Προϋπολογισμός 2025: Τι θα πρέπει να πληρώνουμε κάθε μήνα σε φόρους

Αυξημένες θα είναι φέτος, οι φορολογικές υποχρεώσεις των πολιτών, που αν και βλέπουν τα εισοδήματά τους να ανεβαίνουν, λόγω αυξήσεων των μισθών, παράλληλα, αντιμετωπίζουν, λόγω μη τιμαριθμοποίησης της φορολογικής κλίμακας, περισσότερες φορολογικές υποχρεώσεις.

Επιπλέον, η άνοδος των τιμών σε αγαθά και υπηρεσίες “αυγατίζει” σε απόλυτους αριθμούς τον ΦΠΑ, που οριζοντια καταβάλλεται, ανεξάρτητα εισοδήματος, από τους πολίτες.

Αναλυτικά, τα έσοδα από φόρους αναμένεται να ανέλθουν στο ύψος των 66.713 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 3.754 εκατ. ευρώ ή 6,0% έναντι του στόχου του προϋπολογισμού 2024, με βάση την εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025, που ψηφίζεται την Κυριακή στη Βουλή.

Με βάση το οικονομικό επιτελείο η αύξηση αυτή στο στόχο των εσόδων από φόρους οφείλεται κυρίως: (α) στη μείωση της φοροδιαφυγής σε συνδυασμό με την αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών (σημειώνεται ότι τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων εκτιμώνται υψηλότερα κατά 1,2 δισ. ευρώ και του ΦΠΑ κατά 0,96 δισ. ευρώ σε σχέση με τον προϋπολογισμό) και (β) στην αύξηση των αμοιβών, γεγονός που επηρεάζει κυρίως τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων (αύξηση κατά 1,03 δισ. ευρώ σε σχέση με τον προϋπολογισμό).

Σημειώνεται ότι, με βάση το οικονομικό επιτελείο, οι επιμέρους μακροοικονομικές μεταβλητές που επηρεάζουν τα έσοδα έχουν σχετικά μικρές διαφοροποιήσεις έναντι του προϋπολογισμού. Ειδικότερα, ο πληθωρισμός εκτιμάται για το 2024 σε 2,7% και ο ρυθμός αύξησης της πραγματικής ιδιωτικής κατανάλωσης σε 1,7% (έναντι 2,6% και 1,3%, αντίστοιχα, που ήταν οι προβλέψεις του προϋπολογισμού). Σημαντική είναι, ωστόσο, η αύξηση των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας το 2024 που εκτιμάται σε 5,2% έναντι 3,8%, που ήταν η πρόβλεψη στον προϋπολογισμό 2024.

Πιο συγκεκριμένα τα έσοδα από φόρους διαμορφώνονται ως εξής:

Φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται κυρίως ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ), οι Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης (ΕΦΚ), οι φόροι με μορφή χαρτοσήμου και οι φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών. Οι φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στο ύψος των 36.409 εκατ. ευρώ, αυξημένοι κατά 1.241 εκατ. ευρώ ή 3,5% έναντι του στόχου του προϋπολογισμού 2024.

Ειδικότερα, τα έσοδα από τον ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 25.341 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 962 εκατ. ευρώ από τον στόχο, ενώ τα έσοδα από τους ΕΦΚ εκτιμώνται στο ποσό των 7.229 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 161 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται κυρίως οι δασμοί και τα λοιπά τέλη που επιβάλλονται στις εισαγωγές από κράτη μη μέλη της ΕΕ με βάση το κοινό τελωνειακό δασμολόγιο. Εκτιμώνται έσοδα 344 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 48 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του προϋπολογισμού 2024.

Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας
Οι τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας, που περιλαμβάνουν κυρίως τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), αναμένεται να διαμορφωθούν στο ύψος των 2.433 εκατ. ευρώ, μειωμένοι κατά 54 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του προϋπολογισμού 2024.

Λοιποί φόροι επί παραγωγής
Τα κύρια έσοδα της κατηγορίας αυτής προέρχονται από το τέλος επιτηδεύματος. Οι λοιποί φόροι παραγωγής εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν σε 615 εκατ. ευρώ, αυξημένοι κατά 22 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του προϋπολογισμού 2024.

