Eστρεψε θεσμικά το ενδιαφέρον σε μια τέχνη που ήταν στο περιθώριο, επιπλέον δημιούργησε το Sealed Earth Ceramics Studio and Gallery
Συνέντευξη: Αντυ Μπακοπούλου
Φωτογραφίες- Credits: Christina Antoniou
Το 2024 ήταν για εκείνη σημαδιακό και ανεπανάληπτο.
Η Πατρινή Λουκία Θωμοπούλου συγκαταλέγεται στα «πρόσωπα της χρονιάς» στις επάλξεις του πολιτισμού πανελλαδικά. Παθιασμένη με το όραμα της αναβάθμισης της τέχνης του πηλού (κόντρα στη χομπίστικη και ερασιτεχνική αντιμετώπιση) θεμελίωσε ως επίσημο θεσμό την 1η Βiennale Σύγχρονης Κεραμικής στο Μουσείο Προϊστορικής Θήρας.
Ως founder και creative director, επέβαλε τον διάλογο των αρχαιολογικών ευρημάτων με σημερινούς κεραμίστες από όλο τον κόσμο, κατακτώντας κοινό, media, ειδήμονες, παράγοντες. Μίλησε στο ΤΗΕ BEST MAGAZINE από την καινούρια έδρα της στο Κουκάκι, αγναντεύοντας το Ερέχθειο. Πλέον, διευθύνει το πολύπλευρο Sealed Earth Ceramics Studio and Gallery ως πιστοποιημένη επιμελήτρια τέχνης και διαχειρίστρια γκαλερί από το Ινστιτούτο Sotheby's.
-Πώς είναι αναδρομικά η «γεύση» από τα κατορθώματα της νεοσύστατης Μπιενάλε που οραματίστηκες;
Ήταν κάτι απίστευτο αυτό που συνέβη με την Μπιενάλε. Την επισκέφθηκαν Έλληνες από παντού. Την είδαν πάρα πολλοί τουρίστες και η ανταπόκριση των ντόπιων ήταν συγκινητική. Τα σημειώματα που μας άφηναν μου έμειναν αξέχαστα. Ήρθαν γκρουπ εργαστηρίων κεραμικής, έγιναν συνδυαστικές εκθέσεις. Σκεφτείτε πως μόνο τον μήνα Σεπτέμβριο είχαμε 10.000 επισκέπτες, αριθμός πρωτοφανής στην προσέλευση πολιτιστικών εκδηλώσεων.
«Ηταν κάτι απίστευτο αυτό που συνέβη με την Μπιενάλε. Την επισκέφθηκαν Έλληνες από παντού»
-Ποια ήταν η αφορμή και το σκεπτικό της διοργάνωσης; Και μόνο ο όρος ακούγεται πολύ βαρύς και… international.
Δεν αποδεχόμουν η σύγχρονη κεραμική που τόσο αγαπώ να μένει στο περιθώριο και στην αφάνεια. Πίστεψα πως η ιδιωτική πρωτοβουλία με τη στήριξη του κράτους μπορεί να ανατρέψει το σκηνικό. Πρώτο πείραμα ήταν αυτό στα Κουφονήσια, μια open air έκθεση σε παραλιακό μονοπάτι με 10 κεραμίστες δημιουργούς. Αγκαλιάστηκε, κέντρισε το ενδιαφέρον και με ώθησε για το επόμενο βήμα. Σκέφτηκα πως σαν Ελληνίδα πρέπει να χρησιμοποιήσω το σημαντικότερο εργαλείο μας, τον τουρισμό. Ο κόσμος πια δεν περιορίζεται στη θάλασσα και το φαγητό, ζητάει και κάτι άλλο στις διακοπές του. Επειδή τρελάθηκα με τον προϊστορικό χώρο του Ακρωτηρίου στη Σαντορίνη, είχα περπατήσει στα ερείπια και με είχαν καταπλήξει τα μοναδικά ευρήματα, σκέφτηκα πως η Μπιενάλε θα έπρεπε να συνδεθεί με το Μουσείο εκεί. Είμαι βέβαιη πως οι μισοί Έλληνες δεν γνωρίζουν πως το νησί διαθέτει αυτό το στολίδι. Μιλάμε για τον πολιτισμό του Χαλκού μέσα από 15.000 κεραμικά αντικείμενα και τοιχογραφίες. Όλα όσα αποδεικνύουν τις μετακινήσεις πληθυσμών, τις εξαγωγές, τα προϊόντα εκείνης της χρυσής εποχής… Και προβλήθηκαν μαζί με το σήμερα της κεραμικής προκαλώντας το αδιαχώρητο. Η ομάδα της Μπιενάλε έχει σκοπό να ταξιδεύει σε άλλο νησί κάθε φορά, προσφέροντας μια διαφορετική ανάγνωση του κάθε μέρους μέσα από τον κεραμικό «φακό». Αυτό πετύχαμε στη Σαντορίνη. Είναι παρεξηγημένη, ως συνώνυμο του σκληρού τουρισμού της Καλντέρας.
