθνικής μεγαλομάρτυρος Σάμου, ου μόνον ίνα κομίσωσιν ημίν την ένδοξον αυτής δάφνην, αλλά κυρίως ίνα συσφίγξωμεν τους αδελφικούς δεσμούς μετά των εισέτι υποδούλων αδελφών. Η εκ μέρους Υμών αδελφική περιποίησις των αγωνιστών ημών εν Σάμω είναι μία έτι απόδειξις του συνέχοντος τον Ελληνισμόν αρρήκτου εθνικού δεσμού. Ημείς δε μη δυνάμενοι άλλως να ανταποδώσωμεν Υμίν επί του παρόντος τα ίσα, σφίγγομεν μετά χαράς και υπερηφάνειας την τεινομένην ημίν χείρα του Πανιωνίου Συλλόγου, υποσχόμενοι ίνα τηρήσωμεν τον μεταξύ των δύο Συλλόγων δεσμόν άρρηκτον. Αναμένοντες δε την πολυπόθητον ευκαιρίαν, ίνα συντόμως συναντηθώμεν εν των ευγενεί σταδίω των αγώνων, είτε του Πανιωνίου Συλλόγου, είτε του ημετέρου, όπως και προσωπικώς εκδηλώσωμεν Υμίν τα πλημμυρούντα τας καρδίας ημών αισθήματα ευγνωμοσύνης, Σας παρακαλούμεν ίνα από του νυν κατατάξητε εν τη χορεία των λατρευόντων Υμάς εν τοις πρώτοις τον Παναχαϊκόν Γυμναστικόν Σύλλογον, του οποίου τα μέλη πέμπτουσιν Υμίν τον συναδελφικόν ασπασμόν...».

Τελικά, ο «Παναχαϊκός Γ.Σ.», με τους αθλητές του Ανδρέα Πολλάκη και Βασίλειο Παπαγεωργίου, συμμετείχε στους «Η' Πανιωνίους Αγώνες», που διεξήχθησαν στη Σμύρνη τον Μάιο του 1904 και οι οποίοι ήταν, κατά κάποιον τρόπο, αγώνες του απανταχού ελληνισμού, γιατί έλαβαν μέρος Έλληνες αθλητές από την Κωνσταντινούπολη, τα νησιά του Αιγαίου, την Κύπρο, την Αίγυπτο, καθώς και από την ελληνική επικράτεια. Οι δύο πατρινοί αθλητές πέτυχαν στους «Η' Πανιωνίους» δύο πρώτες νίκες και τρεις δεύτερες. Συγκεκριμένα, ο Ανδρέας Πολλάκης κατέλαβε την πρώτη θέση στο δίζυγο και τη δεύτερη στο μονόζυγο, ενώ ο Βασίλης Παπαγεωργίου πρώτευσε στη δισκοβολία (33,85 μ.) και αναδείχθηκε δεύτερος στα αγωνίσματα της σφαιροβολίας και της άρσης βαρών με το ένα χέρι.

Οπως είχε συμβεί με την επιστροφή των αθλητών από τη Σάμο, τον προηγούμενο χρόνο, το ίδιο συνέβη και με την άφιξη των αθλητών από τη Σμύρνη στην Πάτρα. Στις 23 Μαΐου, ημέρα της επιστροφής τους, πλήθος κόσμου είχε συγκεντρωθεί στον σιδηροδρομικό σταθμό του Αγίου Διονυσίου (όπου σήμερα το ξενοδοχείο «ΑΣΤΗΡ»), με επικεφαλής τη μουσική Μπάντα του «Παναχαϊκού Γ.Σ.», περιμένοντας την άφιξη των πατρινών αθλητών. Στη συνέχεια, μετά την αποβίβαση των αθλητών και των συνοδών τους από την αμαξοστοιχία, το τεράστιο πλήθος συνόδευσε τους αθλητές ως το Γυμναστήριο του Συλλόγου, διερχόμενο από τους κεντρικούς δρόμους της πόλης με προπορευόμενη τη Σημαία του Σωματείου και ενώ η Μπάντα παιάνιζε θούρια και σκοπούς της εποχής.

* Με στοιχεία από το βιβλίο του Κώστα Κοκοβίκα «Αχαΐα περί αθλητικού παρελθόντος»