50 χρόνια στο Χαμάμ

Ήταν καλοκαίρι του 1975 Ιούνης μήνας, στο στάδιο της Παναχαΐκης είχε σουρουπώσει για τα καλά, φώτα αναμμένα ήταν μόνο στο γυμναστήριο της πυγμαχίας.
Ήμουν έτοιμος να αποχωρήσω μαζί με δύο συναθλητές που προετοιμαζόμαστε να πάρουμε μέρος στο Πανελλήνιο πρωτάθλημα εφήβων που θα γινόταν στην Αθήνα και παράλληλα προσπαθούσαμε να χάσουμε βάρος για να παίξουμε μποξ σε μικρές κατηγορίες κιλών.
Την ώρα που καληνυχτίζαμε το “Δάσκαλο μας”, το Βαγγέλη Μαυρόπουλο μας είπε: «Ρε σεις λεβέντες για να πέσουν τα κιλά θέλει περισσότερη προπόνηση και λιγότερες καταχρήσεις, λοιπόν θα σας προτείνω μια βοήθεια αδυνατίσματος, να πάτε στο Χαμάμ που είναι στην Μπουκαούρη να χάσετε και από κει κανά μισόκιλο.»
Αυτό ήταν. Την άλλη μέρα το βραδάκι ήμουν έξω από το Χαμάμ. Πέρασα την είσοδο έχοντας μαζί μου σε μια τσάντα το μαγιό μου, ένα σαμπουάν, ένα σαπούνι, ένα πετσετάκι για τρίψιμο και μια πετσέτα μπάνιου Πειραϊκής
Πατραϊκής.
Στο ταμείο πλήρωσα στον ιδιοκτήτη του Χαμάμ, τον αείμνηστο Μετζέλο Δημητρίου, δίπλα του καθόταν η εξαιρετική γυναίκα του, η κυρία Δήμητρα.
Μια άλλη κυρία που ήταν στην υποδοχή με οδήγησε σε μια μονή καμπίνα με κρεβάτι για να αλλάξω.
Το στρώμα πάνω στο κρεβάτι είχε πλαστικό κάλυμμα, η κυρία έστρωσε ένα μονό σεντόνι και πάνω στην καρέκλα ακούμπησε ένα άλλο σεντόνι και μια κουβέρτα στρατιωτική. Φεύγοντας μου λέει: «Αν θες, όταν βγεις από το Χαμάμ στρώσε από πάνω το σεντόνι με την κουβέρτα και έμπα μέσα στα σκεπάσματα να ξεϊδρώσεις και να ξεκουραστείς.» Ακόμα μου είπε πως αν δεν έχω σαγιονάρες να φορέσω τα ξύλινα τσόκαρα που ήταν κάτω από το κρεβάτι.
Είχα εντυπωσιασθεί, είχα πάει αλλού! Αναρωτιόμουν, “μα πως είναι δυνατόν, όλα τα περασμένα χρόνια να μη γνωρίζω πως στην Πάτρα υπάρχει ένα από τα τελευταία εν λειτουργία Τούρκικα Χαμάμ της Ελλάδας;”
Πραγματικά η πρώτη εντύπωση ήταν μοναδική, βρέθηκα σε ένα χώρο που με πήγαινε αιώνες πίσω.
Οι καμπίνες, στη μακρόστενη μεγάλη αίθουσα, ήταν φτιαγμένες από χάρμποτ, ασπρισμένες με ασβέστη, στη μέση της αίθουσας ήταν η όμορφη “γούρνα” με τη βρύση που έφερνε δροσερό νερό από τη δεξαμενή του
Κάστρου, γύρω -γύρω στο πεζούλι της ήταν ακουμπισμένα μπουκάλια με πορτοκαλάδες και λεμονάδες, μία δραχμή τις πουλούσαν.
Όταν μπήκα στον προθάλαμο του Χαμάμ το δάπεδο ήταν στρωμένο με στενόμακρες σκούρες πέτρινες πλάκες, στη δεξιά πλευρά υπήρχαν τρεις μεγάλες
μπανιέρες και αριστερά άλλη μία, τέτοιες μπανιέρες δεν είχα ξαναδεί. Σε αυτές μετά το Χαμάμ μπορούσες να κάνεις ιαματικό μπάνιο με ζεστά νερά “χαρμάνι” που έφερνε κυρ Μετζέλος από την Αιδηψό, την Υπάτη και τα
Μέθανα.
Γύρω στους τοίχους που ήταν και αυτοί βαμμένοι με ασβέστη υπήρχαν κρεμάστρες για να τοποθετείς τα πράγματά σου, ακόμη υπήρχαν ξύλινα σκαμνάκια για να κάθεσαι και τσίγκινα κανατάκια για να ρίχνεις το νερό πάνω σου.
Η ζέστη στον προθάλαμο ήταν αρκετή αλλά την άντεχες, κάθισα για λίγο σε ένα σκαμνάκι να προσαρμοστώ, γύρω υπήρχαν κάποιοι λουόμενοι που συζητούσαν χαμηλόφωνα, οι πιο πολλοί θα είχαν την ηλικία του
πατέρα μου και του παππού μου.
Κοιτάζοντας προς τα πάνω βλέπω το μοναδικό τρούλο με τις πολλές τρύπες για να μπαίνει το φως της ημέρας, μετά πρόσεξα τους τοίχους που είχαν 60 πόντους πλάτος, τις χαμηλές καμαρωτές εισόδους με πόρτες φτιαγμένες από λαμαρίνα που έτριζαν όταν τις ανοιγόκλειναν οι λουόμενοι.
Μετά από λίγη ώρα μπήκα με το σκαμνάκι μου και τα ξύλινα τσόκαρα μου στο “βαρύ” Χαμάμ. Η ζέστη ήταν μεγάλη, πάνω από 40 βαθμούς θερμοκρασία. Το δάπεδο είχε τετράγωνα πλακάκια πέτρινα, στην οροφή ήταν άλλος τρούλος με πολλες τρύπες και αυτός, στη μέση του ανατολικού τοίχου ήταν ο καλοφτιαγμένος μαρμάρινος “κούτουλας” κατασκευασμένος το 1400, είχε δύο βρύσες με ζεστό και κρύο νερό.
Αμέσως άρχισα να ιδρώνω, αυλάκια κυλούσε ο ιδρώτας από πάνω μου. Μετά από 20 λεπτά βγήκα στον προθάλαμο μουσκεμένος. Όταν ξανάσανα αρκετά πήγα στο ντουζ να πλυθώ. Τελειώνοντας και βγαίνοντας από το Χαμάμ να πάω στην καμπίνα μου σκέφτηκα: «Ναι τώρα που ολοκλήρωσα το λουτρό μου στο Χαμάμ, είμαι πραγματικά καθαρός όσο ποτέ άλλοτε.»
Αυτό ήταν το πρώτο μου λουτρό στο Χαμάμ. Από τότε έως σήμερα συνεχίζω σταθερά να είμαι ένας πιστός φίλος του Χαμάμ, δηλαδή έχω γίνει “χαμαμτζής”.
Με εξαίρεση μόνο το 1987 που το Χαμάμ ήταν εκτός λειτουργίας για να ανακαινισθεί από την αξέχαστη Κατερίνα Δημητρίου, κόρη του κυρ Μετζέλου, κάτω από την καθοδήγηση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας για να έχουμε σήμερα οι Πατρινοί και οι Πατρινές ένα σύγχρονο και ταυτόχρονα ένα Ιστορικό χώρο μοναδικό στην Ελλάδα.
Το Χαμάμ της Πάτρας._