-Τι ξεχωρίζεις από την Πάτρα των νεανικών χρόνων και τα πρώτα επαγγελματικά βήματα;
Λείπω δυόμισι δεκαετίες από την Πάτρα, αλλά την επισκεπτόμουν κάθε τόσο- παλιότερα πιο τακτικά. Αναπολώ πάντα την πόλη των παιδικών μου χρόνων, θυμάμαι πιο έντονα τα Ψηλαλώνια με λαοθάλασσα και το καθιερωμένο ραντεβού στο ηλιακό. Προέρχομαι από την ευρύτερη παρέα του Τάκη Ματθαιόπουλου, κυκλοφορούσα όπως όλοι σε Αγίου Νικολάου, Ρίο και ευχαριστήθηκα τρελά ξενύχτια. Ήταν πολύ της διασκέδασης η γενιά μας. Καλοί φίλοι ως σήμερα η Φραγκούλα Γεώρμα, ο Γιώργος Μαρκουλάκης, ο Χαράλαμπος Βρης. Η επαγγελματική μου διαδρομή με οδήγησε σε Νέα Υόρκη, Αθήνα, Σαντορίνη, Κουφονήσια. Σταδιοδρόμησα με επιτυχία στον τομέα της πληροφορικής και του management στον ναυτιλιακό κλάδο, αντικείμενο όπου συναντούσες πολύ λίγες γυναίκες, κατόπιν καταπιάστηκα με τον τουρισμό μέσω ξενοδοχείων μαζί με τον σύζυγό μου. Παράλληλα, θα με αποκαλούσα και καλλιτεχνικό τύπο, καθώς έφτιαχνα διάφορα κολάζ, όχι όμως συνειδητά, με κάποια επιδίωξη. Σαν χαρακτήρας, είμαι πολύ πρακτική και στοχοπροσηλωμένη, με τετράγωνη λογική. Αποζητώ τον προγραμματισμό, την ασφάλεια και τη σιγουριά σε όσα κάνω.
-Μίλησέ μας για το… ντεμπούτο σου στην κεραμική.
Ξεκίνησα δίχως να περιμένω όλα όσα προέκυψαν αργότερα. Ήθελα να κάνω κάτι δημιουργικό στον ελεύθερο χρόνο μου και στράφηκα στα μαθήματα κεραμικής κοντά στο σπίτι μου. Και έπεσα τελικά «με τα μούτρα», με συνάρπασαν όσα ανακάλυψα. Ένας από τους masters του είδους, ο Μαίνανδρος Παπαδόπουλος με έβαλε στη χημεία της κεραμικής, μου έμαθε τι εστί καμίνι. Οι επόμενοι δάσκαλοί μου με δίδαξαν φόρμα και κατασκευή, εικαστική προσέγγιση και γενικά να έχω τα μάτια μου ανοιχτά.
-Η έμπνευση για μια Μπιενάλε Κεραμικής στην Ελλάδα προέκυψε μελετώντας όσα συμβαίνουν εκτός συνόρων;
Αναρωτιόμουν χρόνια γιατί δεν πραγματοποιείται Μπιενάλε στη χώρα μας. Έψαχνα μια έγκριτη πλατφόρμα προώθησης, που να δείχνει την art πλευρά των κεραμικών. Έτσι, είμαι πολύ περήφανη που η αποστολή επιτεύχθηκε. Ήξερα ότι ήταν η κατάλληλη στιγμή. Η πιο σπουδαία, η British Biennale Ceramics, αντιμετώπιζε δυσκολίες λόγω Brexit, οπότε έχασε την πρωτοκαθεδρία. Αυτό έφερε μπροστά τη Γαλλία. Αναδρομικά πάντως Αγγλία, Ιαπωνία και Κορέα διαμόρφωναν το τοπίο στην πρόοδο της κεραμικής τέχνης
-Αντιλαμβάνομαι πως αναφέρεσαι σε μια άλλη διάσταση της κεραμικής από εκείνη που ξέρει ο περισσότερος κόσμος. Τη θεωρούσες υποτιμημένη;
Η κεραμική έπρεπε να κερδίσει την αξία της στην Ελλάδα. Τη θεωρούσαν χειροτεχνία και όχι τέχνη. Προσπαθώ λοιπόν συστηματικά να αναδείξω την εικαστική πλευρά της κεραμικής, όχι μικροαντικείμενα με τη φολκλόρ, χρηστική έννοια του παρελθόντος. Επιδίωξη μου είναι να προάγονται δουλειές για εκθέσεις, όχι για να γεμίσουν το τραπέζι του σπιτιού… Άλλωστε και εγώ η ίδια, στην προσωπική μου επαφή με την όλη δημιουργική διαδικασία, λειτουργούσα με το συναίσθημα και τη διάθεσή μου, δεν με ενδιέφερε να φτιάξω κάτι πρακτικό.
