Μάθε πώς βγήκε η φράση «σήκωσε μπαϊράκι»

Η γνωστή φράση «σήκωσε μπαϊράκι» χρησιμοποιείται για κάποιον που αντιδράει, επιδιώκει να ανεξαρτητοποιηθεί ή να αλλάξει κατεύθυνση.

Οι παροιμίες και οι λαϊκές ρήσεις είναι πολύτιμα κομμάτια του πολιτισμικού μας πλούτου. Περνούν από γενιά σε γενιά, φέρουν μαζί τους σοφία αιώνων, κωδικοποιημένη σε σύντομες και εύστοχες φράσεις.

 Κάθε λέξη, κάθε στίχος, έχει βαθύ νόημα, αποτυπώνοντας την εμπειρία, τις αξίες και τις πεποιθήσεις του κάθε λαού.

Μάθε πώς βγήκε η φράση «σήκωσε μπαϊράκι»
Η λέξη μπαϊράκι προέρχεται εκ της τουρκικής (bayrak) και αυτή εκ παραφθοράς εκ της περσικής: Μπαϊράκ (= Σημαία), που σημαίνει μικρό λάβαρο, ή σημαία μικρή, εξ ου και Μπαϊρακτάρης (= ο Σημαιοφόρος), και αυτό εκ παραφθοράς του μπαργιάκ + νταρ (σημαία + ο φέρων).

Μπαϊράκια αποκαλούνταν, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, ειδικοί στρατιωτικοί επισείοντες που χρησιμοποιήθηκαν έντονα από τα αντάρτικα σώματα, (όχι απ΄όλα), στην περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 κυρίως ως διακριτικό ομάδων της κλεφτουριάς, αλλά και στα αρματολίκια.

Οι σημαντικότεροι οπλαρχηγοί και αγωνιστές, όπως ο Κολοκοτρώνης, οι Μαυρομιχαλαίοι, ο Ζαχαριάς, ο Βλαχάβας κ.ά. είχαν ο καθένας χαρακτηριστικό μπαϊράκι με ιδιαίτερα χρώματα ή γράμματα προκειμένου να αναγνωρίζονται μεταξύ τους τα υπ΄ αυτών ένοπλα σώματα. Το μπαϊράκι αυτό, ή και φλάμπουρο σήκωνε ο ανδρειότερος της ομάδας που ονομάζονταν μπαϊρακτάρης ή φλαμπουριάρης.

 Σήμερα ο όρος αυτός στη νεοελληνική χρησιμοποιείται προς χαρακτηρισμό οποιασδήποτε αντίδρασης ανεξαρτητοποίησης επί οργανωμένης δράσης ή κατεύθυνσης π.χ. σήκωσε μπαϊράκι ή σήκωσε δικό του μπαϊράκι.

Η φράση είναι απόηχος της Επανάστασης του 1821 επειδή τα μπαϊράκια τα κατείχαν οργανωμένες μεν, αλλά ανεξάρτητες μεταξύ τους ένοπλες ομάδες. Το δε ρήμα “σήκωσε” λέγονταν με την έννοια της δημιουργίας νέας αντάρτικής ομάδας από κάποιον οπλαρχηγό, «καπετάνιο» τότε.

Για τη μεταφορική έννοια της φράσης «σήκωσε μπαϊράκι» στη νεοελληνική, σε αρκετές περιπτώσεις αντικαθίσταται η τουρκική λέξη bayrak με την αντίστοιχη ιταλική bandiera που επίσης σημαίνει σημαία κι έτσι προκύπτει η φράση «σήκωσε μπαντιέρα».

Πηγή: FOXreport.gr