Τελικά, το φιλότιμο είναι λέξη σερβική

Δυο ειδήσεις, δύο κόσμοι. Στη Σερβία, οι κινητοποιήσεις των πολιτών για το δυστύχημα στον σιδηροδρομικό σταθμό, οδηγεί στην παραίτηση του πρωθυπουργού. Στην Ελλάδα, απλά τον βγάζουν από την άνεση του Μαξίμου και τον πάνε μέχρι το στούντιο του Alpha.

Στην μια περίπτωση έχουμε μια ομολογία ευθύνης με απαγκίστρωση από την καρέκλα. Στην δεύτερη, έχουμε μια μεγαλειώδη κυβίστηση με στόχο τη διατήρηση της καρέκλας.

Ο κυβιστήσεις, άλλωστε, είναι αγαπημένη συνήθεια του πρωθυπουργού τελευταία. Από την ηχηρή υποχώρηση στα δεξιά της παράταξής του με την εκλογή προέδρου  και τη θέση του για τα δύο φύλα, στην παροιμιώδη παραδοχή «δεν φταίω εγώ, άλλα μου λέγανε» και το άδειασμα των ακραίων της Ν.Δ. που έχουν αναλάβει εργολαβικά τις επιθέσεις στους συγγενείς των Τεμπών και προσωπικά στην Μαρία Καρυστιανού. Των ίδιων ακραίων που πριν λίγες ημέρες χάιδευε.

Η παραδοχή από έναν Πρωθυπουργό ότι δεν φέρει ευθύνη για τις διαβεβαιώσεις που του έδιναν, φαντάζει αστεία. Ο πρωθυπουργός της χώρας οφείλει να μην επαναπαύεται στις διαβεβαιώσεις κανενός και να κινεί τις διαδικασίες έρευνας σε όλο το εύρος και το βάθος των καταστάσεων. Για αυτό, άλλωστε, είναι Πρωθυπουργός. Αυτή είναι η δουλειά του. Ειδάλλως δεν διαφέρει σε τίποτα από  την απατημένη σύζυγο που λάμβανε ψευδείς διαβεβαιώσεις από τον καλό της ότι δεν έχει ερωμένη, επαναπαύτηκε στον... λόγο του και έπειτα έπεσε από τα σύννεφα, στα οποία με αφέλεια, ή με σκοπιμότητα, είχε εγκατασταθεί.

Είναι σαφές ότι η χθεσινή συνέντευξη Μητσοτάκη ήταν μια απέλπιδα προσπάθεια να πιάσει στασίδι στη σωστή πλευρά, στον απόηχο των κινητοποιήσεων που έστειλαν μήνυμα αγανάκτησης, στη σκιά της παραίτησης του Σέρβου που επέφερε τη σύγκριση προκαλώντας μοιραία πολύ ενδιαφέροντες συνειρμούς, αλλά και ενόψει του πορίσματος του ΕΜΠ το οποίο δεν φαίνεται ότι συμφωνεί με τον παλιό εαυτό Μητσοτάκη, των εφησυχαστικών και βολικών διαβεβαιώσεων.

Κάπως έτσι, ο ίδιος άνθρωπος που αναγνώρισε ότι η Βουλή δεν διαχειρίστηκε σωστά τη διενέργεια της εξεταστικής επιτροπής, είναι και ο ίδιος που πρότεινε τον Πρόεδρό της για Πρόεδρο της Δημοκρατίας. O ίδιος άνθρωπος που την επομένη του δυστυχήματος κρτύφτηκε πίσω από το να δείξει τον σταθμάρχη ως τον μοναδικό υπαίτιο της τραγωδίας, τώρα "ανακαλύπτει" κι αλλού ευθύνες, τις οποίες και ...μοιράζει βάζοντας τον εαυτό του στο απυρόβλητο.

Όταν ένας πολιτικός αρχίζει να ανεβαίνει στην παλάντζα και να ζυγίζεται πότε στη μια και πότε στην άλλη της πλευρά για να πιάσει ισορροπίες στον... αέρα, σημαίνει ότι έχει χάσει τον προσανατολισμό του. Για την αξιοπιστία του, ούτε λόγος.

Η πιο σημαντική και ενδιαφέρουσα διάσταση ωστόσο, τόσο στην περίπτωση της Σερβίας, όπου εντοπίζει κανείς και τη λέξη φιλότιμο- όσο και στην περίπτωση της Ελλάδας –όπου η λέξη, αν και ελληνική, αγνοείται-, είναι η δύναμη της κοινωνίας που εξεγείρεται.

Η δύναμη της κοινωνίας  των  πολιτών από όλες τις ηλικίες, όλες τις κοινωνικές τάξεις που απαιτούν λογοδοσία για το έγκλημα και ξεπερνούν κάθε επικοινωνιακή γραμμή, κάθε ΜΜΕ- φερέφωνο, κάθε προσπάθεια συγκάλυψης.

Αυτή η δύναμη έβγαλε τον Μητσοτάκη από την ασφάλεια και την υπεροψία του γραφείου του, από την ευκολία της διαχείρισης μιας τραγωδίας με πρωτοφανές θράσος (τι άλλο ήταν η υποψηφιότητα Καραμανλή και η επανεκλογή του;). Αυτή  τον έβαλε στον κόπο να πάει μέχρι τον Alpha να αναιρέσει τον παλιό του εαυτό, τον ίδιο εαυτό που βγήκε πανηγυρικά νικητής από την κάλπη. H χθεσινή εικόνα είχε τίτλο. Ο Μητσοτάκης φοβάται. Για πρώτη φορά.

Γιατί για πρώτη φορά βλέπει απέναντί του την κοινωνία.

Η Κοινωνία των Πολιτών, ωστόσο, δεν έχει μόνο δύναμη. Έχει και ευθύνη. Αργήσαμε να σηκωθούμε από τον καναπέ. Οι πρώτοι που πιστέψαμε τις διαβεβαιώσεις ήμασταν εμείς οι ίδιοι, οι οποίοι λησμονήσαμε τη δύναμή μας να φέρνουμε πολιτικό αποτέλεσμα μετά από ένα συλλογικό τραύμα. Οι πρώτοι που αντιμετωπίσαμε τους συγγενείς των θυμάτων με καχυποψία, ήμασταν εμείς οι ίδιοι, οι οποίοι θα μπορούσαμε να βρισκόμαστε στη θέση τους.

Αν οι συγγενείς δεν είχαν κρατήσει ζωντανή την απαίτηση για διαφάνεια και απόδοση ευθυνών, σήμερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα καθόταν και πάλι χαλαρά και ανέφελα στο γραφείο του. Αν οι πολίτες στη Σερβία δεν ειχαν ξεσηκωθεί, σήμερα  ο Σέρβος πρωθυπουργός δεν θα είχε υπογράψει παραίτηση.

Θα μου πείτε, άλλο η παροιμιώδης τούμπα, άλλο η παραίτηση. Ε, ναι. Εδώ έχουμε να κάνουμε με τον πολιτικό πολιτισμό. Και με την λέξη «φιλότιμο» που τελικά, φαίνεται ότι είναι …σερβική.