-Πώς θα χαρακτήριζες τα δικά σου έργα; Είσαι πιο δημιουργική στον νέο σου- πολύ εντυπωσιακό- χώρο;
Είμαι πίσω σε προσωπικό καλλιτεχνικό επίπεδο το τελευταίο διάστημα. Απέκτησα τον χώρο μου διότι αποφάσισα να ασχοληθώ με το οργανωτικό κομμάτι, οπότε δεν μπορώ παράλληλα να προμοτάρω τον εαυτό μου. Επέλεξα να κρατήσω την ευεργετική επίδραση της κεραμικής για μένα. Συνεχίζω να υλοποιώ αγγεία με γυναικεία μορφή, τα έχω μάλιστα παρουσιάσει, όμως το βασικό μου ενδιαφέρον έχει επικεντρωθεί αλλού. Δουλεύω για να οδηγούνται τα έργα στο πολιτιστικό γεγονός. Να προωθούνται καλλιτέχνες, σεμινάρια, εργαστήρια. Με έχει βοηθήσει η διοργάνωση της Μπιενάλε ώστε να κινητοποιούνται συλλέκτες, οπαδοί και φίλοι της κεραμικής γύρω από την προσπάθειά μου.
-Ποια είναι τα μηνύματα από το εξωτερικό στον τομέα που πλέον αφοσιώθηκες;
Επισκέπτομαι σταθερά φουάρ στο εξωτερικό, παρακολουθώ τις νέες ιδέες και τις εξελίξεις. Η κεραμική αποτελεί πια μεγάλη, ισχυρή τάση στο ευρύτερο στερέωμα των objects. Eίμαι ενθουσιασμένη που ολοένα αυξάνεται η εκτίμηση του κοινού διεθνώς. Το υλικό του πηλού γιατί σε συγκινεί περισσότερο από άλλα στο σύγχρονο εικαστικό στερέωμα; Ο πηλός είναι ευεργετικός. Δεν είναι τυχαίο που τόσος κόσμος χαίρεται να τον δουλεύει. Τον χειρίζεσαι αβίαστα. Τα μικρά, πήλινα αντικείμενα γίνονται εύκολα. Ο πηλός είναι εύπλαστος, λερώνεσαι, αφήνεσαι, ξεχνιέσαι. Όταν συγκεντρώνεσαι στην κεραμική, λέγεται πως λειτουργεί το μπροστά μέρος του εγκεφάλου, ώστε να ξεκουράζεται το πίσω. Ακόμα και οι ψυχολόγοι προτείνουν να βάλουμε την κεραμική στη ζωή μας. Μην ξεχνάτε πως πλέον σε παγκόσμια κλίμακα έχει αναπτυχθεί μια απέχθεια για καθετί πλαστικό, οπότε γίνεται στροφή στο παραδοσιακό στοιχείο γενικότερα.
-Μέσα από την εμπειρία σου, η τέχνη ενδιαφέρει τον μέσο πολίτη στην Ελλάδα;
Είμαι αισιόδοξη. Θεωρώ ότι οι νεότερες γενιές είναι πολύ πιο κοντά στην τέχνη. Ειδικά στην Πάτρα υπάρχουν οι επιρροές του Καρναβαλιού που έκαναν ανέκαθεν τον κόσμο πιο active στον τομέα της έκφρασης. Έχουμε βέβαια και τους δεσμούς με την Ιταλία οι οποίοι αποτυπώνονται στην αισθητική μας. Όμως ευτυχώς, βλέπουμε τους εκπαιδευτικούς του σήμερα να συνοδεύουν τα παιδιά σε μουσεία, σε παραστάσεις, σε αφιερώματα. Όταν κάναμε την πρώτη υπαίθρια έκθεση κεραμικής στα Κουφονήσια πολλά παιδιά γνώριζαν γι αυτή, παρακολουθώντας τι διαδραματίζεται μέσω Instagram. Επιπλέον στην Αθήνα δεν έχεις που να πρωτοπας πια. Διαπιστώνω μια καλλιτεχνική άνοιξη, έναν οργασμό εκδηλώσεων που σε κρατάει σε εγρήγορση συνεχώς. Έχεις να ανταποκριθείς σε 2 openings κάθε μέρα, τώρα που συζητάμε. Το Βερολίνο έχει κακοκαιρία και είναι πανάκριβο, στο Παρίσι η ζωή δυσκόλεψε πάρα πολύ, έτσι πολλοί δημιουργοί της Ευρώπης επιλέγουν να ζήσουν και να δραστηριοποιηθούν εδώ. Στην Κυψέλη ξεφύτρωσε μια ολόκληρη καλλιτεχνική κοινότητα. Ελπίζω όλο αυτό να μην εξελιχθεί σε «φούσκα», αλλά είναι πολύ ενθαρρυντικό.
Eκπληξη… οδική: Kυκλοφορεί και ενθουσιάζει στο Μιλάνο το τραμ Louis Vuitton x Murakami
Μελάνια Τραμπ: Συμφωνία 40 εκατομμύριων δολαρίων για ντοκιμαντέρ και σειρά για τη ζωή της
MARRY me στα Ψηλαλώνια! Δείτε τις καθιερωμένες bridal σελίδες στο περιοδικό THEBEST
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr