Αιολικό Πάρκο στον Πατραϊκό: Τα νομικά εργαλεία του Δήμου και της Περιφέρειας, αν πράγματι θέλουν να αποτρέψουν την εγκατάστασή του

Το Υπεράκτιο Αιολικό Πάρκο που σχεδιάζεται να εγκατασταθεί στον Πατραϊκό Κόλπο θα είναι το μεγαλύτερο σε όλη την Ελλάδα με πάνω από 50 τεράστιες ανεμογεννήτριες, συνολικής ισχύος 695 MW. Για να καταλάβουμε το μέγεθος, αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο Πάρκο, βρίσκεται στην πολύπαθη Νότια Εύβοια με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 168 MW.

Είναι προφανές, ότι για μια τέτοιας έκτασης έργο, τα συμφέροντα θα είναι τόσο μεγάλα που μαζί με την κινητοποίηση της κοινωνίας, όπως έγινε στο Πλατάνι, τα Τσελέικα, τον Άγιο Βασίλη και τον Ερύμανθο χρειάζεται να επιστρατευτεί κάθε όπλο που έχει η περιοχή μας και οι θεσμικοί φορείς της περιοχής μας να μην περιοριστούν σε ψηφίσματα και πολιτικές αποφάσεις.

ΤΑ ΝΟΜΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙ Ο ΔΗΜΟΣ ΚΑΙ Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ

Ο Δήμος Πατρών, ο Δήμος Ναυπάκτου και η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας έχουν μια δυνατότητα, που μπορεί πράγματι να συμβάλλει στην ακύρωση του έργου μέσω της δικαστικής οδού, όπως έχει γίνει σε πολλές περιπτώσεις στο παρελθόν. Πρόκειται για το έννομο συμφέρον που έχουν να ασκήσουν αίτηση ακύρωσης του έργου στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

Οι παραπάνω ΟΤΑ έχουν ήδη λάβει πολιτικές αποφάσεις αντίθεσης με το Πάρκο. Έτσι λοιπόν, αν πράγματι θέλουν να έχουν συνέπεια λόγων και έργων οφείλουν να αναθέσουν στις νομικές τους υπηρεσίες την προετοιμασία, την σύνταξη και κατάθεση αίτησης ακύρωσης στο ΣτΕ, όπως έχουν προχωρήσει άλλοι Δήμοι και Περιφέρειες για πολύ μικρότερες εγκαταστάσεις, με κάποιες να έχουν πράγματι ακυρωθεί από το Ανώτατο Ακυρωτικό. Οφείλουν λοιπόν τουλάχιστον να το επιχειρήσουν.  

Τα παραδείγματα πολλά:

- Ο Δήμος Ορεστιάδας έδωσε εντολή τον περασμένο Μάιο στη νομική του υπηρεσία να προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας για το έργο “Αιολικός Σταθμός Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) “ΜΑΥΡΗ ΠΕΤΡΑ”.

- Ο Δήμος Κοζάνης από κοινού με το Δήμο Βοΐου και την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας κατέθεσαν φέτος αίτηση ακύρωσης κατά της απόφασης της Αποκεντρωμένης περί έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων αιολικού σταθμού.

- Ο Δήμος Κύμης - Αλιβέριου, ο Δήμος Ερέτριας και ο Δήμος Διρφύων- Μεσσαπίων το 2024,  ο Δήμος Τήνου και η Περιφέρεια Νοτίου Αιγίου το 2022, ο Δήμος Νοτίου Πηλίου αντίστοιχα, το ίδιο έτος.

