Στην Πάτρα ο Θεσσαλονικιός Δημήτρης Δημητριάδης - Παρουσιάζεται το έργο του "Πανελλήνιον"

Μαρία Φραγκή

Από τον Περεσιάδη στον Δημητριάδη 

Από την μαύρη Στύγα και τα νερά της αρχίζει ο Περεσιάδης να αφηγείται την ιστορία του αδιέξοδου έρωτα δύο καταραμένων ψυχών, του Τάσου και της Γκόλφως. «Θάνατον δὲ τὸ ὕδωρ φέρει τοῦτο καὶ ἀνθρώπῳ καὶ ἄλλῳ ζῴῳ» μας λέει ο Παυσανίας. Μοιάζει έτσι σαν να ρίχνει από την αρχή το σκοτάδι σε μια ανέφελη συνεύρεση των δύο νέων, που μόλις είδαμε στην αρχή να εξομολογούνται μια βαθιά και ανυπόκριτη αγάπη, στην Πρώτη Πράξη του έργου «Γκόλφω». Το Μαυρονέρι , θα χαράξει τη μοίρα τους. Από το 1893 έως τις μέρες μας η «Γκόλφω» γράφει την δική της ιστορία άλλοτε στη σκηνή, άλλοτε στο ραδιόφωνο, στον μπερντέ ή στο τραγούδι. Αναπνέει και επιβάλλεται σε καιρούς δύσκολους όπως μέσα στην Γερμανική Κατοχή, όπου μετατρέπεται σε οπερέτα και  ξαναγεννιέται στην Μεταπολίτευση με την παράσταση «Μια ζωή Γκόλφω» του Ελεύθερου Θεάτρου. Ακολουθούν πολλές εκδοχές, διασκευές, παραστάσεις, εικονογραφήσεις . Όλα με μια αγωνία να φτάσουν στον πυρήνα αυτού του ιδιαίτερου δράματος που ανήκει στη σφαίρα των άχρονων και μοναδικών έργων παγκοσμίως, τα οποία έχουν διαχρονική και πανανθρώπινη αξία, καθρεφτίζοντας αρχετυπικές καταστάσεις του ερωτικού πάθους και της βίας . Αν ξαναθυμηθούμε τα Ύδατα της Ωκεανίδας Στυγός, θα δούμε ότι γέννησε μεταξύ άλλων το Κράτος και τη Βία. Σ’ αυτόν τον βίαιο  και αφόρητο πόνο περιέρχεται κάθε νεαρή ψυχή μετά από την προδοσία.

«Τι τα θες, ό,τι κι αν πεις, το καλύτερο έργο, δεν έχουμε άλλο, εγώ δεν ξέρω καλύτερο, το  εθνικό μας δράμα, και να σάς πω και κάτι; Εμείς είμαστε αυτό.» λέει στο έργο του «Πανελλήνιον» ο Δημήτρης Δημητριάδης. Εδώ ο σύγχρονος Έλληνας αυτοπροσδιορίζεται , βιώνοντας παράλληλα την σκηνική εμπειρία και την πραγματικότητα. Στο πατάρι διαδραματίζεται  μία «Γκόλφω» και από κάτω , στα υπόγεια της κοινωνίας, ένα δράμα που σχολιάζεται συνεχώς τόσο από το κοινό, όσο και από τους ηθοποιούς , οι οποίοι αγωνίζονται να ολοκληρώσουν, ενώ διαρκώς ένα εμπόδιο , ένας θρήνος, τους διακόπτει. Η γραφή του Δημητριάδη θαρραλέα , συνομιλεί με τον Περεσιάδη :

«Χωρίς για, να λογιάσουμε, να βάλομε στο νου μας

Πως είναι πέλαγο η ζωή, επιάσαμε αγάπη.

Μας μέθυσ’ η αγάπη μας, εσκότισε το νου μας,

Τα μάτια μας εθάμπωσε και τι ‘ναι μπρος μου διόλου

Να ιδούμε δεν μας άφηκε. Τη φτώχεια, που μπροστά μας

Σαν καταβόθρα λαίμαργη το στόμα της ανοίγει

Να πιει την ευτυχία μας, δεν είδες, δεν την είδα.»

