Πράσινη ενέργεια ή πράσινα άλογα

Τα τελευταία χρόνια στα βουνά γύρω από τον Πατραϊκό κόλπο έχουν ξεφυτρώσει σαν μανιτάρια πλήθος ανεμογεννητριών. Στο Παναχαϊκό όρος από την μία πλευρά, στην Παλιοβούνα και τους λόφους Μακύνειας και Μολυκρείου από την άλλη. Και κάποιος θα αναρωτιόταν γιατί να μην επεκταθούν και στη θάλασσα, όπως χρόνια τώρα γίνεται στη Δανία, όπου το μεγαλύτερο μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας προέρχεται από τα θαλάσσια αιολικά πάρκα. Δεν είναι τυχαίο που ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ανεμογεννητριών στον κόσμο, η Vestas Wind Systems, έχει έδρα στη Δανία, ενώ η κυβέρνηση της χώρας ελέγχει την εταιρεία Orsted, η οποία είναι η μεγαλύτερη εταιρεία εκμετάλλευσης υπεράκτιων αιολικών πάρκων σε διεθνές επίπεδο.

Την προοπτική αυτή έρχεται να αναπτύξει το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων που σύνταξε η ΕΔΕΥΕΠ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων & Ενεργειακών Πόρων) τον Σεπτέμβριο του 2023. Μία από τις εν δυνάμει περιοχές για την κατασκευή θαλάσσιου αιολικού πάρκου είναι ο Πατραϊκός κόλπος.

Μια τέτοια προοπτική στην περιοχή μας, σήκωσε θύελλα αντιδράσεων από τοπικούς φορείς, συλλόγους κλπ., με τελευταία την αντίδραση των γειτονικών δήμων. Και πως να μην υπάρχουν αντιδράσεις: Όταν η περιοχή εγκατάστασης του Υπεράκτιου Αιολικού Πάρκου είναι κοντά σε περιοχές NATURA και συγκεκριμένα στο Εθνικό Πάρκο Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Αιτωλικού και στη Ζώνη Α’ του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου–Στροφυλιάς. Όταν θα υπάρχουν επιπτώσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον, όπως η υποβάθμιση ή και απώλεια οικοτόπων σαν τα λιβάδια ποσειδωνίας, η μεταβολή της ποιότητας νερού κ.α. Όταν θα υπάρχουν επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα και στις διαδρομές μετανάστευσης των πουλιών. Όταν θα επηρεαστούν οι υδατοκαλλιέργειες και οι ιχθυοκαλλιέργειες. Όταν το ύψος των ανεμογεννητριών θα φτάσει μέχρι τα 285 μέτρα και θα είναι σταθερής έδρασης σε απόσταση ενός ναυτικού μιλίου (1.852 μέτρων) από την ακτογραμμή.

Για όλους αυτούς τους λόγους έχουμε ενστάσεις για την κατασκευή αυτού του υπεράκτιου αιολικού πάρκου. Tο σπιράλ, πιστό στις αρχές του για ένα βιώσιμο περιβάλλον, είναι υπέρ της πράσινης ενέργειας, είτε αυτή προέρχεται από ανεμογεννήτριες, είτε από φωτοβολταϊκούς σταθμούς, είτε από υδροηλεκτικά έργα, είτε από οποιαδήποτε μορφή ΑΠΕ. Όχι οπουδήποτε όμως, όχι χωρίς κανόνες, αλλά με μια ορθή χωροθέτηση και με εγκεκριμένο εθνικό χωροταξικό σχεδιασμό που θα σέβεται το περιβάλλον και θα προστατεύει την βιοποικιλότητα. Άλλωστε δεν πρέπει να παραβλέπουμε και πόσο σημαντικό είναι το κάθε εγκεκριμένο έργο ΑΠΕ να κατασκευάζεται σύμφωνα με τους όρους της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ).

Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι αν οι ΑΠΕ τοποθετηθούν και λειτουργήσουν σωστά, μπορούν να επιφέρουν οικονομικό όφελος στις τοπικές κοινωνίες, με μειωμένες χρεώσεις και με έργα ανταποδοτικότητας, οπότε μπορούμε να έχουμε μια κατάσταση win-win, που αποτελεί το ζητούμενο κάθε συμφωνίας.

Επιβάλλεται να χειριστούμε το θέμα των ΑΠΕ χωρίς πανικό, αλλά με την απαιτούμενη σοβαρότητα και επιστημονική τεκμηρίωση, αποτρέποντας με κάθε τρόπο την απώλεια της βιοποικιλότητας, η οποία μαζί με την κλιματική αλλαγή είναι οι δυο μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής μας.

Με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, που έθεσε έναν μεγαλεπήβολο στόχο, η ενεργειακή μετάβαση τίθεται στο επίκεντρο των προσπαθειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Επιλέγουμε πράσινη ενέργεια και πράσινη ανάπτυξη, λοιπόν, με στοχοθεσία, με όρους και με κανόνες και όχι πράσινα άλογα για άλλη μια φορά.

Γιώργος Αγγελόπουλος

MSc Γεωλόγος, μέλος Πολιτικής Γραμματείας σπιράλ