Τατιάνα Δήμου: Οι πόλεις όπου ζούμε, τα χωριά, ο δομημένος μας χώρος είναι αντανάκλαση αυτού που είμαστε

Ποιο είναι, λοιπόν, αυτό το στοιχείο που θα προκαλέσει τουριστικό και επενδυτικό ενδιαφέρον στην περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας;

Τι είναι αυτό που ενώνει τρεις τόσο διαφορετικούς νομούς και συνδέει ένα τόπο;

Είναι η ανθρώπινη εμπειρία.

Έχετε ήδη πάρει μια γεύση του τι είναι η ανθρώπινη εμπειρία για έναν αρχιτέκτονα και για τους καλλιτέχνες και για όλους τους δημιουργικούς ανθρώπους. Με αυτό τον τρόπο δουλεύονται τα κτίρια.

Όταν η ανθρώπινη εμπειρία φροντίζουμε, να είναι φιλόξενη για τον κάτοικο της περιφέρειας, τότε από μόνη της θα είναι φιλόξενη και για κάθε επισκέπτη.

Για μένα αυτό το κομμάτι είναι το πιο σημαντικό να το καταλάβουμε.

Δεν χρειάζεται να έχουμε πολύπλοκες στρατηγικές, να δημιουργούμε τουριστικά προϊόντα ή να διαλέξουμε από τα χίλια πράγματα που έχει η περιφέρεια δυτικής Ελλάδας, να προβάλλει σαν προϊόν.

Το μόνο που αρκεί να κάνουμε είναι να ενδυναμώσουμε την ανθρώπινη εμπειρία που έχει ήδη ο άνθρωπος που ζει στην περιφέρεια αυτή.

Εάν το κάνουμε αυτό, χωρίς να χρειαστεί καμία άλλη παρέμβαση, θα αποτελέσει τουριστικό προϊόν και επενδυτικό ενδιαφέρον.

Πόλεις όπως η Βενετία, που είναι ένα εκτεταμένα και παρεμβατικά δομημένο περιβάλλον, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάποτε ήταν πόλεις που δημιουργήθηκαν για να κατοικούνται. Είχαν ναούς όπου οι άνθρωποι προσεύχονταν, είχαν εστιατόρια, ξενοδοχεία, σπίτια. Αλλά έγινε όλο αυτό με τέτοια αρτιότητα, με τέτοιο σχεδιασμό και ευαισθησία-  είχαν περάσει και διαφωτισμό οι Ιταλοί-, που αυτό ακόμα και σήμερα, ακόμα και όταν η πόλη, δεν ήταν καν βιώσιμη πια για τους κατοίκους της, μπορούσε να αποτελέσει τουριστικό προορισμό και θα αποτελεί και για πάντα κατά τη γνώμη μου.

Οπότε για να επιτευχθεί όλο αυτό που συζητάμε, η αρχιτεκτονική σκέψη θα πρέπει να είναι στον πυρήνα, όλης της εμπειρίας.

Ο αρχιτέκτονας δεν είναι σχεδιαστής και καλλωπιστής. Η δουλειά μας δεν είναι να κάνουμε πράγματα σύμφωνα με το γούστο μας, αλλά να εξυπηρετούμε την αισθητική, τη φιλοσοφία της αισθητικής και την αισθητική εν γένη, να δημιουργούμε εμπειρίες.

Στην πραγματικότητα κάνουμε ανάγνωση του τόπου, της πολιτιστικής κοινωνίας, της ιστορίας, πολλών διαφορετικών στοιχείων.

Οπότε ένας αρχιτέκτονας προκειμένου να σχεδιάσει, οφείλει ο ίδιος πρώτα να έχει την εμπειρία του χώρου, ώστε να μπορέσει να δημιουργήσει και την εμπειρία του δεδομένου χώρου.

Ο αρχιτέκτονας σχεδιάζει για όλες τις αισθήσεις, και όχι μόνο για την όραση.

Δουλεύουμε με την ακοή, με την όσφρηση, με όλες τις αισθήσεις που είναι σημαντικές, για να μπορέσει η εμπειρία να είναι εκεί.

Η μεγαλύτερη καμπή στον τρόπο που δουλεύουμε εμείς σαν γραφείο, έγινε όταν συνειδητοποιήσαμε ότι η πελατο-κεντρική αρχιτεκτονική, δεν είναι ανθρωποκεντρική αρχιτεκτονική.

Το λέω αυτό γιατί σαν γραφείο μας ενδιέφερε πάντα, πάρα πολύ η εμπειρία του ανθρώπου και θεωρούσαμε ότι με το να εξυπηρετούμε πολύ καλά τους πελάτες μας και να μπορούμε να καταλάβουμε εκείνοι τι θέλουν, θα μπορούσαμε να αποδώσουμε μια ανθρωποκεντρική αρχιτεκτονική.

Νομίζω και έχω καταλήξει τουλάχιστον από τα χρόνια, ότι οφείλεις για να είσαι καλός αρχιτέκτονας, να υπηρετείς τον άνθρωπο, την ανθρωπότητα, το περιβάλλον, τη φύση και όχι απαραίτητα, την ατομικότητα του καθενός και το «εγώ» στο οποίο έχουμε φτάσει σήμερα.

Είναι πολύ σημαντικό όλοι να καταλάβουμε ότι κάθε παρέμβαση που γίνεται στο τοπίο μας, στο χώρο μας, είναι πολύ σημαντική και πολύτιμη εκτός από κοστοβόρα.

Στο τέλος της ημέρας για μένα, είμαστε άνθρωποι, φυσικά όντα, που είμαστε περαστικοί από εδώ.

Θα πρέπει να κάνουμε τις ελάχιστες επεμβάσεις που μπορούμε, με πολύ σπουδαία σκέψη και πολύ αρχιτεκτονική, με ελάχιστο κόστος, οπωσδήποτε και να μπορέσουμε να παραδώσουμε και στις επόμενες γενιές, κάτι σημαντικό.

Αρχιτεκτονική, είναι ακόμα και ένα φυλλοβόλο δέντρο, που φυτεύεται απέναντι από ένα σωστό παράθυρο, σε σωστό προσανατολισμό, για να προσφέρει σκιά την καλοκαίρι, να ρίχνει τα φύλλα του το χειμώνα, να περνάει ο ήλιος, και να προσφέρει θέα στους ανθρώπους από μέσα προς τα έξω.

Τόσο απλή είναι η αρχιτεκτονική σκέψη, και για μένα τόσο απλό είναι να αναμορφώσουμε όλη μας την περιφέρεια.

Τέλος, θα πω ότι ο δομημένος χώρος αντανακλά τον εσωτερικό μας χώρο.

Επομένως, ως ένα βαθμό, οι πόλεις που ζούμε, τα χωριά που ζούμε αυτή τη στιγμή, ο δομημένος μας χώρος είναι αντανάκλαση αυτού που είμαστε.

Εύχομαι πραγματικά να μπορέσουμε να βρούμε ξανά ποιοι είμαστε, να το αναθεωρήσουμε, να δούμε πως θέλουμε να ζούμε, να το διεκδικήσουμε.

Και όταν το κάνουμε αυτό, να το χαρίσουμε και στον υπόλοιπο πλανήτη.