Ο υπολογιστής Τάσος έχει διαχρονικά επιχειρήματα, όπως και ο Ιάσονας όταν συζητά με την Μήδεια για την απόφασή του να κάνει άλλο, βασιλικό γάμο, αφήνοντάς την. Η Γκόλφω ζει το ξερίζωμα της Μήδειας και δεν μπορεί να γυρίσει πίσω. Η αγάπη της αυτή δεν έχει επιστροφή και εδώ είναι το ύψιστο δραματικό σημείο στο έργο τόσο του ενός (Γκόλφω)  όσο και του άλλου (Πανελλήνιον) συγγραφέα που μας απασχολούν.

Με αφορμή αυτή, την πρώτη σκηνοθεσία του έργου του Δημήτρη Δημητριάδη, στο πλαίσιο μια μεγάλης, πολύπλευρης ερευνητικής προσέγγισης που συνδέει την θεωρία με την πράξη του θεάτρου υπό τον γενικό τίτλο: «Γκόλφω, η αθάνατη ηρωΐδα του Σπυρίδωνος Περεσιάδη», έρχεται στην Πάτρα ο Θεσσαλονικιός συγγραφέας για να συνομιλήσει με το κοινό, να δεχτεί ερωτήσεις και να μας κάνει για λίγο κοινωνούς των δικών του κρυφών υλικών της δημιουργίας.

Ο Δημητριάδης είναι Επίτιμος Διδάκτορας του Πανεπιστημίου Πατρών, με μεγάλο έργο τόσο συγγραφικό όσο και μεταφραστικό. Βραβεύτηκε στα 11α Καβάφεια (2009) για το έργο του. Το 2010, ήταν το τιμώμενο πρόσωπο στο περίφημο παρισινό θέατρο Odéon-Théâtre de l’Europe, το οποίο, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του OlivierPy, τον αναγόρευσε Σύγχρονο Ευρωπαίο Συγγραφέα της Χρονιάς.

Τον Οκτώβριο 2011 του απονεμήθηκε το μετάλλιο Chevalier dans l'ordre des Arts et des Lettres. Παράλληλα, από τον Ιανουάριο έως το Μάιο του 2013 πραγματοποιήθηκε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση μεγάλο αφιέρωμα, που περιελάμβανε μια σειρά εκδηλώσεων με αναλόγια έργων του, καθώς και αναμεταδόσεις από το κανάλι France Culture. Στο Φεστιβάλ της Avignon (επίσημο πρόγραμμα) παραστάθηκε το καλοκαίρι του 2014 Ο Κυκλισμός του τετραγώνου, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καρατζά. Στο ίδιο Φεστιβάλ, το 2015, στην Opéra Grand Avignon, ανέβηκε η Ομηριάδα, σε μουσική Martin Romberg με την ORCHESTRE RÉGIONAL AVIGNON-PROVENCE. Από το 2021 ανήκει στο διοικητικό συμβούλιο της Ε.Λ.Σ.

Το διήμερο περιλαμβάνει διά ζώσης ομιλίες και διαδικτυακή μετάδοση.

Το πρόγραμμα της Επιστημονικής Ημερίδας την Παρασκευή 25/10/2024

Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, Πανεπιστημίου, Αίθουσα Κ11 (https://my.upatras.gr/class/k11/)

Γκόλφω, η αθάνατη ηρωίδα του Σπυρίδωνος Περεσιάδη - Ερευνητικά ζητήματα

(Διά ζώσης ομιλίες και διαδικτυακή μετάδοση)

Α΄ ΜΕΡΟΣ

09.00 – 14.00

Προσφώνηση από τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Πατρών, Καθηγητή κ. Χρήστο Μπούρα

Χαιρετισμοί:

Γιώργος Ξυδόπουλος, Κοσμήτορας της Σχολής Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών

Χαράλαμπος Μπονάνος, Αναπληρωτής Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας

Βαγγέλης Πολίτης-Στεργίου, Πρόεδρος Ιδρύματος Τοπάλη

Γιάννης Καλατζόπουλος, Καλλιτεχνικός Διευθυντής ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πατρών

Ιωάννα Παπαγεωργίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Πρόεδρος του Τ.Θ.Σ.

Άγις Μαρίνης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Διευθυντής του Ε.Σ.Π.Λο.

1η Συνεδρία

Προεδρία: Ι. Παπαγεωργίου

Νικόλαος Αναστασόπουλος: Η ηρωίδα Γκόλφω στον ημερήσιο Τύπο των αρχών του 20ού αιώνα: αποτυπώσεις, μηνύματα και προσεγγίσεις

Όλγα Παπαζαφειροπούλου: Η Γκόλφω στο θέατρο και τον κινηματογράφο στην Αυστραλία: Η συμβολή του έργου του Περεσιάδη στη διαμόρφωση της θεατρικής ταυτότητας των πρώτων ομογενών.

Χρήστος Μεράντζας: Γκόλφω: ένα νεωτερικό παράδειγμα αυτοκαταναγκαστικής υποκειμενικότητας.

Θεόδωρος Κ. Σιόντης: Γκόλφω και Τάσος: η απεικόνιση του βουκολικού ειδυλλίου σε λαϊκές δημιουργίες και η μεταφορά του στη δημοτική μουσική.

Διάλειμμα 15 λεπτών

2η Συνεδρία

Προεδρία: Κ. Ζηροπούλου

Μάνος Στεφανίδης: Η σχέση λαϊκής ζωγραφικής, θεάτρου σκιών και κωμειδυλλίου. Ηρωικός μύθος και προνεωτερική κοινωνία.

Ιωάννα Παπαγεωργίου: Οι διασκευές του δραματικού ειδυλλίου «Εσμέ η Τουρκοπούλα» του Σπ. Περεσιάδη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Αριστείδη Κυριακού και στο θέατρο σκιών.

Ανθή Γ. Χοτζάκογλου: Τα «παιδιά» της Γκόλφως στον μπερντέ του Καραγκιόζη.

Κατερίνα Καρρά: Η «Γκόλφω» οπερέτα.

Διάλειμμα 15 λεπτών

3η Συνεδρία

Προεδρία: Κ. Καρρά

Παναγιώτα Κωνσταντινάκου: Δραματουργικές όψεις της «Γκόλφως» στη θεατρική σκηνή του 21ου αιώνα

Κωνσταντίνα Ζηροπούλου: Εγκιβωτίζοντας την «Γκόλφω»: Το «Πανελλήνιον» του Δημήτρη Δημητριάδη ή ένα πιραντελλικό παίγνιο.

Αχιλλέας Ντελλής: Η περιπέτεια της «Γκόλφως» στον κινηματογράφο.

Συζήτηση

Διάλειμμα – Γεύμα (1 ώρα)

·         Προβολή ντοκιμαντέρ: «Η Γκόλφω στην Επίδαυρο» του Η. Γιαννακάκη

Β΄ ΜΕΡΟΣ

15.00 - 17.00

Στρογγυλό τραπέζι (ΔΙΑ ΖΩΣΗΣ και ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΑ)   

Συντονισμός: M. Φραγκή

Κώστας Αρζόγλου, Δημήτρης Δημητριάδης, Δημήτρης Ήμελλος, Σίμος Κακάλας,, Νίκος Καραθάνος, Γρηγόρης Καραντινάκης, Χρήστος Στρέπκος.

Γ΄ ΜΕΡΟΣ

21.00-22.30

ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. (Θέατρο Μπάρρυ), Παράσταση.

Γκόλφω in progress

Α Πράξη (Εργαστήριο Σκηνικής Πράξης και Λόγου)

Ελευθερία Ανδρεοπούλου

Λουκία Βισίλια

Κωνσταντίνος Γαβριήλ

Νάνσυ Κολλιοπούλου

Δημήτρης Μαρούδας

Μαρία Μπλατσογιάννη

Γιώργος Πουρνάρης

Έφη Τριπολιτσιώτη

Μαίρη Χρονοπούλου

Διδασκαλία/σκηνοθεσία: Μαρία Φραγκή

Β Πράξη (Αρχή - Ν.Καρρά)

Αριάδνη Κωνσταντακοπούλου

Αθήνα Κολπονδίνου

Φανή Κοστελίδου

Αιμιλιανή Σταυριανίδου

Βασίλης Σταματάκης

Καλλιόπη Αναστασιάδου

Κωνσταντίνα Ευθυμίου

Κωνσταντίνος Χελιώτης

Μιλένα Τούμπα

Πέννυ Μουμτζή

Σωτηρία Παπαντίδου

Διδασκαλία/σκηνοθεσία: Δημήτρης Ήμελλος.

