Όσα πρέπει να ξέρετε για την ευλογιά των πιθήκων- Πώς μεταδίδεται

Σε έξαρση βρίσκεται το mpox, παλαιότερα γνωστό ως ευλογιά των πιθήκων.

Πριν από περίπου δύο εβδομάδες ανιχνεύτηκε η πρώτη έξαρση στο Ηνωμένο Βασίλειο προκαλώντας μεγάλη ανησυχία στους ειδικούς της δημόσιας υγείας. Μετά από την ανίχνευση της αύξηση των κρουσμάτων, η διασπορά αυξάνεται με την μεταδοτικότητα να παραμένει άγνωστη.

Δεδομένης της ταχείας έξαρσης, ο ΠΟΥ κήρυξε το υψηλότερο επίπεδο συναγερμού. Υπενθυμίζεται ότι και τον Ιούλιο του 2022 ο ΠΟΥ είχε κηρύξει παγκόσμιο συναγερμό αλλά περίπου έναν χρόνο αργότερα, τον Μάιο του 2023, τον ήρε.

Σημειώνεται ότι οι επιστήμονες πέραν της έξαρσης ανησυχούν για την εξάπλωση ενός νέου στελέχους που εντοπίστηκε στο Κογκό τον Σεπτέμβριο του 2023 και ονομάστηκε Clade Ib. Το στέλεχος αυτό είναι πιο θανατηφόρο και μεταδίδεται ευκολότερα.

Τι είναι η ευλογιά των πιθήκων
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πύλη Πληροφοριών Εμβολιασμού, η ευλογιά των πιθήκων είναι μια σπάνια ιογενής νόσος που προκαλεί συμπτώματα οξείας ιογενούς λοίμωξης (όπως: πυρετό, πονοκέφαλο, μυϊκούς πόνους) και στο δέρμα εμφανίζεται εξάνθημα με βλατίδες ή φυσαλίδες.

Το 2022, για πρώτη φορά, αναφέρθηκε μεγάλος αριθμός κρουσμάτων στην Ε.Ε. αλλά και παγκοσμίως σε χώρες στις οποίες η νόσος δεν ήταν κοινή. Πάνω από 20.000 κρούσματα αναφέρθηκαν στην Ε.Ε. / στον ΕΟΧ κατά τη διάρκεια της επιδημικής έξαρσης το 2022. Τα κρούσματα αυτά δεν σχετίζονταν με ταξίδια σε μέρη όπου ήταν ιστορικά γνωστό ότι κυκλοφορούσε ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων.

Τα συμπτώματα της ευλογιάς
Όπως επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Πύλη Πληροφοριών Εμβολιασμού, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν βλάβες που μπορεί να είναι δύσκολο να διαφοροδιαγνωστούν από λοιμώξεις που προκαλούν άλλοι ευλογοϊοί και, σε κάποιο βαθμό, από την ευλογιά των πουλερικών.

Τα άτομα που έχουν προσβληθεί από την ευλογιά των πιθήκων εμφανίζουν συχνά έναν συνδυασμό των ακόλουθων συμπτωμάτων:

πυρετό
κεφαλαλγία
ρίγος
εξάντληση
οίδημα των λεμφαδένων
οσφυαλγία και μυϊκούς πόνους
βλάβες των βλεννογόνων και δερματικό εξάνθημα.
Το εξάνθημα μπορεί να εμφανιστεί πριν ή μετά των άλλων συμπτωμάτων. Συνήθως εντοπίζεται στο πρόσωπο, στα χέρια, στα πόδια, γύρω από τα γεννητικά όργανα ή τον πρωκτό. Οι δερματικές βλάβες συχνά εμφανίζονται αρχικά ως κηλίδες που εξελίσσονται σε φυσαλίδες με υγρό. Στη συνέχεια, σε εφελκίδες με εσχάρα, πριν από την πλήρη επούλωση του δέρματος.

Σημειώνεται ότι τα περισσότερα άτομα που προσβάλλονται από την ευλογιά των πιθήκων αναρρώνουν χωρίς να εμφανίζουν επιπλοκές. Τα νεοδιαγνωσθέντα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων θα πρέπει να υποβάλονται σε ιατρική εκτίμηση για τη σοβαρότητα της νόσου και τους παράγοντες κινδύνου.

Πώς θεραπεύεται η ασθένεια
Σύμφωνα με πληροφορίες, η θεραπεία εστιάζει κυρίως στην βελτίωση των συμπτωμάτων. Όσον αφορά στην αντιϊική θεραπεία, δύο φάρμακα που έχουν εγκριθεί για την θεραπεία της ευλογιάς θεωρούνται αποτελεσματικά και έναντι της ευλογιάς των πιθήκων: το tecovirimat, σε συνδυασμό με το brincidofovir, σε ασθενείς με σοβαρή νόσο.

Η θνητότητα στις χώρες της Αφρικής κυμαίνεται μεταξύ 1-10% για τα στελέχη της Κεντρικής Αφρικής, ενώ για τα στελέχη της Δυτικής Αφρικής που αποτελούν αυτά που έχουν ταυτοποιηθεί στην πρόσφατη έξαρση στην Ευρώπη, η θνητότητα στην Αφρική είναι περίπου 3%. Στις επιδημικές εξάρσεις στο Δυτικό Ημισφαίριο δεν καταγράφηκε κανένας θάνατος.