Η τέχνη στις γραμμές της Τατιάνας Δήμου

Τι σημαίνει για εσάς η αρχιτεκτονική;
Η αρχιτεκτονική ως σημείο σύνδεσης μεταξύ φυσικού περιβάλλοντος και ανθρώπου, είναι ένα ενδιάμεσο μεταξύ χώρου, τόπου και χρόνου. Για εμένα προσωπικά είναι μια γλώσσα, ένα μέσο επικοινωνίας και έκφρασης ιδεών, σκέψεων και αξιών.

Γιατί την επιλέξατε; Τι σας κέρδισε σε αυτήν;
Παιδικό όνειρο ήταν η αρχιτεκτονική, παρέα με την ζωγραφική. Στην ουσία όμως την επέλεξα χρόνια αργότερα -στην ενήλικη ζωή μου πια. Και αυτό που με κέρδισε ήταν το εύρος της και το πόσα πραγματικά περιλαμβάνει το αντικείμενο αυτό: αισθητική, δημιουργικότητα, αυθεντικότητα, προσφορά. Δεν είναι καθόλου γνωστό το πόσο πολύπλευρο αντικείμενο είναι. Οι περισσότεροι στέκονται μόνο στο σχέδιο και την τελική εικόνα, αλλά η αρχιτεκτονική είναι πολλά παραπάνω από αυτό.

Εκτός των άλλων, μπορεί να είναι η αρχιτεκτονική ένα «εργαλείο» για προσφορά στο κοινωνικό σύνολο;

Κατά την άποψή μου, η αρχιτεκτονική είναι κυρίως κοινωνική προσφορά από τον ορισμό της- ή τουλάχιστον οφείλει να είναι. Κάθε κτήριο δημιουργείται και καταλαμβάνει ένα κομμάτι του πλανήτη μας για μεγάλο χρονικό διάστημα και επηρεάζει την καθημερινότητα ενός ολόκληρου συνόλου: το οικοσύστημα το ίδιο, την ζωή των ανθρώπων, αλλά και όλα αυτά διαχρονικά, όσο το έργο θα παραμείνει εκεί- καμιά φορά και για πάντα. Με δεδομένα τα παραπάνω, είναι αδιαμφισβήτητο ότι το έργο του αρχιτέκτονα φέρει μια μεγάλη ευθύνη μαζί του, αλλά και ταυτόχρονα την ευκαιρία να συνεισφέρει σημαντικά στο κοινωνικό σύνολο όταν γίνεται με συνείδηση και συνέπεια.

Ποιες είναι οι νέες προκλήσεις στον χώρο της αρχιτεκτονικής με βάση τα νέα δεδομένα και τις ανάγκες της εποχής που διανύουμε;

Νομίζω ότι ζούμε σε μια σπουδαία μεταβατική εποχή. Οι ανάγκες μας, διαχρονικά οι ίδιες παραμένουν κατά την γνώμη μου, αλλά τα νέα τεχνολογικά δεδομένα και η εισαγωγή της τεχνητής νοημοσύνης, σίγουρα θα αλλάξουν τα πάντα -ακόμα και την αρχιτεκτονική την ίδια, όπως την γνωρίζαμε. Πραγματικά, αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε καν να φανταστούμε τους επόμενους χώρους κατοίκησης και τα αστικά τοπία που θα προκύψουν από την ζύμωση αυτή, αλλά ανυπομονώ και εγώ να δω τον τρόπο που θα εξελιχθεί η σκέψη μας το επόμενο διάστημα στο νέο αυτό πλαίσιο.

Πώς προσεγγίζετε τα σχέδια σας στο «σήμερα»; Τι λαμβάνετε υπόψιν σας;

Η αρχιτεκτονική αναφέρεται αναγκαστικά στο «σήμερα». Δεν μπορεί παρά να είναι επίκαιρη και σύγχρονη- διαφορετικά δεν έχει επιτελέσει τον σκοπό της. Στον σχεδιασμό μας σίγουρα προσπαθούμε να ενσωματώσουμε νέες τεχνολογίες και εργαλεία όπως ανέφερα νωρίτερα, και πάντα λαμβάνουμε υπ’ όψιν τον άνθρωπο, τις ανάγκες και τις σκέψεις του και φυσικά τις κοινωνικές του σχέσεις και την σχέση του με το φυσικό περιβάλλον. Κάθε περίπτωση μελέτης για εμάς είναι διαφορετική και προσπαθούμε να διευρύνουμε τόσο την δική μας σκέψη και οπτική όσο και την εμπειρία του χρήστη, προτείνοντας εναλλακτικούς τρόπους διαβίωσης των εκάστοτε χώρων.

Πώς αντιμετωπίζετε κάθε νέο έργο που αναλαμβάνετε;
Κάθε νέο έργο αντιμετωπίζεται κυρίως με περιέργεια, διάθεση εξερεύνησης και παιχνιδιού, θα έλεγα. Ασχέτως κλίμακας, ένα νέο έργο είναι πάντα μια πρόκληση που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε από δύο σκοπιές: τόσο ως αρχιτέκτονες, όσο και ως χρήστες οι ίδιοι. Ο απώτερος στόχος πάντα είναι να υπηρετήσουμε τον άνθρωπο, το περιβάλλον και την αρχιτεκτονική.