Και ο κατάλογος συνεχίζεται μακρύς. Στην περίπτωση του Πατραϊκού Κόλπου, η διεκδίκηση της δικαστικής ακύρωσης του φαραωνικών διαστάσεων Πάρκο υπάρχει ένα σημαντικό στρατηγικό πλεονέκτημα: Το τμήμα Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Πατρών.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ

Το επόμενο διάστημα θα ακολουθήσει ένας μαραθώνιος αιτήσεων και ενδεχομένως εγκρίσεων όλων των προϋποθέσεων, που πρέπει να τηρηθούν για την τελεσίδικη ανέγερση και εγκατάσταση του Πάρκου. Ιδιαίτερα κρίσιμη καθίσταται συγκεκριμένα, η προσβολή δικαστικά της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων.

Αρχικά, Δήμος και Περιφέρεια πρέπει μέσω των υπηρεσιών  τους να παρακολουθούν τον ειδικό διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου (aepo.ypeka.gr) την ανάρτηση της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων. Από την ανάρτηση τυχόν Έγκρισης τρέχει προθεσμία μόλις ενός μήνα για την δικαστική προσβολή της.

Επομένως, είναι ιδιαίτερα κρίσιμη η συνεργασία του Δήμου και της Περιφέρειας με το Πανεπιστήμιο Πατρών, ώστε να εκπονηθεί ΑΜΕΣΑ ουσιαστική μελέτη, όσον αφορά τις περιβαλλοντικές, οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές επιπτώσεις του έργου. Η μελέτη θα ενταχθεί στο δικόγραφο της αίτησης ακύρωσης ως βασικός ισχυρισμός αποδοχής της. Διαφορετικά, ο ένας μήνας θα είναι ελάχιστος για την προετοιμασία ενός τέτοιου δικογράφου από τις νομικές υπηρεσίες.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ

Παράλληλα με τη βοήθεια του Πανεπιστημίου Πατρών, είναι σημαντική η συνεργασία με Οργανώσεις από όλη την Ελλάδα, που μπορούν να προσφέρουν εμπεριστατωμένα επιχειρήματα για επιμέρους πτυχές του αντίκτυπου του έργου. Η κάθε Οργάνωση, στον τομέα δραστηριότητάς της θα ελέγξει αν η εγκατάσταση του Πάρκου συμβαδίζει με τους όρους προστασίας του περιβάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης.

Προϋποθέσεις όπως η προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, της Ορνιθοπανίδας, περιοχών ιδιαίτερης οικολογικής αξίας, ακτών κολύμβησης, ειδικών παραγωγικών δραστηριοτήτων της περιοχής, που δεν τηρούνται έχουν οδηγήσει στην ακύρωση του σχεδιασμού αιολικών πάρκων στο παρελθόν από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Το Αιολικό Πάρκο στον Πατραϊκό είναι προφανές λόγω του μεγέθους του ότι ένας φαραωνικών διαστάσεων νεωτερισμός που είναι αντίθετος με την έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης.

Επειδή δεν θέλουμε να ξαναδούμε στην Πάτρα φαινόμενα όπως αυτό του Νέου Λιμένα Πατρών, ο οποίος κατασκευάστηκε χωρίς προηγούμενη σοβαρή έρευνα με αποτέλεσμα η εγκατάστασή του να γίνει πάνω σε ένα ενεργό πεδίο κρατήρων διαφυγής αερίων, που βρίσκονται εκατέρωθεν του ενεργού ρήγματος της Αγίας Τριάδες, που τέμνει και τον λιμενοβραχίονα με άγνωστες αυτή τη στιγμή επιπτώσεις για την εξέλιξη  του έργου. Πρέπει να δώσουμε ένα τέλος στην υλοποίηση έργων με ελλιπείς ή ανύπαρκτες μελέτες ή σε αντίθεση με τα επιστημονικά πορίσματα.

Θα είναι άραγε στην περίπτωσή του σχεδιαζόμενου Αιολικού Πάρκου στον Πατραϊκό Κόλπο οι πρωτοβουλίες της κοινωνίας παράλληλες με την ουσιαστική θεσμική υποστήριξη που απαιτείται; Τουλάχιστον, δεν δικαιούνται να υποστηρίξουν ότι δεν γνώριζαν.