Φόρος εισοδήματος
Το ύψος του φόρου εισοδήματος (φυσικών προσώπων, νομικών προσώπων και λοιπών κατηγοριών) αναμένεται να διαμορφωθεί στο ποσό των 24.203 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2.551 εκατ. ευρώ ή 11,8% έναντι του στόχου του προϋπολογισμού 2024. Ειδικότερα, εκτιμάται ότι τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων θα ανέλθουν σε 14.363 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.026 εκατ. ευρώ από τον στόχο ή 7,7%, κυρίως λόγω της αύξησης των μισθών και των συντάξεων καθώς και λόγω της μείωσης της ανεργίας.

Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων εκτιμώνται στο ποσό των 7.852 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.156 εκατ. ευρώ από τον στόχο ή 17,3% και αντανακλούν αφενός τη βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων των επιχειρήσεων κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος, αφετέρου τη θέσπιση και για το έτος 2024 της έκτακτης Προσωρινής Συνεισφοράς Αλληλεγγύης στις εταιρείες διύλισης, η οποία δεν είχε προβλεφθεί.

Φόροι κεφαλαίου
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται οι φόροι και τα τέλη κληρονομιών, δωρεών, γονικών και λοιπών παροχών. Εκτιμώνται έσοδα ύψους 235 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 5 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του προϋπολογισμού 2024.

Λοιποί τρέχοντες φόροι
Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει κυρίως τα τέλη κυκλοφορίας οχημάτων και τα διάφορα μη ταξινομημένα φορολογικά έσοδα. Τα έσοδα από τους λοιπούς τρέχοντες φόρους αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 2.474 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 46 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του προϋπολογισμού 2024.

Ο μηνιαίος λογαριασμός
Στο φόντο αυτό και με δεδομένο ότι σε νέο πλαίσιο μπαίνει η διαδικασία από το 2025 η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων με στόχο την έγκαιρη υποβολή, με τον στόχο να μπαίνει για υποβολή πριν το Πάσχα, για το  20% του συνόλου, είναι προφανές ότι ο “φορολογικός Γολγοθάς” θα ξεκινήσει φέτος νωρίς, καθώς, μάλιστα, και η πληρωμή του ΕΝΦΙΑ  να ξεκινήσει εντός Μαρτίου, με την πρώτη δόση.

Στο φόρο εισοδήματος, δε, η πρώτη από τις 8 δόσεις θα πρέπει να εξοφληθεί μέχρι την 31η Ιουλίου  και οι επόμενες επτά δόσεις μέχρι την τελευταία ημέρα καθενός από τους επόμενους επτά μήνες (Αύγουστο, Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο, Δεκέμβριο του έτους υποβολής, Ιανουάριο και Φεβρουάριο του επόμενου έτους).

Ουσιαστικά, από το Μάρτιο ξεκινούν οι υποχρεώσεις και θα πρέπει, με αφετηρία τον εν λόγω μήνα και για κάθε μήνα, σχεδόν, να καταβάλλονται, περισσότερα από 5 δισ. ευρώ για άμεσους και έμμεσους φόρους, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του προϋπολογισμού. Ο Ιούλιος αλλά και οι τελευταίοι μήνες του 2025, οπότε και οι πληρωμές των Τελών Κυκλοφορίας, είναι και οι πλέον βεβαρημένοι. Είναι χαρακτηριστικό ότι  ο Ιούλιος ‘έχει λογαριασμό που ξεπερνά τα 6,74 δισ. ευρώ.

Πληρώνουμε περισσότερους ή λιγότερους φόρους;
Στο μεταξύ στο ερώτημα, εάν και το 2025, καλούμαστε, ως πολίτες να πληρώσουμε λιγότερους ή περισσότερους φόρους, απανά με αρθογραφία του στο news247.gr ο πρώην υπουργός Γιώργος Σταθάκης. Όπως αναφέρει οι πολίτες πληρώνουν, σαφώς περισσότερους είναι η απάντηση. Για δύο λόγους. Πρώτον λόγω της μη μείωσης του ΦΠΑ και δεύτερον λόγω της μη τιμαριθμοποίησης της κλίμακας του εισοδήματος φυσικών προσώπων.

