Η σύγκρουση που κάνει τον γαλαξία μας να κυματίζει

Αν κοιτάξεις προσεκτικά την κυματιστή ομίχλη αερίων και αστεριών που συνθέτει τον Γαλαξία μας, μπορείς να βρεις ενδείξεις από ένα βίαιο παρελθόν.

Ωστόσο, τα σημάδια του παρελθόντος δεν είναι πάντα εύκολο να διακριθούν από τις πιο καθημερινές αλλαγές που προχωρούν την κοσμική εξέλιξη, με τους ερευνητές να αναρωτιούνται ποια μοτίβα αποδεικνύουν καταστροφικά γεγονότα και ποια είναι τυπικά σημάδια γήρανσης.

Χρησιμοποιώντας δεδομένα από τον δορυφόρο Gaia, μια διεθνής ομάδα ερευνητών ανακάλυψε πιθανά νέα στοιχεία για μια υποθετική σύγκρουση μεταξύ του Γαλαξία μας και ενός σώματος αστεριών γύρω του. Από τη δεκαετία του 1960, μια σειρά μελετών έχουν αποκαλύψει μια διακριτή S-shaped καμπύλη που φαίνεται να υπάρχει στο δίσκο του Γαλαξία μας, η οποία πιθανόν προήλθε από μια επαναλαμβανόμενη αντιπαράθεση με έναν μικρότερο γείτονα.

 
Μια πρόσφατη ανάλυση υποδεικνύει ότι οι θέσεις και οι κινήσεις δεκάδων χιλιάδων αστεριών που εκτείνονται σε ένα τέταρτο του Γαλαξία μας δείχνουν ότι η καμπύλη μπορεί να σιγοσφυρίζει με ένα κύμα που διαδίδεται μέσα από την ευρεία παραμόρφωση του δίσκου. Η ομάδα, υπό την ηγεσία της αστρονόμου Ελοίζα Πότζιο από το Ιταλικό Εθνικό Ινστιτούτο Αστρονομίας, συγκρίνοντας δεδομένα για περίπου 16.000 νεαρούς γίγαντες και 3.400 αστέρες-ορόσημα γνωστούς ως Κεφείδες, συνέδεσε στατιστικά τις κινήσεις τους με την κατακόρυφη κίνηση τους.

Το αποτέλεσμα είναι μια ταλάντωση που μοιάζει με την κυματιστή κίνηση ενός ωκεανού που διαπερνά τις μάζες των αστεριών, ξεκινώντας από το κέντρο του Γαλαξία μας, και εμφανίζεται πάνω από αλλά διακριτά από την ταραχή που συμβαίνει πιο κάτω. Ενώ η κυματιστή παραμόρφωση μόλις ξεπερνά το επίπεδο του γαλαξία, η χωρική της επέκταση είναι τεράστια. Υπολογίζεται ότι εκτείνεται περισσότερο από ένα τέταρτο του δρόμου προς τις άκρες του δίσκου, με τα αστέρια που κινούνται προς τα έξω να αποκλίνουν από τις πορείες τους με ταχύτητες γύρω από 10 έως 15 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο.

Είναι αμφίβολο αν οι ακτινικές και κατακόρυφες κινήσεις συνδέονται, ή αν η κυματιστή παραμόρφωση και η υποκείμενη παραμόρφωση θα πρέπει να έχουν μια κοινή αιτία. Μόνο αφαιρώντας την υπογραφή της καμπύλης του Γαλαξία μας, οι υπόλοιπες παραλλαγές στις θέσεις των αστεριών έδειξαν ότι μπορεί να υπάρχει μια ασυνήθιστη ανωμαλία. “Η παραμόρφωση και το κύμα δεν χρειάζεται απαραίτητα να προέρχονται από το ίδιο γεγονός,” εξήγησε η Πότζιο. “Θα προσπαθήσουμε να εξερευνήσουμε αυτό το ζήτημα στο μέλλον χρησιμοποιώντας αριθμητικές προσομοιώσεις.”, συμπλήρωσε.

Ο γαλαξίας μας κρύβει καλά τα σημάδια του παρελθόντος του. Μόνο ψάχνοντας για τις λεπτές υπογραφές των αστεριών που βρίσκονται εκτός θέσης ή κινούνται με περίεργο τρόπο, μπορεί να βρούμε λόγους να αναζητήσουμε ίχνη παλαιών συγκρούσεων. “Μελλοντικές μελέτες που αναλύουν άλλα σύνολα δεδομένων, καθώς και διαφορετικά μοντέλα σχηματισμού γαλαξιών, θα αποκαλύψουν περαιτέρω λεπτομέρειες για τη δημιουργία και την εξέλιξη του παρατηρούμενου χαρακτηριστικού, καθώς και μια πιο λεπτομερή δυναμική περιγραφή του τρόπου με τον οποίο τα κύματα διαδίδονται στον δίσκο του Γαλαξία μας,” καταλήγουν οι ερευνητές στην αναφορά τους.

ΠΗΓΗ