Γ Πράξη (Δραματική Σχολή Ωδείου Αθηνών)

Ινώ Αθανασιάδου

Άννα Γκαραφλή

Αικατερίνη Θεοδώρου

Βάλια Κουμπή

Στέλιος Κράτσας

Λήδα Αναστασία  Κτώνα

Άγγελος Μαγνήσαλης

Κλειώ Παπατζανάκη- Χρυσοβέργη

Χριστίνα Παρασκευά

Φοίβος- Χρήστος  Παυλόπουλος

Κλάρα Σαντίκου

Αντώνης Σκύβαλος

Γεωργία  Σπυροπούλου

Βασίλειος Σύρρος

Κλάουντιο Τσούκα

Μουσικοί:

Στράτος Πογκοσιάν

Πέτρος Χοχλακάκης,

Γιάννης Ψαράκης

Διδασκαλία/σκηνοθεσία υποκριτικής: Μαρία Σαββίδου

Χορός-Κίνηση Άλκηστις Πολύχρονη &  Πρωτότυπη Μουσική Σύνθεση Πέτρου Χοχλακάκη,

Δ Πράξη (Δραματική Σχολή ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας)

Χριστίνα Αναγνώστου

Κυριακή Δρίτσα

Αναστασία Κούλη

Αγλαΐα Κυριλλή

Ευαγγελία Λάμπρου

Αθηνά Μαρκαντέ

Αργυρώ Πολίτη

Γιώργος Σώλος

Γεωργία Τσιμπλιδάκη

Τάσος Χαρέλας

Διδασκαλία/σκηνοθεσία: Γιάννης Λεοντάρης

Ε Πράξη (Εθνικό Θέατρο, Κατευθύνσεις Υποκριτικής και Σκηνοθεσίας)

Κατεύθυνση Υποκριτικής

Κατερίνα  Γαλανάκη  

Δημήτριος  Γιαννόπουλος      

Δανάη  Γρηγοράκη    

Ναταλία Εκσιέλ         

Μαρία  Ζαφειροπούλου         

Στέφανος Καλτζίδης

Κωνσταντίνα Κατσιάρη

Ίρις Κατσούρη

Δέσποινα Λιοτσάκη

Θεόδωρος Μερκούρης

Αικατερίνη Όλγα Μολφέση

Γεώργιος-Ζήσης Μπιλιώνης

Γεώργιος Μπραούδακης

Παρασκεύη-Λιζελότε Ροσμάγερ       

Γεώργιος Τολίδης

Μαρία Τσικριτσάκη

Κατεύθυνση Σκηνοθεσίας  

Ερμιόνη Γκαρραμόνε Πατσού           

Δημήτρης Κυπραίος

Διδασκαλία/σκηνοθεσία: Σίμος Κακάλας.

Παράλληλες δράσεις:

1.      «Παν τα πουλάκια στη βοσκή…» ,Υπαίθρια δράση, Κίνηση: Κάτια Σαβράμη, Γρηγόρης Μικρώνης, με συμμετοχή ομάδας φοιτητών από το Α και Β έτος του Τ.Θ.Σ.  από το εργαστηριακό μάθημα  Χορολογία στο χορό και το θέατρο

2.      Προβολή ντοκιμαντέρ «Η Γκόλφω στην Επίδαυρο» του Ηλία Γιαννακάκη

3.      Masterclass στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας.

Η συντονιστική ομάδα των δράσεων που διοργανώνει το Εργαστήριο Σκηνικής Πράξης και Λόγου του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Πατρών αποτελείται από τους: Κάτια Σαβράμη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Αντώνη Βολανάκη, Επίκουρο Καθηγητή, Κωνσταντίνα Ζηροπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Μαρία Φραγκή, Μέλος ΕΕΠ, Γιώργο Βαρελά, Μέλος ΕΔΙΠ, Ανδρέα Θανασούλα, Εκπαιδευτικό Δραματικής Τέχνης.

Την Επιστημονική ευθύνη των δράσεων έχει η Μαρία Φραγκή.

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΤΩΡΑ

Κορωνοϊός: 19 νεκροί και 580 νέες εισαγωγές στα νοσοκομεία την τελευταία εβδομάδα

Το «Πλήρωμα 94» στη Μάλτα

Στις 7, 8 και 9/2/2025 ο 17ος "Μώμος ο Πατρεύς" στο Πάνθεον - Βγήκε η προκήρυξη