Το πρώτο δεν χρειάζεται επεξήγηση. Σε περίοδο ψηλού πληθωρισμού (17% στα τρία χρόνια), με εμφανώς πολύ παραπάνω στα είδη βασικής κατανάλωσης (στέγη, ενέργεια, τρόφιμα), ο μέσος έλληνας, πληρώνει περισσσότερο ΦΠΑ για την ίδια ή και λιγότερη κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών. Εκτός εάν ο μισθός, η σύνταξη, ή το εισόδημα του αυξήθηκαν ανάλογα ή περισσότερο από τον πληθωρισμό. Όπερ, κατά γενική ομολογία, δεν έγινε.

Δεύτερον εάν πάρει ένας μισθωτός αύξηση ακριβώς ίση με τον πληθωρισμό, τότε πληρώνει περισσότερο φόρο εισοδήματος εάν δεν τιμαριθμοποιηθεί η φορολογική κλίμακα. Σε περίπτωση δε που έχει μικρότερη αύξηση ή χρονική υστέρηση πληρώνει πολύ περισσότερο φόρο εισοδήματος.

Συνεπώς καθώς ούτε το ένα ούτε το άλλο έγιναν, ο μέσος μισθωτός των 1300 ευρώ το μήνα, με αυξήσεις μικρότερες από τον πληθωρισμό, πληρώνει περισσότερο φόρο εισοδήματος και περισσότερο ΦΠΑ. Για την ακρίβεια ποτέ οι έλληνες μισθωτοί και συνταξιούχοι δεν πλήρωναν τόσους φόρους. Η «φορολογική αφαίμαξη» δεν είναι δύσκολο να αποτιμηθεί λεπτομερώς ανά κατηγορία μισθωτών και συνταξιούχων. Μόνο που η άσκηση δεν έγινε. Πρόχειροι υπολογισμοί εκτιμούν ότι η «φορολογική αφαίμαξη» ενός μέσου μισθωτού των 1300, σε σταθερές τιμές, είναι περίπου 10% την τελευταία τριετία.

Είναι γνωστό ότι η τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας είναι πάγια πρακτική σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Στη Σουηδία τιμαριθμοποιούνται κάθε χρόνο αυτόματα τρία πράγματα. Πρώτον οι κλίμακες του φόρου εισοδήματος, δεύτερον τα κοινωνικά επιδόματα και τρίτον οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων. Ο προϋπολογισμός δηλαδή κάθε χρόνο θεωρεί αυτονόητα αυτά τα τρία. Στον ιδιωτικό τομέα δεν επεμβαίνει καθώς το κάνουν οι κοινωνικοί εταίροι. Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις καλύπτουν 90% της εργασίας. Άρα οι αλλαγές στα δημόσια οικονομικά αφορούν από εκεί και πέρα τα έσοδα ή τις δαπάνες, με διαφορετικές προσεγγίσεις από τη Δεξιά και την Αριστερά, με δεδομένους τους κανόνες περί ισοσκελισμού του προϋπολογισμού, ύψους του χρέους και διαφάνειας.

Τις πραγματικές όμως. Όχι τις «κουτοπονηριές» της ΝΔ, που συνεχίζει να μπερδεύει τις ονομαστικές με τις πραγματικές τιμές και τα εισοδήματα. Και τους πραγματικούς με τους ονομαστικούς δείκτες που εκπορεύονται από τον υψηλότερο πληθωρισμό που βιώνει η χώρα εδώ και δεκαετίες.

Ποιοι πληρώνουν λιγότερους φόρους;
Εμφανώς τα πιο ευκατάστατα στρώματα. Πρώτον, αυτά που δεν πλήρωναν ποτέ φόρο εισοδήματος, ως φοροδιαφεύγοντα φυσικά πρόσωπα.  Δεύτερον οι εταιρείες με τη μείωση του φορολογικού συντελεστή επι των κερδών και πληθώρα άλλων μειώσεων φόρων.

Η πρώτη κατηγορία είναι γνωστή. Όσο και να ψάξετε τις δηλώσεις του φόρου εισοδήματος δεν θα βρείτε «κανένα ευκατάστατο» φυσικό πρόσωπο με εισόδημα, ας πούμε πάνω από 80.000 ευρώ, ελάχιστα ακόμα και πάνω από 60.000. Επίσης θα βρείτε το 85% των ελευθέρων επαγγελματιών και μικροεπιχειρηματιών (800.000), στην αφορολόγητη κλίμακα, κάτω από το βασικό μισθό. Είναι η αφανής φορολογική τάξη, που απλά δεν πλήρωνε και δεν πληρώνει φόρο εισοδήματος.

