Η τελευταία Grand Dame: Ένας χρόνος χωρίς τη Νανά Δούκα- Σπάνιο φωτογραφικό υλικό, από τη ζωή της γυναίκας που αποτέλεσε σημείο αναφοράς μιας ολόκληρης εποχής

Ένα χρόνο μετά το οριστικό "αντίο"

Τι είναι αυτό που κάνει μια γυναίκα να κατακτά τον τίτλο της grand dame ενός τόπου και να ταυτίζεται με μια ολόκληρη εποχή; Θα έλεγε κανείς ότι πρόκειται για μια κάθε άλλο παρά εύκολη υπόθεση, ιδίως αν αναλογιστούμε ότι αυτοί οι τίτλοι φέρουν μαζί τους μια περίεργη μυθολογία, η οποία- όπως όλοι οι μύθοι-, δεν μπορεί να στηριχθεί παρά μόνο στα θεμέλια της γνησιότητας.

*Της Κωνσταντίνας Τσίχλα

Αναζητώντας «πατήματα» για να οικοδομήσουμε το προφίλ μιας γυναίκας που καθίσταται σημείο αναφοράς, θα λέγαμε ότι αυτά συμπυκνώνονται σε ένα πλήθος αρετών και ιδιαιτεροτήτων που συνηγορούν στην αναγνώριση μιας πολύ έντονης προσωπικότητας, σε πολλά και διαφορετικά επίπεδα.
Πώς φαντάζεται κανείς μια grand dame; Σίγουρα αριστοκρατική, με «αέρα» που κατακτά τους χώρους άμα τη εμφανίσει της.
Δυναμική, έξυπνη, κοινωνική, ευχάριστη, με ηγετική στόφα αλλά και με δυνατότητα ευφυών ελιγμών διπλωμάτη. Με άποψη, κατανόηση, δυνατότητα αντίληψης των νέων «ρευμάτων», ανοικτά αυτιά και μάτια για να εντοπίζει τα σημάδια των καιρών και να τα ακολουθεί, με τους δικούς της όρους, χωρίς να χάνει το προσωπικό της στίγμα. Και έπειτα μια grand dame πρέπει να φέρει πάνω της τη διαδρομή της γενιάς της.
Να τη φέρει όχι σαν βάρος, αλλά σαν πλούτο, σαν άρωμα ακριβό, σαν απόσταγμα ενός κόσμου που άλλοι νοσταλγούν και άλλοι τον μαθαίνουν μέσα από αυτή. Αν μάλιστα αυτοί που τον πρωτοσυναντούν καταφέρνουν και να τον νοσταλγήσουν, τότε ναι, έχουμε να κάνουμε με την ίδια τη λέξη «γοητεία».
Ε, λοιπόν η Νανά Δούκα, η μεγάλη κυρία του Τύπου των Πατρών, τα είχε όλα αυτά και ίσως και μερικά ακόμη. Γι' αυτό και ένα χρόνο μετά το οριστικό της «αντίο», το όνομά της εξακολουθεί να παραπέμπει σε μεγάλες στιγμές που έφυγαν ανεπιστρεπτί, στο τέλος μιας εποχής που είχε λάμψη, ισχύ, κύρος, αλλά και μεγάλες δοκιμασίες, κάποιες από αυτές μάλιστα, ιδιαίτερα οδυνηρές.
Η ζωή της Νανάς Δούκα, της περίφημης Νι Δέλτα, της «Πελοπονήσου», είχε όλες τις διακυμάνσεις ενός μυθιστορήματος. Από τις υψηλές επαφές και τα σαλόνια, μέχρι τις σκληρές προσωπικές δοκιμασίες και τη συνάντηση με το σκληρό πρόσωπο της ζωής μετά το βαρύ πλήγμα της ασθένειας της μοναχοκόρης της, ο βίος της «τελευταίας αρχόντισσας» της Πάτρας, υπήρξε μοναδικός, όπως και η ίδια.

To ΤHEBEST magazine ξεφυλλίζει το άλμπουμ της ζωής της γυναίκας που γεννήθηκε μέσα στα «άδυτα» του Πατραϊκού Τύπου και άφησε το αποτύπωμά της στην πορεία του, αλλά και στην κοσμική ζωή της πόλης και της χώρας

Η Νανά Δούκα ήταν κοσμοπολίτισσα. Στον άμεσα φιλικό της κύκλο βρισκόταν ο Ντίμης Κρίτσας, η Ζωή Λάσκαρη, ενώ διατηρούσε σχέσεις και με την τέως βασίλισσα Άννα-Μαρία

Μία ιστορία ζωής που τα είχε όλα

Η Αναστασία (Νανά) Δούκα γεννήθηκε στην Πάτρα στις 29 Μαΐου 1924 και έφυγε από τη ζωή στις 6 Ιανουαρίου του 2024. Ήταν κόρη του ιδρυτή της εφημερίδας «Πελοπόννησος» Χαράλαμπου
Φραγκόπουλου και της Γιώτας Αθανασιάδου.
Είχε σπουδάσει στη σχολή καλογραιών στην Νάξο, αλλά και στο Παρίσι, ενώ η μητέρα της Γιώτα Αθανασιάδου, αρθρογράφος και εκδότρια της «Πελοποννήσου», μετά την χηρεία της έκανε δεύτερο γάμο με τον Κωνσταντίνο Παπαγγελούτσο, ο οποίος υπήρξε διευθυντής και αρθρογράφος της εφημερίδας.

