Πάτρα: Τα graffiti που μεταμόρφωσαν το γκρίζο της πόλης

Εντυπωσιακά δημιουργίες πατρινών και όχι μόνο

Εντυπωσιακές δημιουργίες πατρινών και όχι μόνο, "ντύνουν" δεκάδες σημεία σε ολόκληρη την Πάτρα. Το thebest.gr συγκέντρωσε μερικά απο τα καλύτερα graffiti και σας τα παρουσιάζει.

Γκράφιτι είναι η αναγραφή κειμένου, όπως συνθημάτων ή η ζωγραφική σε επιφάνειες, που συνήθως βρίσκονται σε δημόσιους χώρους (για παράδειγμα σε τοίχους). Πρωτοεμφανίστηκε την ίδια περίοδο και στα ίδια μέρη που αναπτύχθηκε το κίνημα του Χιπ χοπ, από τον ίδιο καταπιεσμένο κόσμο. Γι' αυτό πολλοί θεωρούν ότι αποτελεί μέρος της κουλτούρας Χιπ χοπ.

Στην Πάτρα μπορείτε να συναντήσετε πολλές δημιουργίες γκράφιτι σχεδόν σε ολόκληρη την πόλη. Σε κάποιες περιπτώσεις το γκράφιτι καταδικάζεται και είναι εκείνες όπου δημιουργείται πάνω σε επιφάνειες ιστορικής και όχι μόνο αξίας. Γι αυτό και συνήθως τα graffiti τα ανακαλύπτει κανείς με το πρώτο φως του ήλιου. Γιατι οι δημιουργοί τους, προκειμένου να μην αντιμετωπίσουν πιθανές κυρώσεις για φθορά ξένης ιδιοκτησίας, κάνουν τη "δουλειά" τους νυχτερινές ώρες.

Πάντως στο πρόσφατο παρελθόν - και στην Πάτρα - έχουν γίνει προσπάθειες για "αποποινικοποιήση" του γκράφιτι και οργανωμένες εξορμήσεις για δημιουργία εικόνων σε επιφάνειες που επιτρέπεται να αλλάξουν όψη.

Το γκράφιτι έχει πολλές εκδοχές. Αλλοτε περνά μηνύματα με σχετικές περίτεχνες τρισδιάστατες και πολύχρωμες αναγραφές σε τοίχους και άλλοτε απεικονίζει πρόσωπα και μίξεις, που προσιδιάζουν σε πίνακα ζωγραφικής. Βασικό συστατικό κάθε γκράφιτι είναι η έμπνευση του δημιουργού, η ψυχολογία του, το μήνυμα που θέλει να περάσει. Τα σπρέυ πέρνουν φωτιά και το χρώμα απλώνεται σε τοίχους και άλλες επιφάνειες όσο τραχιές κι αν είναι.

Ενίοτε οι δημιουργοί γκράφιτι - κυρίως νεαρής ηλικίας - ζωγραφίζουν εικόνες που σχετίζονται με τη μορφολογία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε επιφάνειας και περιοχής δίνοντας μια άλλη τρισδιάστατη προοπτική στο τοπίο.

Οι καλλιτέχνες πολλοί και σχεδόν πάντα υπογράφουν με τον δικό τους μοναδικό τρόπο τις δημιουργίες τους. Συνήθως με μια περίτεχνη υπογραφή ή ακόμη και με ψευδώνυμο.

Σε μια προσπάθεια ιστορικής αναδρομής αυτής της ιδιαίτερης μορφής τέχνης μπορούμε να αναφέρουμε σαν εναρκτήρια δεκαετία το 1960,όπου το γκράφιτι χρησιμοποιήθηκε είτε από πολιτικούς ακτιβιστές με σκοπό να δημοσιοποιήσουν τις δηλώσεις τους, είτε από συμμορίες του δρόμου με σκοπό να διαχωρίσουν τις περιοχές που είχαν υπό τον έλεγχό τους.

Ως υπόγειο κίνημα άνθισε στη Φιλαδέλφεια των Ηνωμένων Πολιτειών και στην Πενσυλβανία.

Δέκα περίπου χρόνια αργότερα, το 1971, οι New York Times κάνουν λόγο για τους κανούργιους καλλιτέχνες του δρόμου στην περιοχή του Washington Heights του Manhattan, φωτογραφίζοντας έναν από τους ανήλικους εκπροσώπους του κινήματος, ονόματι TAKI183 και τα έργα του.

Στην περίπτωση της Ελλάδας το γκράφιτι εμφανίστηκε τη δεκαετία του '80 αρχικά με πολύχρωμα σχέδια και μηνύματα πάνω στα βαγόνια του ηλεκτρικού και των τρένων. Η ελληνική κοινωνία τότε, αντιμετώπισε το θέμα κάπως επιφυλακτικά χωρίς να δώσει ιδιαίτερη έκταση. Βέβαια από τότε μέχρι σήμερα εξαπλώθηκε τόσο που σήμερα καταλαμβάνει μεγάλη μερίδα των κτιρίων των πόλεων, χωρίς να αποτελεί όμως έκφραση του περιθωρίου όπως για παράδειγμα στα αστικά γκέτο των ΗΠΑ.

Στα γεωγραφικά όρια της δικής μας χώρας οι γκραφιτάδες, των οποίων η ηλικία ποικίλλει, ανήκοντας στην αστική ακόμα και μεγαλοαστική τάξη, πειραματίζονται με ένα ακριβό σπορ. Ο λόγος εξάσκησης αυτής της επαναστατικής τέχνης σύμφωνα με εκείνους, είναι η δυνατότητα αναδιαμόρφωσης ίσως και βελτίωση του γκρίζου αστικού τοπίου που προσφέρει, ασχέτως αν η αναδιαμόρφωση αυτή γίνεται χωρίς συγκεκριμένη ταυτότητα και συνθέστερα με παράνομο τρόπο.

Άλλωστε όπως οι εκφραστές του δηλώνουν, η αμφισβήτηση και η ανυπακοή με την οποία έχει συνδεθεί αποτελεί από μόνη της κίνητρο.