Ποια θα λέγατε ότι είναι τα κοινά χαρακτηριστικά των έργων σας;
Κοινά σημεία θα βρω αρκετά στα έργα μου- όχι τυπολογικά και μορφολογικά, αλλά σίγουρα εννοιολογικά. Βασικό στοιχείο είναι η συνέχεια της σκέψης από το ένα έργο πουπροχωρά στο επόμενο και μπορεί να ολοκληρωθεί σε αρκετά
έργα αργότερα. Ένα ακόμη κοινό σημείο θα έλεγα ότι είναι σίγουρα η αφαίρεση όπως και η σχέση των έργων με το περιβάλλον
και το τοπίο που εντάσσονται και είναι ζητήματα που με απασχολούν όλα τα χρόνια που δουλεύω πάνω στην αρχιτεκτονική.

Ποια είναι η σημασία που έχει η αρχιτεκτονική για τον χώρο της τέχνης γενικότερα;
Ως μία εκ των Καλών Τεχνών, η αρχιτεκτονική δεν θα μπορούσε να μην έχει σπουδαία σημασία στον χώρο της τέχνης.
Αποτελεί μια ζωντανή και διαρκώς εξελισσόμενη μορφή έκφρασης που αναπόφευκτα συνδέεται με όλους τους δημιουργικούς τομείς, συνδιαλέγεται, επηρεάζεται και επηρεάζει την σύγχρονη δημιουργία. Έτσι, η αρχιτεκτονική δεν είναι απλώς το πλαίσιο όπου εξελίσσονται οι άλλες τέχνες, αλλά συνδημιουργεί μαζί τους και συνθέτει μία ολοκληρωμένη, αλληλοσυμπληρούμενη εμπειρία που επηρεάζει βαθιά την αισθητική και συναισθηματική μας αντίληψη.

Μπορεί να «συναντιέται» η αρχιτεκτονική με άλλες τέχνες και με ποιον τρόπο;

Όπως ανέφερα και παραπάνω, η αρχιτεκτονική ως αναπόσπαστο κομμάτι της καλλιτεχνικής δημιουργίας, εμπλέκεται με όλα τα είδη τέχνης, και γι’ αυτό σήμερα παράγονται εξαιρετικά και ολοκληρωμένα έργα όταν αυτά προσεγγίζονται από πολλές διαφορετικές σκοπιές. Το ουσιαστικό όμως για εμένα στην φάση αυτή είναι όλοι οι άνθρωποι που ασχολούμαστε με την δημιουργία και τον πολιτισμό να συνδιαλλαγούμε όχι μόνο καλλιτεχνικά, αλλά και σε επίπεδο πολιτικών πολιτισμού και να χαράξουμε μαζί νέες κατευθύνσεις.

Έχετε επιλέξει την Πάτρα για να ζείτε και να δραστηριοποιείστε. Τι θα λέγετε ότι λείπει από την αρχιτεκτονική της εξέλιξη διανύοντας την σύγχρονη εποχή; Τι θα μπορούσε να αλλάξει;

Ενδιαφέρουσα ερώτηση. Στις περισσότερες πόλεις της Ελλάδας δυστυχώς απουσιάζει η σύγχρονη αρχιτεκτονική. Ζούμε, κυριολεκτικά και μεταφορικά, πάνω σε αρχιτεκτονικά θραύσματα του παρελθόντος και της ιστορίας μας. Αστικά τοπία με μηδενική σύγχρονη αρχιτεκτονική σκέψη- εκτός λίγων περιπτώσεων φυσικά. Η Πάτρα δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση σε αυτό. Μια πόλη με εξαιρετική ρυμοτομία και προδιαγραφές, με πανέμορφο φυσικό τοπίο και θέα 360ο, έχει περάσει από την σπουδαία αρχαία και νεότερη κληρονομιά της, στον ευτελισμό της αρχιτεκτονικής και στην αντιμετώπιση της δόμησής της με εφήμερη εργολαβική λογική. Δεν ξέρω τι μπορεί να αλλάξει, αλλά εύχομαι βαθιά να αλλάξουν τα πάντα ώστε να έχουμε την ευκαιρία να ανακτήσουμε την αστική της κουλτούρα και να την επανακατοικήσουμε εξασφαλίζοντας ένα βιώσιμο, καλαίσθητο και ανθρώπινο περιβάλλον αφ’ ενός για εμάς, αφ’ ετέρου για τις επόμενες γενιές που ακολουθούν.

Ειδήσεις Τώρα

Αυτή η πόλη είναι ο πιο γραφικός χειμερινός προορισμός στον κόσμο

Χαρά και Μαρία Ρήγα: Oι υπέροχες πατρινές δίδυμες και η χορογραφία της ψυχής που κατοικεί στα χέρια

Πέτρος Δρινέας: Το life story του professor