Οι κατακλυσμιαίες αλλαγές στο διαδίκτυο, ο δημοσιογράφος- ακροβάτης και το «γιατί» που πρέπει να γίνει στόχος

Ίσως να μην υπάρχει επαγγελματικό περιβάλλον που να επηρεάστηκε τόσο στον πυρήνα του από τις νέες τεχνολογίες όσο η δημοσιογραφία. Και σίγουρα, δεν υπήρξε άλλη εποχή κατά την οποία να συνδέθηκαν τόσο στενά η κοινωνία με τις τεχνολογίες της πληροφορίας σε ό,τι αφορά την ενημέρωση.

Η εποχή που ζούμε δεν είναι απλώς ένα «δοχείο» κατακλυσμιαίων αλλαγών. Είναι επί της ουσίας ένας άλλος κόσμος. Ένας κόσμος διαρκούς ανάπτυξης των τεχνολογιών και ταυτόχρονα ένας αγώνας δρόμου για την προσαρμογή των βασικών δημοσιογραφικών μεθόδων στις συνθήκες, που συνεχώς αλλάζουν και μεταβάλλονται, προκαλώντας μετασχηματιστικούς … ιλίγγους.

Αν η μετάβαση από τις εφημερίδες στο διαδίκτυο έφερε μια επανάσταση στο χώρο των μέσων μαζικής ενημέρωσης, η εξέλιξη της ηλεκτρονικής δημοσιογραφίας, η αμεσότητα που αυτή παρέχει αλλά και –κυρίως- η αλληλεπίδραση με τα social media και η δυνατότητα των χρηστών όχι μόνο να συμμετάσχουν στη διαδικασία της είδησης με αναρτήσεις φωτογραφιών και βίντεο που αναπαράγονται, αλλά και με σχόλια κάτω από την παρεχόμενη πληροφορία, συνεπάγονται μια τεράστια ανατροπή όλων όσων γνωρίζαμε για το χώρο των ΜΜΕ τις προηγούμενες δεκαετίες.

Υπ΄αυτή την έννοια, ο προβολέας πέφτει στο χρήστη, ο οποίος παύει να έχει παθητική στάση όπως συνέβαινε με τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης.

Ο χρήστης  έχει πλέον τη δυνατότητα να επιλέξει τη θεματολογία που τον ενδιαφέρει, μέσα από απεριόριστες εναλλακτικές, να συμμετάσχει ως σχολιαστής αλλά και ως συνδιαμορφωτής σε θέματα που τον αφορούν, να ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο και σε απεριόριστα μεγάλη διάρκεια (είναι το σημείο όπου το διαδίκτυο αφήνει μακράν πίσω του την τηλεόραση), να βλέπει  τις ειδήσεις να αναμορφώνονται άμεσα και επί τόπου με κατεύθυνση την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ακρίβεια στην προσέγγιση της  αλήθειας, να συγκρίνει τα μέσα ενημέρωσης, να καταθέσει άποψη με αρθρογραφία, με email, με σχόλια στο messenger ή κάτω από τα θέματα, να διαμαρτύρεται και η διαμαρτυρία του να είναι άμεση και αισθητή, να αποκτά αλληλεπίδραση με άλλους χρήστες, να δημιουργεί τις δικές του ενημερωτικές κοινότητες.

Kαι όλα αυτά, δωρεάν μέσα από μια συσκευή που έχει μονίμως στην τσέπη του και τείνει να γίνει δεύτερο δέρμα του.