Μετά τον θάνατο της Γιώτας Παπαγγελούτσου, τη δεκαετία του ’80, η Νανά Δούκα ανέλαβε την έκδοση της εφημερίδας, μαζί με τον δεύτερο σύζυγό της, τον αείμνηστο, Σπύρο Δούκα, έως και το 2011. Μαζί έβαλαν την δική τους σφραγίδα στην πορεία του περιφερειακού Τύπου, ακολουθώντας πάντα την οικογενειακή παράδοση του πατέρα της, Χαράλαμπου και των θείων της, Διονύση, Ηρακλή και Νίκου που ήταν οι ιδρυτές της «Πελοποννήσου». Η Νανά Δούκα είχε πάντα καίριο ρόλο στην εφημερίδα, ενώ για πολλά χρόνια αρθρογραφούσε, έχοντας την δική της στήλη, την οποία υπέγραφε, ως «Νι Δέλτα». Κοινωνική και δραστήρια, παρακολουθούσε με κριτική άποψη τα πολιτικά, κοινωνικά και καλλιτεχνικά δρώμενα της πόλης, αποτελώντας μαζί με τον Σπύρο Δούκα ένα από τα πλέον λαμπερά ζευγάρια της γενιάς τους.
Το λεπτεπίλεπτο της κοσμοπολίτικης εμφάνισής της, έκρυβε μια ισχυρή προσωπικότητα η οποία δέσποζε αμέσως στο χώρο, ενώ οι κοινωνικές επαφές της περιλάμβαναν διακεκριμένους πολίτικούς, καλλιτέχνες, ανθρώπους των γραμμάτων, της οικονομίας, της κοσμικής ζωής και της μόδας. Στον πολύ φιλικό της κύκλο βρισκόταν η Ζωή Λάσκαρη, ενώ διατηρούσε σχέσεις και με την τέως βασίλισσα Άννα-Μαρία. «Αδελφικός» της φίλος επί σειρά ετών υπήρξε ο περίφημος σχεδιαστής των σταρ των 60s και 70s, Ντίμης Κρίτσας.

Η σχέση ζωής με τον Σπύρο Δούκα, η αγάπη που κράτησε μέχρι το τέλος και η μεγάλη απώλεια

Η Νανά είχε παντρευτεί για πρώτη φορά, σε νεαρή ηλικία, αλλά χώρισε αιφνιδίως με τον πρώτο της σύζυγο, ο οποίος έφυγε πρόωρα και άδοξα από τη ζωή στον Λαιμό της Βουλιαγμένης. Το σοκ
για την ίδια από το θάνατό του ήταν μεγάλο, ενώ αποποιήθηκε, ως κληρονόμος του, οποιοδήποτε μερίδιο από την μεγάλη περιουσία του.
Ο δεύτερος γάμος της με τον Σπύρο Δούκα, πραγματοποιήθηκε το 1956. Ήταν μαζί στη ζωή για 62 χρόνια, έως τον Δεκέμβρη του 2018, οπότε και εκείνος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 90 ετών.
Πέντε χρόνια μετά, ανήμερα των Θεοφανίων του 2024, τον ακολούθησε η γυναίκα που σημάδεψε τη ζωή του. Δεν έμαθαν ποτέ ο ένας για το «αντίο» του άλλου. Όταν ο Σπύρος Δούκας «έφυγε» η Νανά δεν ήταν σε θέση να ενημερωθεί και να αντιληφθεί την μεγάλη απώλεια.
Οι δυο τους γνωρίστηκαν την Αποκριά του 1954, όταν ο Σπύρος Δούκας μαζί με φίλους του επισκέφθηκαν την Πάτρα για να διασκεδάσουν στο Καρναβάλι. Εκεί, σε κοινή παρέα φίλων γνώρισε για πρώτη φορά τη Νανά Φραγκοπούλου. Συναντήθηκαν και στην Αθήνα λίγες ημέρες μετά. Όταν του την σύστησαν, είπε «Ναι τη θυμάμαι, την είχα δει στο Καρναβάλι της Πάτρας». Την ίδια μέρα πήγαν μαζί σινεμά και αυτή ήταν η αρχή για μία σχέση ζωής που κράτησε μέχρι το τέλος.
Το 1958 η Νανά και ο Σπύρος Δούκας έφεραν στον κόσμο το μοναχοπαίδι τους, την Λήδα που αντιμετώπισε σοβαρό πρόβλημα υγείας όταν ήταν 12 ετών και τελικά άφησε την τελευταία της πνοή το 1997 σε ηλικία μόλις 35 ετών. Στη μνήμη της κόρης τους Λήδας, ο Σπύρος και η Νανά Δούκα ίδρυσαν το 2000 το ίδρυμα «Λήδας, Νανάς και Σπύρου Δούκα» με κύριο σκοπό τη χορηγία έργων ευποιίας και την προσφορά κοινωφελών υπηρεσιών προς την κοινωνία της Πάτρας. Παράλληλα στήριξαν φορείς και ανθρώπους, χωρίς ποτέ να γίνει ευρέως γνωστό. Σημαντική υπήρξε
και η συμμετοχή της Νανάς Δούκα στο Σύλλογο Φίλων του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου Πατρών του οποίου υπήρξε εκ των ιδρυτικών μελών.

Ο Σπύρος και η Νανά Δούκα δεν έμαθαν ποτέ ο ένας για το «αντίο» του άλλου. Όταν εκείνος «έφυγε» η Νανά δεν ήταν σε θέση να ενημερωθεί και να αντιληφθεί την μεγάλη απώλεια