Το πρόβλημα για την αφανή τάξη είναι άλλο. Ότι αυτός ο «πλούτος» είναι συσσωρευμένος σε ακίνητα, μετοχές και κάθε μορφής τίτλους. Και κατά κανόνα μεταφέρονται σε παιδιά ή άλλους. Και εδώ η ΝΔ έκανε τα πάντα. Από τις 50 φοροαπαλλαγές που επικαλείται η κυβέρνηση, η συντριπτική πλειοψηφία αφορά αυτές τις κατηγορίες (εξαιρούμε το πετρέλαιο και τα λιπάσματα των αγροτών και άλλες παρεμφερείς κατηγορίες). Μεταφορά ακίνητης και κινητής περιουσίας χωρίς φόρο (θεωρητικά μέχρι 3,2 εκατομμύρια ευρώ), και μείωση φόρων επι των μερισμάτων, επι των κερδών, επι των συγχωνεύσεων, επι των συναλλαγών (χρηματιστηριακών και άλλων).  Και φυσικά η απαράδεκτη τεκμαρτή φορολόγηση των πολλών ελεύθερων επαγγελματιών και επιχειρηματιών, που νομιμοποιεί την φοροαποφυγή, επιβαρύνει ελάχιστα όσους πραγματικά φοροδιαφεύγουν και πλήττει ταυτόχρονα και όσους βρίσκονται σε οριακή κατάσταση.

Η αύξηση των φορολογικών εσόδων λόγω ανάπτυξης
Η ροή πόρων στην οικονομία είναι πρωτοφανής. 50 δις δαπανήθηκαν επί πανδημίας (διαθέσιμα και δανεικά), 35 δις Ταμείο Ανάκαμψης, 25 δις ΕΣΠΑ και ΚΑΠ 27 δις. Η ανάπτυξη με τόσους πόρους μετά την πανδημία είναι ανεμική. Συγκρίνεται η ελληνική οικονομία με τις ευρωπαϊκές οικονομίες που μετά την πανδημία ανακάμπτουν αργά ή μπήκαν σε ύφεση. Και χωρίς ροή πόρων.

Εδώ η ΝΔ ισχυρίζεται ότι με τόσους πόρους αυξήθηκαν οι δημόσιες επενδύσεις (σχεδόν διπλασιάστηκαν), αυξήθηκαν οι ιδιωτικές (έστω και λίγο).  Το άθροισμα των επενδύσεων αυξήθηκε από το 14 στο 17% του ΑΕΠ. Στην Ευρώπη που ήταν στο 25% έχει πέσει κοντά στο 21%. Και θριαμβολογεί με το μόλις 2,3 % ρυθμό ανάπτυξης  το 2024, με τόσους διαθέσιμους πόρους. Που σημαίνει δύο πράγματα.

Πρώτον κατασπατάληση πόρων. Αυτό δεν χρειάζεται περισσότερο σχολιασμό μετά τις αναλύσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης. Δεύτερον η αύξηση των δημοσίων επενδύσεων δεν προκαλεί αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων, (του παραδοσιακού πολλαπλασιαστή που στα οικονομικές τον θεωρούμε δεδομένο).

Αυτό υπογραμμίζει την αδυναμία της αναπτυξιακής στρατηγικής της ΝΔ που ευνοεί την ιδιωτική ασφαλιστική αγορά, την ιδιωτικοποίηση της παιδείας και της υγείας, την δημιουργία ιδιωτικών πρότζεκτς σε κάθε χρήση δημόσιου χρήματος, από την πράσινη μετάβαση και τη διαχείριση της δημόσιας περιουσίας, μέχρι τη θεοποίηση του τουρισμού και του ρήαλ εστέιτ. Κοινώς μία οικονομία που οι φετινοί νομπελίστες (Acemoglou και Robinson) θα αποκαλούσαν “extractive οικονομία”, μιας οικονομίας που επικεντρώνεται στο υπάρχον από το όποιο επειδιώκει την απομύζηση περισσότερου πλεονάσματος, έναντι μιας «inclusive οικονομίας» που εδράζεται στην δυναμική ανάπτυξη των πιο παραγωγικών και τεχνολογικών κλάδων και επικεντρώνεται στην ισότιμη συμμετοχή της εργασίας και την καλή λειτουργία των θεσμών” καταλήγει ο Γιώργος Σταθάκης.

news247.gr