Θα έλεγα ότι η  συμμετοχή του ίδιου του πολίτη στην παραγωγή του δημοσιογραφικού προϊόντος, με βίντεο, φωτογραφίες και παροχή πληροφορίας από το σημείο της είδησης με αστραπιαία ταχύτητα καθώς και η δυνατότητά του να συμβάλλει καθοριστικά στη ροή του περιεχομένου σε πολλές πλατφόρμες ενημέρωσης ειναι  το πιο καθοριστικό στοιχείο της μετάλλαξης της δημοσιογραφικής διαδικασίας που βιώνουμε

Σε αυτό το νέο περιβάλλον, ο δημοσιογράφος καλείται να παίξει το ρόλο του πολύ ικανού –και σίγουρα τολμηρού- ακροβάτη. Και αυτό διότι πρέπει να κινηθεί μεταξύ της παραδοσιακής και της νέας μορφής εύρεσης και καταγραφής της είδησης, του ελέγχου της εγκυρότητας της παρεχόμενης από τον πολίτη πληροφορίας, ιδίως μέσω των social media, την ώρα που η χρονική πίεση αλλά και η πίεση του ανταγωνισμού είναι τεράστια, να κάνει χρήση όλων των νέων μεθόδων και τεχνολογιών (υπερσυνδέσμων, ταγκ, glomex, φωτογραφιών πρακτορείων, social media, διεθνών πρακτορείων κλπ), να προσαρμόσει ειδήσεις, να διαφοροποιηθεί από τα θέματα των συναγωνιστών, να καταθέσει άποψη, να κάνει ιεράρχηση, να είναι αξιόπιστος, να γράφει χωρίς λάθη, να θυμάται ένα τεράστιο εύρος πληροφορίών κλπ.

Ιδίως η fake είδηση, η οποία ανθεί τόσο στα ηλεκτρονικά μέσα όσο και-κυρίως- στα social media, είναι ο εφιάλτης ενός ενημερωτικού ισότοπου καθώς  η διάδοσή της γίνεται με ταχύτητα φωτός και στις περισσότερες των περιπτώσεων χωρίς φίλτρο αντίστασης.

Τι θυσιάζεται πρώτο σε όλη αυτή την υπερεντατική, την άκρως πιεστική διαδικασία και την υπερπροσφορά των ειδήσεων;

Η κριτική ανάλυση, η «στάση» για σκέψη, εκείνο το «γιατί» που κρύβεται πίσω από κάθε είδηση.

Αυτό το «γιατί», το οποίο έρχεται από τις παραδοσιακές μορφές άσκησης της δημοσιογραφίας θα πρέπει ίσως να αποτελέσει  το μεγάλο στοίχημα της ηλεκτρονικής δημοσιογραφίας τα χρόνια που έρχονται και φέρνουν μαζί τους πολλαπλές μεταλλάξεις που θα κάνουν τη διαδικασία ακόμη πιο σύνθετη και ασφυκτική σε επίπεδο διαχείρισης του τεράστιου ειδησεογραφικού όγκου.

Ένα «γιατί» το οποίο θα πρέπει να προφυλάξουν όχι μόνο οι δημοσιογράφοι αλλά και οι δημοσιογραφικοί οργανισμοί επιλέγοντας συνειδητά την ποιότητα και τη ουσία έναντι του εύκολου εντυπωσιασμού, της προσαρμογής των ειδησεογραφίας στα «κλικ» που παρακολουθείς σε real time (είθισται να τιμούν την ελαφρότητα και το εύπεπτο θέμα) και της υπερκόπωσης που συνεπάγεται το κυνήγι του «εδώ και τώρα».

Αυτή είναι η βασική στόχευσηγια μας στο thebest.gr για τα χρόνια που έρχονται και ελπίζουμε ότι θα είναι το ίδιο υπέροχα με αυτά που πέρασαν, μας ανέδειξαν και μας καθιέρωσαν ως το πρώτο ηλεκτρονικό ενημερωτικό μέσο ενημέρωσης της ελληνικής περιφέρειας στη χώρα.

Η αναζήτηση της ουσίας πίσω από  την ταχύτητα.

Γιατί .. χωρίς «γιατί», η είδηση είναι μισή, η κριτική μας σκέψη ατονεί, η ενημέρωση δεν σε "ξυπνάει" και η δημοκρατία γίνεται λίγο πιο ασθενής.